|
Enflasyon tartışmaları ve beklentilerin önemi

Enflasyonu belirleyen ve tetikleyen birçok faktör bulunmaktadır.

Son yıllarda enflasyonu tetikleyen ciddi olaylar oldu. Özellikle Kovid -19 ile beraber dünyada tedarik zincirlerinde yaşanan sıkıntılar nedeniyle üretimde meydana gelen daralmalar fiyat artışlarını tetiklemiş oldu.

Diğer yandan, Rusya- Ukrayna savaşı ile beraber
enerji girdi fiyatlarındaki
artışlar üretim maliyetlerini önemli ölçüde arttırdı.
Zaten, Kovid -19 dolayısıyla üretimde sıkıntılar vardı. Bir de
artan enerji maliyetleri hem üretimi pahalılaştırdı hem de enflasyon ile uzun yıllar tanışmayan ülkelerin enflasyon ile tanışmasına
neden oldu.

Dünyada bunlar olurken, Türkiye de hem dünyadaki bu gelişmelerden olumsuz etkilendi hem de kurlarda meydana gelen artışların etkisiyle enflasyonun daha da artmasını yaşadı.

Şu bir gerçek ki,
Türkiye ekonomisinde kurlarda ve özellikle enerji girdilerinde meydana gelen artışın, enflasyon üzerinde etkisi yüksek oluyor.
Kur geçişkenliği dediğimiz husustan dolayı kur artışı birçok ürünün veya hizmetin maliyetini arttırmaktadır.
Ayrıca, sürekli dile getirdiğimiz
enerji maliyetleri de
fiyat artışları için ciddi bir faktör olmaktadır.
Diğer yandan, kur ve enerjinin enflasyon üzerindeki etkisinin büyük olmasının birkaç nedeni var. Kur ve enerji artışından olumsuz etkilenen kesimler
fiyat artışı olacağı beklentisiyle ürettikleri ürünler için ya da hizmet verdikleri alanda belirledikleri fiyatlar ile fiyat artışlarını tetikleyebiliyorlar.

Geçmiş yıllarda da, enerji maliyetlerinin ve kur artışının ekonomide neden olduğu enflasyonu çok defa deneyimleşmiş olduk.

Açıkçası, fiyat artış döngüsü sürekli bir hal aldığında enflasyon kalıcı hale gelebiliyor.


TÜRKİYE’DE FİYAT YAPIŞKANLIĞI
Bununla berber,
Türkiye’de fiyatların yapışkanlığı da ayrı bir durum olduğu da bir gerçektir.

Yani fiyat artışları olduğunda, herkesin fiyatların daha da düşmeyeceği beklentisiyle, var olan fiyatları baz alarak gelecek ile ilgili karar verdiği de bir gerçektir.

Bu beklenti, fiyatların her zaman daha yüksek seviyelerde belirlenmesine neden olmaktadır.

Yani beklenti enflasyonu canlı tutmaktadır.

Oysa, dünyada bir çok ekonomisinde konjonktürel olarak artan fiyatların belli bir dönem sonra düştüğünde, üretilen mal ve hizmetlerin fiyatlarında da düşme olmakta yani fiyat yapışkanlığı etkisini kaybetmektedir.

Enflasyonun düşürülmesi için bu beklentinin kırılması önemlidir.
#enflasyon
#ekonomi
#Erdal Tanas Karagöl
2 ay önce
Enflasyon tartışmaları ve beklentilerin önemi
Kara dinlilerle milletin savaşı
Esir Şehirlerin eserleri
Bu mel’un amacı nasıl engelleriz
İki dağ arasında
Enflasyonun sosyolojisi