Bugünkü yazımızda, memurların en fazla ihtiyaç duyduğu konular arasında yer alan disiplin cezalarının incelikleriyle ilgili olarak, Devlet Personel Başkanlığı tarafından verilen görüşler doğrultusunda hazırlamış olduğumuz soru cevap şeklindeki pratik bilgileri vermeye çalışacağız.1- Aday memurun görevine son verme işleminde disiplin cezasının kesinleşmesi beklenir mi?Aday memurluk dönemi memurlar açısından oldukça kritik bir dönemdir. Bu dönemde alınan disiplin cezaları memurun geleceğini karartabilmektedir.
Bugünkü yazımızda, memurların en fazla ihtiyaç duyduğu konular arasında yer alan disiplin cezalarının incelikleriyle ilgili olarak, Devlet Personel Başkanlığı tarafından verilen görüşler doğrultusunda hazırlamış olduğumuz soru cevap şeklindeki pratik bilgileri vermeye çalışacağız.
1- Aday memurun görevine son verme işleminde disiplin cezasının kesinleşmesi beklenir mi?
Aday memurluk dönemi memurlar açısından oldukça kritik bir dönemdir. Bu dönemde alınan disiplin cezaları memurun geleceğini karartabilmektedir. Bu bağlamda 657 sayılı Kanun'un 57'nci maddesinde belirtilen disiplin cezasının alınması halinde aday memurun cezanın kesinleşmesinden sonra mı yoksa cezanın verildiği andan itibaren mi görevinin sona ereceği bilinmesi gereken önemli bir husustur.
Bu bağlamda, 657 sayılı Kanun'un 57'nci maddesinde; Adaylık süresi içinde aylıktan kesme veya kademe ilerlemesinin durdurulması cezası almış olanların disiplin amirlerinin teklifi ve atamaya yetkili amirin onayı ile ilişiklerinin kesileceği hüküm altına alınmıştır. Daha önceki düzenleme daha ağır yaptırımlar içermekteydi. Şöyle ki daha önceki düzenlemeye göre adaylık süresi içinde disiplin cezası almış olanların disiplin amirlerinin teklifi ve atamaya yetkili amirin onayı ile ilişikleri kesilmekteydi. Dolayısıyla yeni düzenlemenin önceki düzenlemeye göre daha insaflı olduğunu söyleyebiliriz.
Ancak, cezanın verilmesinden sonra ceza uygulamaya girmekle birlikte (Aylıktan kesme cezası, cezanın veriliş tarihini takip eden aybaşında uygulanır.) itiraz müessesesinin de olduğunu göz ardı etmemek gerekmektedir.
657 sayılı Kanun'un “İtiraz” başlıklı 135'inci maddesinde verilen disiplin cezalarına nasıl itiraz edileceği ile itiraz sonucunda nasıl işlem yapılacağı gibi birçok husus hüküm altına alınmıştır.
Sonuç olarak, aylıktan kesme veya kademe ilerlemesinin durdurulması disiplin cezası alan aday memurların, 657 sayılı Kanun'un 135'inci madde gereğince disiplin cezasına itiraz edilmemek veya itiraz üzerine kesinleşmesi üzerine 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 57'nci maddesinde belirtilen usule uygun olarak ilişiklerinin kesilmesine karar verilmesi gerekmektedir.
2- Disiplin cezalarının yükselmeye etkisi var mıdır?
657 sayılı Kanun'un kademe ve kademe ilerlemesi başlıklı 64'üncü maddesinde; memurun kademe ilerlemesinin yapılabilmesi için bulunduğu kademede en az bir yıl çalışmış olması ve bulunduğu derecede ilerleyebileceği bir kademenin bulunması şartlarının aranacağı ve son sekiz yıl içinde herhangi bir disiplin cezası almayan memurlara, aylık derecelerinin yükseltilmesinde dikkate alınmak üzere bir kademe ilerlemesi uygulanacağı hüküm altına alınmıştır. Ayrıca, Ayrıca, bu kanununun ''Geçiş hükümleri'' başlıklı Geçici 36'ncı maddesinin (C) fıkrasında da konunun detayları izah edilmiştir.
Buna göre; 6111 sayılı Kanun'un yürürlük tarihinden sonra (25.02.2011) göreve başlayan devlet memurları hakkında; a- 6111 sayılı Kanun'un yürürlüğe girdiği tarihten sonra kamu kurum ve kuruluşlarında devlet memuru olarak istihdam edilen personelde herhangi bir sicil notu uygulaması söz konusu olmadığından göreve başlamalarını müteakip sekizinci yılını doldurmaları ve herhangi bir disiplin cezası almamaları durumunda bir kademe ilerlemesi uygulanacaktır.
b- 657 sayılı Kanun'un 64'üncü maddesinin 5'inci bendinde de belirtildiği üzere kademe ilerlemesi başkaca bir işleme gerek
kalmaksızın personelin sekiz yılı tamamlaması durumunda, hak kazandığı tarihten itibaren geçerli olmak üzere uygulanacak, yani tüm personelin yılbaşında toplu olarak herhangi bir kademe ilerlemesi alması söz konusu olmayacaktır.
c- 657 sayılı Kanun'un 159'uncu maddesinde adaylık süresi sonunda asil memurluğa atananların adaylıkta geçirdikleri süreler, kademe ilerlemelerinde ve derece yükselmelerinde değerlendirileceği hüküm altına alındığından, sekiz yıllık sürenin hesabında adaylıkta geçen sürelerinde dahil edilmesi gerekmektedir.
d- 657 sayılı Kanun'un 64'üncü maddesinin 2'nci bendinde memurun kademe ilerlemesinin yapılabilmesi için bulunduğu kademede en az bir yıl çalışmış olması hüküm altına alındığından, sekiz yıllık hizmet süreleri hesaplanırken devlet memurlarının fiilen hizmette bulunmadığı aylıksız izin döneminde geçirdikleri süreler kadar sekiz yıllık süreye ilave yapılması gerekmektedir.
e- Kamu kurum ve kuruluşlarında 657 sayılı Kanun'a göre devlet memuru olarak istihdam edilmekteyken herhangi bir sebeple görevinden ayrılan personelin tekrar devlet memurluğuna dönmesi halinde, sekiz yılın hesaplanmasında daha önceki görev sürelerinin de dahil edilmesi gerekmektedir.
f- 6111 sayılı Kanun'un yürürlük tarihinden önce (25.02.2013) görevde olan devlet memurları için;
fa- 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 37'inci ve 64'üncü maddelerinde değişiklik yapan 6111 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 25/02/2011 tarihinden önce son altı yıllık sicil notu ortalaması 90 ve üzeri olan personele, 64'üncü maddenin ikinci fıkrasının eski halinin uygulanması gerekmektedir.
fb- 6111 sayılı Kanun'un yürürlük tarihi olan 25/02/2011 tarihinden önce son bir, iki, üç, dört, beş yıllık sicil notu ortalaması doksan ve yukarı olan personelin yedi, altı, beş, dört, üç yıllık sürelerinin bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren başlatılması gerekmektedir.
fc- 6111 sayılı Kanun'un yürürlük tarihi olan 25/02/2011 tarihinden önce sicil notu ortalaması doksan ve yukarı olmayanlar ile sicili bulunmayanların sekiz yıllık sürelerinin başlangıcı, bu kanunun yürürlük tarihi olacaktır.
3- Disiplin soruşturmasının zamanaşımı süresi ne zaman başlar?
Memur hakkında 657 sayılı Kanun gereği yapılacak olan disiplin soruşturması veya kovuşturmasında disiplin cezası verme yetkisi zamanaşımının hesaplanmasında öğrenme tarihi olarak; a) Kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerden gelen başvuru, şikayet veya ihbar niteliği taşıyan evrakın memurun görev yaptığı kurumun evrak kaydına girdiği tarihin,
b) Memurun görev yaptığı kurumun yetkili disiplin amirine veya disiplin kuruluna başvuru, şikayet veya ihbar gibi yollarla bilgi verildiğinde durumu tespit eden tutanağın düzenlendiği tarihin, esas alınması gerekmektedir.
4- Aylıktan kesme cezasında aylık kavramı nasıl belirlenir?
Disiplin soruşturmaları sonucu verilen aylıktan kesme cezasına esas olan tutar, devlet memurları için gösterge ve ek gösterge rakamının toplamının bütçe kanunlarıyla tespit edilen katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak brüt tutardan oluşur. Bu konuda uygulama birliği bulunmamaktadır. DPB'nin görüşünün bu olmasına rağmen bu görüşün kamu kurumları tarafından ya bilindiği halde dikkate alınmadığı ya da bilinmediği için dikkate alınmadığını ifade etmek isteriz.
#Disiplin soruşturması
#Aylıktan kesme cezası
#Disiplin cezaları
