Türk siyasi tarihinin 7. halk oylaması

*27 Mayıs 1960 Darbesi’nin ardından Demokrat Parti hükümetini deviren Milli Birlik Komitesi tarafından 1961 Anayasası hazırlandı. 9 Temmuz 1961’de Türkiye ilk kez referandum için sandık başına gitti. Referandumdan yüzde 61.7 oy oranı ile “Evet” çıktı.

*12 Eylül 1980’de Türk Silahlı Kuvvetleri yönetime el koydu. Milli Güvenlik Konseyi’nin talimatıyla Danışma Meclisi tarafından Anayasa hazırlandı. Anayasa değişikliği, 7 Kasım 1982’de halk oylamasına sunuldu. Referandumda, halkın yüzde 91.3 anayasa değişikliğine “evet” dedi. Referandumun sonunda Milli Güvenlik Konseyi Başkanı Kenan Evren, 7 yıllığına Cumhurbaşkanı olarak seçildi.

*Türk tarihinde 3’üncü halk oylaması 6 Eylül 1987’de yapıldı. Halk, 1980 darbesinin ardından yasaklı isimlerin siyasete dönüp dönmemelerini oyladı. Yüzde 49.84 “hayır” oyuna karşılık yüzde 50.16 “evet” ile referandumda siyasi yasaklar kaldırıldı. Referandum sonucunda, Bülent Ecevit, Alparslan Türkeş, Süleyman Demirel ve Necmettin Erbakan’ın siyasi yasağı kalktı.

*Siyasi yasakların kalkmasından 1 yıl sonra 25 Eylül 1988’de Türkiye bir kez daha sandığa gitti. Erken seçimlerin bir yıl öne alınıp alınmaması oylandı. Türkiye’nin referandum tarihinin ilk “hayır”ı bu oylamadan çıktı. Türk halkının yüzde 65’i erken seçimlerin öne alınmasına “hayır” dedi.

*19 yıllık aranın ardından 2007 yılında TBMM’de yaşanan Cumhurbaşkanlığı seçimi krizi, Türkiye’yi bir kez daha referanduma götürdü. 10. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’in görev süresi, 16 Mayıs 2007’de dolacaktı. Öncesinde yapılan Cumhuriyet mitingleri ile iktidardaki AK Parti’nin Cumhurbaşkanı çıkarmasına engel olundu. 27 Nisan 2007’de yapılan ilk tur oylamada, AK Parti’nin adayı Abdullah Gül 357 oy aldı. Aynı gün Genelkurmay Başkanlığı e-muhtıra yayınladı. AK Parti’nin Cumhurbaşkanı çıkarmasını istemeyen CHP, Anayasa Mahkemesi’ne gitti. Mahkeme, oylamayı iptal etti. Bunun üzerine AK Parti, erken seçim kararı aldı, 22 Temmuz 2007’de seçim yapıldı. Barajı geçen MHP’nin Cumhurbaşkanlığı seçimine katılacağını açıklamasıyla, Meclis’teki 367 krizi sona erdi. Ağustos’ta yapılan Cumhurbaşkanlığı seçiminde Abdullah Gül, Türkiye’nin 11’nci Cumhurbaşkanı oldu. AK Parti’nin Cumhurbaşkanı’nın halk tarafından seçilmesini öngören Anayasa değişikliği teklifi, 21 Ekim 2007’de halka gitti. Referandumda, halkın yüzde 68.9’u “evet” dedi.

*Türkiye 6’ncı ve en son referandumunu, 2010’da gerçekleştirdi. 12 Eylül 1980 askeri darbesiyle hesaplaşma adına 12 Eylül 2010’da yapılan halk oylamasında, ağırlıklı olarak yüksek yargı organları yeniden yapılandırıldı. AK Parti, SP ve BBP’nin desteklediği, CHP, MHP’nin karşı çıktığı, BDP’nin boykot kararı aldığı referandumda, yüzde 42.1 “hayır” oyuna karşın yüzde 57.9 “evet” oyu çıktı.

*Cumhurbaşkanlığı sistemini öngören anayasa değişikliği referandumunda halk 7’inci kez sandık başına gidecek. Bu referandum AK Parti iktidarının da 3’üncü referandumu olacak.

#Anayasa referandumu

#AK Parti

#16 Nisan 2017