'Torba tasarı'nın 2. bölünü TBMM Genel Kurulunda kabul edildi

TBMM Genel Kurulunda, Bazı Vergi Kanunları İle Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının kabul edilen, 28-55. maddelerini kapsayan 2. bölümünde yer alan maddelere göre, Değerli Kağıtlar Kanununda değişiklik yapılmak suretiyle, değerli kağıtlar Maliye Bakanlığının muvafakati ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarınca hazırlanıp basılabilecek veya elektronik belge olarak düzenlenebilecek.

Gümrük Vergisinden muaf ürünler için muafiyetler kaldırılarak, bunun yerine vergi had ve nispetleri sıfır olarak belirlenecek. Ayrıca Bakanlar Kuruluna, Gümrük Giriş Tarife Cetveli'nde yer alan eşyaların gümrük vergisi had ve nispetlerini yüzde 50'ye kadar yükseltme, sıfıra kadar indirme veya cetveldeki had ve nispetleri yüzde 50'sine kadar artırma yetkisi verilecek.

Aynı kanunda yapılan bir diğer düzenlemeyle, kamu özel iş birliği projelerinin finansmanı için yurt dışında ihraç edilen menkul kıymet karşılığında fon temin etmek üzere kurulan özel amaçlı kuruluşların, bu fonları proje yüklenicisi firmalara kullandırmasına ilişkin düzenlenen kağıtlar ile bunların teminatı ve geri ödenmesine ilişkin işlemler nedeniyle düzenlenen kağıtlara damga vergisi istisnası sağlanacak. Bu kağıtlar Harçlar Kanununda yapılacak düzenlemeyle yargı harcı dışındaki harçlardan da istisna olacak.

Kurumlar Vergisi Kanunu uyarınca transfer fiyatlandırması ile ilgili yöntem belirleme anlaşmalarında (Peşin Fiyatlandırma Anlaşmaları) alınan 57 bin TL harç kaldırılacak.

Merkez Bankası, gerçek ve tüzel kişilerin döviz pozisyonunu etkileyen işlemlerini izlemek amacıyla belirleyeceği gerçek ile tüzel kişilerden her türlü bilgi ve belgeyi isteyebilecek.

Merkez Bankası, bilgi ile belgelerin kapsamı, toplanması ve izlenme yöntemi, doğruluğunun denetimi, paylaşımı, destek hizmeti temini de dahil usul ve esasları belirleyecek.

İstenen bilgi ve belgelerin verilmemesi, gerçeğe aykırı verilmesi ya da usule uygun olmayan biçimde verilmesi, adli suç olarak düzenlenecek. Bu suçu işleyen kişiler ile tüzel kişilerin görevli ve ilgilileri hakkında bin günden iki bin güne kadar adli para cezası uygulanacak.

Emlak Vergisinde değişiklik
Emlak Vergisi Kanununa geçici madde eklenerek, takdir komisyonlarınca 2018 yılı için takdir edilen asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerlerinin, 2017 yılında uygulanan birim değerlerin belirli bir yüzdesini geçmemesi sağlanacak.
Buna göre, takdir komisyonlarınca 2017 yılında 2018 yılı için takdir edilen asgari ölçüde, arsa ve arazi metrekare birim değerlerinin 2017 yılı için uygulanan birim değerlerinin yüzde 50'sinden fazlasını aşması durumunda, 2018 yılına ilişkin bina ve arazi vergi değerlerinin hesabında, 2017 yılı için uygulanan asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerlerinin yüzde 50 fazlası esas alınacak.
2019, 2020, 2021 yıllarında bina ve arazi vergisi matrahları ile asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerleri, bu şekilde belirlenen değerler üzerinden hesaplanacak.
Emlak vergisi değeri veya asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerleri esas alınarak uygulanan vergi, harç ve diğer mali yükümlülükler için de bu değerler dikkate alınacak.
Mevsimlik tarım işçisi olarak sürekli ikametinin dışında bir başka ilde çalışmak amacıyla geçici yer değiştirenlerin kimlik bildirimleri, bu kişilerin yaşadıkları geçici yerleşim alanlarında doğrudan kolluk kuvvetlerince alınacak.

BTK uzlaşıya davet edecek

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) ilgili kanunlarda sözleşmelerden kaynaklanan, ödenmediği veya eksik ödendiği tespit edilen, idari para cezaları dahil, alacaklarına veya borçlarına ilişkin, karşı tarafı uzlaşmaya davet edebilecek; uzlaşma davetlerini kabul edebilecek.

Kurum, ihtilafın tamamı ya da bir kısmı üzerinde uzlaşma sağlayabilecek; buna göre maddi ve hukuki nedenlerle kamu menfaati görülmesi halinde, asıl alacak ve ferilerinden kısmen ya da tamamen vazgeçebilecek.

Uzlaşma halinde üzerinde anlaşılan hususlar hakkında taraflarca dava açılamayacak ve hiçbir mercie şikayette bulunulamayacak.

Vakıflar Genel Müdürlüğü, sadece mazbut vakıflar ile temsilen yönetilen mülhak vakıflara ait kültür ve tabiat varlıklarının korunması ve değerlendirilmesiyle yetkili kılınacak.

Genel Müdürlüğün denetiminde bulunan mülhak vakıflara ait taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının korunmasını, değerlendirilmesini, Koruma Kurulu kararı alındıktan sonra yöneticileri yürütecek.

Diğer kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerin mülkiyetinde bulunan taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının korunma ile değerlendirilmesini ise Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'na uygun olarak kendileri sağlayacak.

Milli Sivil Havacılık Güvenlik Kurulu oluşturulacak

Tasarıyla, Türk Sivil Havacılık Kanununun "güvenlik tedbirleri" başlıklı maddesi, "Milli Sivil Havacılık Güvenlik Kurulu ve havacılık güvenliği" şeklinde içeriği de geliştirilerek yeniden düzenlenecek.

Buna göre, tüm sivil havacılık faaliyetleri ile sivil havacılık tesis ve eklentilerinin yasa dışı eylemlere karşı korunması amacıyla uluslararası uygulamalara uygun olarak gereken mevzuatı hazırlamak, denetlemek, uygun eğitimlerin alınmasını sağlamak ve Türkiye'yi uluslararası kuruluşlar nezdinde temsile Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı yetkili olacak. Bakanlık, bu görevini öncelikle İçişleri Bakanlığı olmak üzere diğer kurum ve kuruluşlar ile koordineli yürütecek.

Sivil havacılık güvenliği ile ilgili politikaların belirlenmesi ile kurumlar arasında koordinasyonun sağlanmasından sorumlu olmak üzere, İçişleri Bakanlığı müsteşarı veya güvenlikten sorumlu müsteşar yardımcısının başkanlığında, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı müsteşarları veya müsteşar yardımcıları, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığı temsilcileri, Gümrükler Genel Müdürü ve Gümrükler Muhafaza Genel Müdürü, Sivil Havacılık Genel Müdürü ve Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürünün katılımıyla Milli Sivil Havacılık Güvenlik Kurulu oluşturulacak.

Sivil hava araçlarında özel güvenlik

Türkiye tescilli sivil hava araçlarında özel eğitimli silahlı güvenlik görevlileri bulundurulabilecek. Türkiye uçuşu olan yabancı tescilli sivil hava araçlarında silahlı güvenlik görevlisi bulundurulmasına izin verilmesine, mütekabiliyet ilkesi saklı kalmak kaydıyla İçişleri Bakanlığı yetkili olacak. Silahlı güvenlik görevlisinin görev, yetki ve sorumlulukları İçişleri Bakanlığı tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenecek.

Havaalanlarında altı aydan fazla süreyle bekleyen ve sahipleri tarafından alınmayan hava araçlarının maliklerine veya işleticilerine, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce Tebligat Kanunu hükümleri çerçevesinde veya bu şekilde tebligat yapılamaması durumunda Türkiye genelinde yayımlanan ve tirajı yüz binin üzerinde olan bir gazetede ilanen, 30 gün içinde konma-konaklama ücretleri ile vergi borçlarının ödenmesi ve hava aracının bulunduğu havaalanından kaldırılması konusu tebliğ olunacak.

Aynı durumda olan yabancı bir ülkenin siciline kayıtlı hava araçlarında ise Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından hava aracının siciline kayıtlı olduğu ülke sivil havacılık otoritesine, 90 gün içinde ilgili hava aracının sahipleri tarafından kaldırılması, kaldırılmadığı takdirde tasfiye edileceği hususu bildirilecek.

Ayrıca, ulusal yayın yapan gazetede iki gün süre ile hava aracının bulunduğu havaalanından kaldırılması ilan edilecek.

Yabancı sicile kayıtlı hava aracı yönünden ise bildirim tarihini izleyen 90 günün sonunda gerekli iş ve işlemlerin yapılmaması durumunda, sicile kayıtlı olduğu ülke sivil havacılık otoritesince sicilden terkin edilip edilmediğine ve her türlü vergi borcu ile gümrük mevzuatından doğan yükümlülükler ile diğer takyidatlara bakılmaksızın hurdaya ayrılacak.

Tasarıyla, Türkiye'de ikametgahı, işyeri, kanuni merkezi ve iş merkezi bulunmayanlar tarafından KDV mükellefi olmayan gerçek kişilere elektronik ortamda sunulan hizmetlere ilişkin KDV'nin, Avrupa Birliği uygulamalarına benzer şekilde bu hizmeti sunanlar tarafından beyan edilip ödenmesi sağlanacak.

İmalat sanayi yatırımları nedeniyle 2017 yılında yapılacak inşaat harcamaları dolayısıyla yüklenilecek KDV iadesi uygulaması 2018 yılında da sürdürülecek.

FATİH Projesine vergi düzenlemesi

Tasarıyla, Eğitimde Fırsatları Artırma ve Teknolojiyi İyileştirme Hareketi (FATİH) Projesi kapsamında yapılan mal ve hizmet alımlarında başta KDV olmak üzere, diğer vergi ve benzeri mali yükümlülüklerde istisna sağlanacak.

Buna göre, projenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren düzenlenen sözleşmelere ilişkin olarak, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından FATİH Projesi kapsamında Milli Eğitim Bakanlığınca yapılan ithalatlar ile Bakanlığa yapılan mal teslimleri ve hizmet ifaları KDV'den müstesna olacak.

Bu kapsamda yapılan mal teslimleri ile hizmet ifaları nedeniyle yüklenilen vergiler, vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan vergiden indirilecek. İndirim yoluyla telafi edilemeyen vergiler, istisna kapsamında işlem yapan mükellefin talebi üzerine iade edilecek.

Proje bileşenleri için belirlenen internet kullanımlarına mahsus mobil telefon aboneliğinin ilk tesisi ile proje bileşenlerine ilişkin verilen elektronik haberleşme hizmetleri Özel İletişim Vergisi'nden müstesna olacak. Böylece, özellikle proje yüklenicisinin özel iletişim vergisi mükellefi olmaması durumunda, özel iletişim vergisi mükellefi olan işletmecilerin Milli Eğitim Bakanlığına aktarılmak üzere proje yüklenicisine vereceği elektronik haberleşme hizmetleri de vergiden istisna tutulacak.

Milli Eğitim Bakanlığı veya bakanlık adına proje yüklenicileri ile alt yükleniciler tarafından serbest dolaşıma sokulacak her türlü araç, gereç, malzeme, makine, ürün ve bunların yedek parçaları, gümrük vergilerinden, fonlardan, bu ithalata ilişkin düzenlenen kağıtlar damga vergisinden, yapılacak işlemler harçlardan müstesna olacak.

Özel iletişim vergisi ve telsiz ücretlerinden sorumlu tutulamayacak

Proje kapsamında yapılacak mal ve hizmet alımlarında, proje bileşenlerine ilişkin ihale yüklenicisinin bu proje ile ilgili faaliyette bulunmak üzere özel amaçlı şirket kurması halinde bu şirket, sadece kendi ödemesi gereken vergi ve mali sorumluluklardan sorumlu olacak, ihale yüklenicisinin ödemesi gereken Hazine payı, kurum masraflarına katkı payı, evrensel hizmet katkı payı, idari ücret, özel iletişim vergisi ve telsiz ücretlerinden sorumlu tutulamayacak.

Tasarıyla, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına arazi toplulaştırma projelerinin uygulanması sırasında süreci hızlandırmak için yeni yetkiler verilecek ve arazi toplulaştırmasına ilişkin yapılan işlemler üzerindeki vergiler kaldırılacak.

Tasarı, madenciliğin gelişmesini ve maden sahalarının etkin kullanılmasını sağlamak amacıyla düzenlemeler içeriyor.

Ara ve uç ürüne yönelik maden sahaları ihaleleri, ihtisaslaşmış devlet kuruluşlarına devredilen maden sahaları ile Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca ihale edilen maden sahalarının ihale edilebilmesi ve işletmelerinin yapılabilmesinin daha cazip hale getirilebilmesi amacıyla, işletme izin tarihinden itibaren 10 yıl süreyle ağaçlandırma bedeli hariç, arazi izin bedeli alınmayacak.

Maden arama ve işletme faaliyetlerinde orman bedellerinin çok yüksek olduğu için ilk işletme faaliyetinin yapılamaması üzerine yeni bir düzenleme getiriliyor. Bu kapsamda işletme izin tarihinden itibaren alınan orman arazisi izin bedelinin yarısı 10 yıl süreyle alınacak.

Genel arama deneme süresi sonuna kadar maden arama projesinde belirtilen maden kaynağına ilişkin bilgilerin ve bu dönemde yapılan arama faaliyetlerine ilişkin yatırım harcamalarını da gösteren genel arama faaliyet raporunun verilmesi zorunlu olacak.

Arama ruhsatlarının iptali

Genel arama dönemi sonuna kadar ön arama ve genel arama faaliyet raporları ile yatırım harcama kalemlerine ait belgeler, Genel Müdürlüğe verilmezse arama ruhsatı iptal edilecek.

Genel Müdürlüğe verilen ön arama ve genel arama raporlarının veya yatırım harcama kalemlerine ait belgelerin uygun bulunmaması halinde 20 bin lira idari para cezası verilecek.

Tebliğ tarihinden itibaren eksikliklerin verilen sürede tamamlanmaması veya verilen ön arama ve genel arama faaliyet raporları ile yatırım harcama kalemlerine ait belgelerin uygun bulunmaması halinde arama ruhsatı iptal edilecek.

Jeolojik haritalama, jeofizik etüt, sismik ve karot, kırıntı ve numune almaya yönelik sathi hazırlık işlemleri için çevresel etki değerlendirmesi kararı aranmayacak.

5 yıllık dönemde, üretimin en az olduğu herhangi 3 yılında yaptığı toplam üretim miktarı projede beyan edilen bir yıllık üretim miktarının yüzde 30'undan az olması durumunda, ruhsat sahiplerine 50 bin TL idari para cezası verilecek.

İdari para cezasının uygulanmasından başlamak üzere, geriye doğru 3 yıllık dönemlerde yaptığı toplam üretim miktarı projede beyan edilen yıllık üretim miktarının yüzde 30'undan daha az olması durumunda ruhsat sahiplerine 50 bin TL idari para cezası kesilecek. Bu kapsamda 5 yıl içerisinde iki defa idari para cezası uygulanması halinde ruhsat iptal edilecek.

Yılların belirlenmesi takvim yılı hesabına göre yapılacak. Dönemlerin hesaplanmasında, işletme izninin verildiği yıl ile üretime ilişkin tespitin yapıldığı yıl dikkate alınmayacak.

Ancak mücbir sebepler, beklenmeyen haller veya Genel Müdürlük tarafından kabul edilen işletme projesi ve termin planına göre madene ulaşmak amacıyla galeri, kuyu ve/veya dekapaj için geçirilen süreler, projede beyan edilen yıllık üretim miktarıyla orantılı olarak dikkate alınacak. Buradaki idari para cezası hariç diğer oranları iki katına kadar artırmaya, yarısına kadar indirmeye ve ruhsat türlerine göre farklılaştırmaya Bakanlar Kurulu yetkili olacak.

Türkiye Taşkömürü Kurumunun (TTK), sınırları Bakanlar Kurulu kararıyla belirlenen Ereğli Kömür Havzası'ndaki taşkömürlerini işletmeye ve hukuku uhdesinde kalmak şartıyla işlettirmeye olan yetkisinde değişikliğe gidiliyor.

TTK ile Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ), uhdelerinde bulunan maden ruhsatlarını işletmek, işlettirmek, bunları bölerek yeni ruhsat talep etmek ve bu ruhsatları ihale etmekle yetkili olacak. Ancak TTK'nın kendisi tarafından doğrudan işletilen işletme izin alanlarında oluşturulacak ruhsatlar bu düzenleme kapsamında ihale edilmeyecek.

Gazilerin kamuda atanması

Tasarı, Terörle Mücadele Kanununda da değişiklik yapıyor. Kanun kapsamında istihdam hakkı bulunan hak sahiplerinin, yaş sınırı aranmaksızın bu haktan yararlanması sağlanıyor.

Terörle mücadele sırasında yaralanan vazife malulleri ile 15 Temmuz FETÖ darbe girişiminin bastırılmasında yaralanan ancak memur kadrolarına atanamayan ilköğretim, ortaokul ve ilkokul mezunları için de düzenleme yapılıyor. Tasarıyla, bu kişiler, hizmetli unvanlı kadro ve pozisyonlar yerine memur unvanlı kadro ve pozisyonlara atanabilecek.

Ana, baba veya kardeşlerin istihdam hakkını kullanmaması durumunda eş veya çocuklardan toplam iki kişi bundan yararlanabilecek.

Tasarının yasalaşıp yayımı tarihine kadar geçen sürede, hizmetli unvanlı kadro ve pozisyonlara ataması yapılan ve halen bu unvanda görev yapan gazilerin kadro ve pozisyonları, memur unvanlı olarak değiştirilecek.

Tasarıyla, teknoloji geliştirme bölgeleri, organize sanayi bölgeleri, serbest bölgeler ve yerleşim alanları içerisinde bulunan sanayi sitelerinin ve münferit sanayi işletmelerinin, yerleşim yeri dışına çıkarılması için kuruluş ve genişleme aşamalarında ihtiyaç duyulan mera vasıflı yerlerin tahsis amacı değişikliklerinde 20 yıllık ot bedelinden muafiyet sağlanıyor.