|

Mizahı Avrupa'dan öğrenecek değiliz

Cumhurbaşkanı Erdoğan’a hakaret içerikli şiir okuyan sözde komedyen Jan Böhmenmann’a dava açılmasının ardından liderlere hakaret davaları tartışma konusu oldu. Ülkemizde Cumhurbaşkanı Erdoğan’a hakaret ettiği için cezaya çarptırılan kişilere açılan davalar da aynı tartışmanın hedefi haline geldi. Gerçek Hayat, uluslararası platformda liderlere hakaretin yaptırımlarını ve mizahın boyutlarını tartışıyor.

Yeni Şafak
10:30 - 28/04/2016 Perşembe
Güncelleme: 14:39 - 28/04/2016 Perşembe
Gerçek Hayat

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, Alman ZDF kanalında kendisine hakaret içeren bir şiir okuyan Jan Böhmermann'dan şikâyetçi olduğunu açıklamasıyla şikâyet talebi üzerine soruşturma açıldı. Son dönemde cumhurbaşkanı Erdoğan'a yönelik hakaretlerin artmasıyla açılan davalarda artış olduğu gözleniyor.



TCK'nın 299. Maddesi gereğince cumhurbaşkanına hakaret eden kişi bir yıldan dört yıla kadar hapis cezası alıyor. Yıllardır yürürlükte olan kanunun bazı kesinler tarafından günümüzde tartışma çıkarıyor. Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi'nin isteğiyle Venedik Komisyonu 299. Maddenin Avrupa ve uluslararası standartlara uyuşmadığını belirterek kaldırılmasını istedi.





Atatürk'ü kanunla koruyoruz


Darbe dönemlerinde de yürürlükte olan 299. Maddenin gerekçe olarak kullanıldığı en ilginç dava ise Davulcu davası idi. Kenan Evren'in televizyonda konuşma yaptığı sırada sokaktaki düğünde davul çalan davulcu şikâyet ediliyor. Davulcu beraat ediliyor ancak savcı tayin alıyor.



Küfür hakaret ve tehdidin eleştiri olarak kabul edildiği günümüzde Avrupa'da bile 299. madde tartışmaya açılmışken 5816. madde olan Atatürk'ü koruma kanunu hala yürürlükte. Hakaret davalarına dayanak oluşturan yasalar tartışılırken Avrupa'da da aynı davalar gündeme gelebiliyor. Liderlere hakaret bizde suç sayıldığı gibi Batı'da da çeşitli cezalarla karşılığını buluyor.



Kraliçe'ye hakarete hapis


Böhmermann olayında liderlere hakareti suç olmaktan çıkaran Hollanda'da krala hakaret suçunun cezası 5 yıla kadar hapis ve 20 bin 250 avro para olarak belirleniyor. Spunk çalışanı 17 yaşındaki bir muhabir ve kameraman kraliçeye hakaret ettikleri gerekçesiyle 2 yıl hapse mahkûm edilirken, bir Hollanda vatandaşı ise Kraliçe Beatrix hakkında müstehcen ifadeler kullandığı için 400 avro para cezasına çarptırıldı.





Merkel'i Hit'lere benzetene ceza


Almanya'da cumhurbaşkanına hakaret 3 aydan 5 yıla kadar hapisle cezalandırılırken, yabancı devlet başkanlarına hakaretin de cezai yaptırımı var. Avrupa Parlamentosu'nun İtalyan bir üyesi, Ekim 2015'te Almanya Başbakanı Angela Merkel'i Nazi lideri Adolf Hitler'e benzeten bir tişört giydiği gerekçesiyle 10 gün görevden men ve 3,600 avro para cezasına çarptırıldı. Gianluca Buonanno, Merkel'in bulunduğu bir toplantıda Nazi selamı verdiği ve Hitler bıyığı taktığı için ceza almıştı.







Sarkozy'e hakaret eden adam tutuklandı


Fransa Parlamentosu tarafından “cumhurbaşkanına yapılan hakarete" ceza kaldırılmış olsa da Fransız Ceza Kanunu'nda parlamento üyelerine karşı hakareti düzenleyen kanun maddesi bulunuyor. Cumhurbaşkanına hakaret edildiğinde bu madde devreye giriyor. Bu madde gereğince Fransız polisi, 2010 yılında Paris yakınlarında bulunan La Courneuve mahallesini ziyaret eden Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy'e hakaret eden 21 yaşındaki bir adamı tutukladı.







Cumhurbaşkanına alaydan 15 ay ceza


Polonya'da internet haber sitesi Antykomor.pl'nin kurucusu, 2012 yılında “Polonya Cumhurbaşkanı'yla alay ettiği" gerekçesiyle 600 saat kamu hizmeti ve 15 ay boyunca özgürlüğünün kısıtlanmasıyla cezalandırıldı.



Müstehcen tasvire 6000 bin avro


İspanya'da 2007 yılında Kral Felipe ve Kraliçe Letizia'yı müstehcen şekilde tasvir eden mizah dergisi El Jueves'in iki karikatüristi, toplam 6,000 avro para cezasına çarptırıldı. Kral ve Kraliçe'nin ailesine, mirasçılarına hakaret cezası ise 6 aydan 2 yıla kadar dayanıyor.



'Obama'yı öldürmek istiyorum' diyene ceza


ABD'de sadece hakaretlerin değil tehditlerin de yaptırımları var. Federal kanunlara göre ABD Başkanı'nı tehdit etmek suç. Suçlular, 3 yıl sonra gözetimli serbestlik şartıyla 5 yıla kadar hapis, 250,000 dolara kadar para cezasına çarptırılıyor.



35 yaşındaki Jonathan W. Smead, Mart 2016'da Cleveland polisi ve Gizli Servis ajanları tarafından tutuklandı. Dava dosyasına göre Smead, Gizli Servis ajanlarıyla yaptığı kayıt edilen bir telefon görüşmesinde “Başkan Obama'yı öldürmek istiyorum" dedi.







Georgia eyaletinde yaşayan 16 yaşındaki bir genç ise, sosyal medyada Donald Trump'ı ölümle tehdit ettiği gerekçesiyle yerel polis ve Gizli Servis ajanları tarafından tutuklandı.



Kuzey Carolina eyaletinde yaşayan Donte Jamar Sims, 2013'te sosyal paylaşım sitesi Twitter'da ABD Başkanı Barack Obama'yı ölümle tehdit ettiği gerekçesiyle tutuklandı. Sims, Twitter mesajında “Tüfeğimi Barack'ın alnına dayadığımda Gizli Servis savunmasız kalacak" ifadesini kullanmıştı.



ABD'de muhbir davası


8 Temmuz 2014'te “38 büyük gazetecilik örgütü" Obama'ya açık bir mektup yazarak Obama yönetiminin gazetecilik faaliyetleri konusunda daha şeffaf davranması ve kısıtlayıcı uygulamaların bir an önce sonlandırılması yönünde talepte bulundu.



2014 yılında Washington Post gazetesinin eski Genel Yayın Yönetmeni Leonard Downie Jr.; Obama yönetiminin eski ABD Başkanı Richard Nixon'dan bu yana basına uygulanan baskı noktasındaki en saldırgan başkan olduğunu ifade etti. Obama yönetimi altında “bilgi sızdırmak" ve “kaynak açıklamamak" gerekçesiyle açılan davaların sayısı epeyce fazla. Bush yönetiminin CIA'yi nasıl yasadışı kullandığını anlatan “State of War" kitabını yazan New York Times muhabiri James Risen, kendisine bilgi sızdıran haber kaynağını açıklamayı reddettiği için hapis cezası aldı.



Türkiye'de basın özgürlüğü


“Basının özgür olmadığı" yolunda şikâyetleriyle dünyaya haykıran Türk basınının, “Katil Erdoğan" “Sarayını yıkacağız" manşetleri hakarete mi tehdide mi giriyor? Sözcü gazetesinin ön sayfasında yayımlanan bulmacada “ÖLRECEP" ifadesinin basın etiğinde yer bulması imkânsız. Türk Solu gazetesinin patlayan bombaların önüne yerleştirdikleri Erdoğan fotoğrafının altına “Kanlı Başkanlık oyunu" manşetini atmasını, Erdoğan fotoğrafının üzerine hedef çizerek “Tayyip'i kim vurmak ister" manşetini atmasını da basın özgürlüğü kapsamında mı değerlendirmek lazım?





#Jan Böhmermann
#Hakaret
#Lider
#Sarkozy
#Recep Tayyip Erdoğan
#Angela Merkel
8 yıl önce