Kuzey Irak trafiği

Kuzey Irak’ta referandum kararı alan Barzani’nin yol açacağı kaos ve bölgesel çatışma ortamını engellemek için son üç günde Ankara’da baş döndürücü bir trafik yaşandı.

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu için gittiği New Work’ta 21 Eylül akşamı Saat 22.00’de Trumpla görüştükten sonra referandum trafiğini yönetmek için 11 saatlik yolculuğun ardından Ankara’ya geldi.

Saat 14.00’te Esenboğa Havalimanı’na inen Erdoğan, 15.00’te Milli Güvenlik Kurulu’na başkanlık etmek üzere Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’ne geçti. Erdoğan, yaklaşık üç saat süren MGK’nın ardından hiç ara vermeden yine Beştepe’de bu kez saat Bakanlar Kurulu’na başkanlık ederek MGK’da alınan kararları Hükümet üyeleri ile istişare etti.

Bakanlar Kurulu’nda alınan kararların ardından Türk Silahlı Kuvvetleri’ne 1 yıl süreyle sınır ötesine harekat ve müdahale izni veren tezkere Başbakanlık’tan TBMM’ye sevkedildi. Türkiye Büyük Millet Meclisi de tezkereyi görüşmek üzere olağanüstü toplantıya çağırıldı. Kuzey Irak’taki referanduma engel olmak amacıyla yürütülen baş döndürücü trafiğin son durağı dün 16.00’da TBMM oldu. Türkiye, üç günlük baş döndürücü trafiğin ardından alınan kararlar ve TBMM’den çıkan sınır dışına harekat izni veren tezkereyle Barzani’ye son uyarısını yaptı. 

Yaptırımlar ağır
Türkiye, art arda yapılan MGK ve Bakanlar Kurulu toplantılarında IKBY’nin referandum girişimine karşı yol haritasını belirledi.
IKBY’ye uygulanması planlanan yaptırımlar üç başlıkta belirlendi. Bunlar; güvenlik, ekonomik ve siyasi tedbirler olarak sıralanıyor. Güvenlik tedbirleri arasında, uluslararası ve ikili anlaşmalar ile meşru müdafaa kapsamında uygulamaya konulacak askeri seçenek dahil tüm güvenlik tedbirleri yer alıyor. Habur Sınır Kapısı yakınında yapılan tatbikatla da bu seçeneğe ilişkin hazırlıklar tamamlandı. Bununla birlikte askeri seçenek için “son çare” vurgusu yapılıyor. Ekonomik ve siyasi başlıklar altında da Irak’ın kuzeyinin Türkiye-İran-Irak işbirliğiyle dünyadan izole edilmesine varan ağır yaptırımlar gündemde.
DÜNYAYLA BAĞI KOPAR
Bu doğrultuda uygulanabilecek yaptırımlar; Irak Kuzeyi’ne hava ve kara trafiğini kapatma, Barzani’nin Türkiye’deki işletmelerine denetimleri sıkılaştırma, Habur Sınır Kapısı’ndan ticaretin durdurulması ya da ticaret buradan Irak’ın kuzeyine aktarılan gelirleri dondurarak Irak merkezi yönetimine aktarma, kullandırılan kredileri geri isteme, Irak kuzeyinden çıkan petrolün Türkiye üzerinden geçişi ile işlenmiş petrol ürünleri sevkiyatını durdurma gibi tedbirlerin peyderpey gündeme getirilmesi bekleniyor.
ÜÇLÜ MEKANİZMA
Türkiye, referandum sonrası Irak’ta yaşanacak gelişmelerden kendisi kadar etkilenecek diğer komşu ülkelerle de etkin işbirliğiyle bu yaptırım kararlarını hayata geçirmeyi planlıyor. Bu doğrultuda Tahran ve Bağdat ile de temaslar ve ortak yaptırımlar gündemde. Bu süreçte üçlü diyalog mekanizmalarının kurulmasına varan tedbirler konusunda temaslar sürüyor.