Beştepe Millet Kültür ve Kongre Merkezi'nde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca düzenlenen “Şehircilik Şurası"nın açılışına katılan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 'kot' üzerinden eleştirdiği müetahhitler için “Acımasızca yolsuzluk yapıyorlar" ifadeleriyle eleştirdi. Erdoğan, özetle şunları söyledi:
Eğer şehir ile insan arasındaki ilişki, insan öncelikli olmazsa işte o zaman yaşadığımız çevre manevi boyutuyla da üzerimize çökmeye başlar. Bizler her alanda olduğu gibi şehircilik konusunda da tarihimizden ibret alarak, hataların tekerrürünü önlemek mecburiyetindeyiz. Maalesef yine 1940'lardan itibaren çarpık yapılaşmanın, diğer adıyla gecekondulaşmanın yanında aynı kötü, kişiliksiz, çirkin projenin yüzlerce, binlerce uygulaması olan apartmanlar, siteler ortaya çıkmıştır.
Artık bu son bulmalıdır. Ben dikey mimariden değil yatay mimariden yanayım. Bugünün Türkiyesi böyle bir çirkinliği, böyle bir nobranlığı asla hak etmiyor. TOKİ binaları başta olmak üzere artık ülkemizde tarihimize, kültürümüze, bölgelerimizin karakteristik yapılarına ve hayat tarzına uygun binalar inşa etme dönemi gelmiştir ve geçiyor.
Beton, demir, tuğla yığınlarından oluşan yapılar sadece şehirleri değil, yaylaları ve kıyıları da işgal etmeye başladı. Karadeniz'in o güzel yaylalarında, Ege'nin Akdeniz'in kimi kıyı bölgelerinde gördüğüm çirkinliklerden çok derin üzüntü duyuyorum. Bu facialara bakanlık, belediyeler, ilgili ve yetkili tüm birimler olarak işbirliği halinde izin vermemeliyiz. Hep birlikte buna karşı bence set oluşturmalıyız.
Öte yandan şehirlerimiz, kentsel dönüşüm projeleriyle gecekondu tarzı yapıların istilalarından kurtarılırken şahsiyetsiz mimari ekollerin pençesine de itilmemelidir. En büyük kazancımızın, insan öncelikli yaşanabilir şehirler kurmak olduğunu kabul ederek yolumuza devam etmeliyiz. İnsanlara huzur değil, gerginlik veren bir şehir, sorunlu bir şehirdir. Şehirleşmenin getirdiği siyasi, ekonomik, sosyal sorunları ve güvenlik sıkıntılarını aşmanın çözümü üzerinde de hep birlikte kafa yormalıyız.
İstanbul Boğazı'nın hali de ortada. Boğaz'ı felç ettiler. Neden? İşte bu yüzden. Bakıyorsun ki o güzelim Boğaz'da aman ya Rabbim, 5, 6, 7 kat binalar. Niye? Kararlı bir duruş sergilenmediği için bunlar oluyor. Şimdi bununla ilgili çok ciddi bir Boğaz yasasının yeniden ele alınması, çıkartılması lazım. Bunun için hükümetimizin kararlı bir adım atması gerekiyor. İnşaatların Boğaz'da yapılmasından da yanayım ama bunun bir anayasası olsun adeta. Bu adımı da atmamız lazım ki Boğaz'ın o doğal güzelliğine biz aldığımız bu kararla, çıkardığımız bu yasalarla inşallah bir farklılık getirelim.
Türkiye'nin deprem başta olmak üzere doğal afetlere maruz kalan ve kalma ihtimali olan bir ülke olduğuna işaret eden Erdoğan, binaların ve altyapının inşasındaki özensizlikler, ihmaller ve yanlışlar sebebiyle süratle yıkılıp yeniden yapılması gereken 6 milyonun üzerinde konut ve iş yerinin tespit edildiğini söyledi. Süratle bu dönüşümün gerçekleştirilmesi gerektiğini belirten Erdoğan, 3 milyonun üzerinde vatandaşı ilgilendiren kentsel dönüşüm çalışmaları için bugüne kadar 2,5 milyar lira kaynak kullanıldığını söyledi.
Erdoğan, müteahhitlerin kot olayında acımasız bir şekilde yolsuzluk yaptıklarını vurgulayarak, “Milli bir arazi, beyefendi nereden inşaatı alıyor? En yüksek noktadan 9,50'yi aldığında, denizden buna baktığında ortaya ne çıkar? İki, üç kat yerine bakıyorsunuz beş, altı kat bina çıkıyor. Bu işi bir defa kökünden kazımamız lazım. Buna belediyelerimizin müsaade etmemesi gerekir. 'Kazanmak istiyorum' derken şehre ihanet ediyorsun" dedi.
Doğu Afrika ziyaretine de değinen Erdoğan, Afrika'nın, sömürgeciliğin acılarını hala yaşayan bir kıta olduğunu belirtti. Erdoğan, “Bizim son 70 yılda yaşadığımız sıkıntıları onların yaşamaması için kendilerine gereken her türlü desteği vermeye hazırız. Maalesef bizler o coğrafyaları ihmal ettiğimiz için oralara ya maceracılar ya da FETÖ ihanet örgütünün mensupları gitmiş, ilişkiler kurmuş, köşeleri tutmuştur. Halbuki her biri medeniyet tasavvurumuzun önemli birer parçası olan bu coğrafyalara ilk önce bizler gitmeliydik. Geç kalmış olabiliriz ama hiçbir şey bitmiş değil. Önümüzdeki dönemde bir yandan FETÖ'nün oradaki tahribatlarını giderecek hem de yeni ve çok sağlam temellerle adımlarımızı hep birlikte atacağız. 'Biz bu kadarı bilmiyorduk.' diyorlar, belgeleri, her şeyi önlerine koyunca 'Gereğini yapacağız' demeye başladılar" dedi.
Başbakan Binali Yıldırım da Şehircilik Şurası'nda yaptığı konuşmada, yapılarda dikey mimari yerine daha sosyal olan yatay mimarinin tercih ve teşvik edileceğini belirtti. Yıldırım, “Tarihi dokuyu koruyan, doğal kaynakları kirletmeyen, tarım alanlarını yok etmeyen şehirleşme anlayışına çok daha fazla önem vereceğiz. Şehirlerimizi afet ve deprem riskinden kurtaracak daha güvenli şekilde yeniden imar edeceğiz. Kentsel dönüşüm mecburi dönüşüm değil gönüllü bir dönüşüme tabi tutulacak. Vatandaşlara daha iyisini göstereceğiz. Yeşil alanıyla, parklarıyla, alışveriş merkezleriyle yaşam alanına dönüşmüş yeni güzel mahalleri ve güzel şehirleri yapmak için bu 'şura'larda ortaya konacak fikirleri de değerlendirmiş olacağız" dedi. Başbakan, konuşmasında, önceki gün ihalesi yapılan Çanakkale 1915 Köprüsü'nün 10.5 milyar dolarlık proje olduğunu belirterek, “Türkiye'de 15 yılda bir Türkiye'yi üç Türkiye yaptık. Mazlumlara mağdurlara kucak açan eve sahipliği yapan bir ülke oldu Türkiye. İnşallah bu yıl 18 Mart'ta Çanakkale 1915 Köprüsü'ne ilk kazmayı vurmak istiyoruz" diye konuştu.
