Borsa İstanbul Yönetim Kurulu Başkanı Himmet Karadağ ile, 2017 değerlendirmesini ve önümüzdeki yıla ilişkin beklentilerini konuştuk. Ekonomik büyümenin yanı sıra İstanbul Borsası’nın da rekor kırdığı 2017’yi ‘sıçrama yılı’ olarak nitelendiren Karadağ, 2018’de de istikrarlı bir büyüme beklediğini ifade etti. Karadağ; halka arz, sermaye piyasalarına ilişkin beklentiler, yatırım enstrümanları çeşitliliği ve Borsa İstanbul’a ilişkin sorularımızı cevaplandırdı.
2017’yi değerlendirirken öncelikle 2016’ya bakmamız lazım. Siyasi ve ekonomik alanda çok ciddi sıkıntılar yaşadığımız, etkilerinin görüldüğü bir yıl oldu. Darbe kalkışması, FETÖ hainliği, Rusya krizi, şirketlerimizi ve kurumlarımızın tamamında bu FETÖ’cülerin parmağı olduğu ortaya çıktı. Referandumun da etkisiyle, özelikle referandumdan sonra yükselen istikrar beklentisi, ile bir toparlanma, gündemin normalleşmesi, süreci hızla başladı. Bu kısmen hem mikroda şirketlerimizin mali tablolarına, ikinci çeyrekten itibaren yansımaya başladı. Normalleşme ile beraber 2017 ekonomik sıçrama yılı oldu. Özellikle turizmdeki düzelmenin, üçüncü çeyrek rakamlarına da yansıması sonucu 11.1 gibi çok ciddi bir reel büyüme ile karşıladık. Bunun tüm ulusal ve uluslararası yansımaları ile beraber ülkemizin, sermaye piyasalarında parlayan bir yıldız olması için tüm karşı provakatif çabalara rağmen, parlayan bir yıl olmasını bekliyoruz.
Bizim finansal sistemde Halkbankamızın BM kararlarına aykırı hiçbir işi olmaması. BM’yi bir kenara bırakın. Amerika’nın yaptırımlarına aykırı da bir iş olmamasına rağmen, sanki Newyork’un bölge mahkemesinde Halkbank yargılanıyormuş gibi bir algı oluşturup, oradan ceza çıkacak falan diyorlar. Varsa bir eksiklik bulabiliyorlarsa, bulsunlar. Kardeşim. Halkbankamızın mali tabloları pırıl pırıl. Sağlam, şeffaf açık. Yatırımcılarının çoğu uluslararası yatırımcılar bir sorun olsa zaten onlar, uyarıyor. Halkbank’ın ortaklık yapısına baksınlar. Amerika’nın da olduğu birçok yatırımcısı var. O realite ile alakası olmayan algılar üzerinden gitmeye çalıştılar. Yine tökezlediler. Yine bir sonuç alamayacaklar.
Hazır olan, ölçeği yakalayan firmalar halka arza gelecek. Hedefimiz 1 milyarlık halka arz şirketler. Şuan gelen çok var. Ocak’tan itibaren hepsini duyuracağız. Tabi bu makro taraftaki pozitif göstergelerde çok ciddi anlamda bunları destekleyecek. Halka arz sağlıktan, enerjiye kadar birçok alanda var.
İlgi çok fazla. Türkiye ekonomisi yüzde 11 reel büyüme başka Avrupa’da Amerika’da yok. Şirketler ortalama yüzde 11 ve üzerinde büyüdü. Reyting kuruluşlarına baksan Türkiye’ye yatırım yapmayın diyorlar. Dinliyor mu? Yatırımcı dinlemiyor. Reyting kuruluşları da kendilerini dinlemiyor. Realiteler var. Sürdürülebilir bir mali tablo ve şirketler, vadettiğiniz ve gösterdiğiniz için, yabancı yatırımcılar geliyor. Ürün bile bulamıyorlar. Ürün bulsalar daha fazla satın alacaklar.
Yatırımcı güvenini oluşturmak için üçkağıttan, firmaları getirmeyerek. Doğru, ölçeğini yakalamış, herkesin yatırım yapabileceği bu işi bilenlerin parasını koyabileceği firmaların gelmesi lazım. Milyar dolar ölçeğini yakalamış büyük firmaları, getiriyoruz. Bunlardaki avantajımız ne. Şirket çalışıyoruz. Güven yanlış ürünlerin borsa getirilmemesi ile oluşur. Yatırımcı almış kaybetmiş, şimdi güven oluşturacak sağlam ürünler, sunuyor olmamız lazım.
Onlara hissenin, teşvik edileceği, hisse edinme programları gibi yaygınlaştırılsa teşvik edilse, hem tabana yayılır. Hem hisse kültürü gelişir hem de şirketler kazanır. Biz diyoruz ki; bu konudaki yasaklar, yumuşatılsın. Regüle edilsin. İkinci olarak da şirketlere çalışanları başta olmak üzere, hisse edindirmeyi teşvik edelim. Şirket halka açık hisse versin. Ondan stopaj vb. şeyler almasın devlet. Onun oranını konuşalım. Arkadaşlarla çalışıyoruz. İnşallah önereceğiz.
işte bu çekingenlik güvenden kaynaklanıyor. Borsadan ev sahibi olma veya yatırım amacıyla bağımsız bölümlerden sertifika alma çok yaygın bir kültür değil. Çok az kişiye ulaşabildik. Onlarda halka arzdan alıp üç gün sonra satmak isteyenler olduğu için, sistem bir türlü yerine oturamadı. Müteahhit firma 50 den satıyor. Bizde ise 36. Aynı metrekare, 3+1 artı 800’e satılıyorsa bizde 600’den satılıyor. Firma kendi gönderiyor. Borsaya git orada daha ucuz diye.