BERİVAN ORUÇOĞLU / LÜKSENBURG
Avrupa Birliği'ne üye ülkelerin dışişleri bakanlarını bir araya getiren Genel İşler Konseyi, dün Lüksemburg'da yaptığı toplantıda, AB ile yapılan gümrük birliği anlaşmasının, aralarında Kıbrıs Rum Kesimi'nin bulunduğu 10 yeni üyeyi içine alacak şekilde genişleten ek protokolü onayladı. Ek protokol imzalanmak üzere Ankara'ya gönderildi. Türkiye, AB'den çıktığında, protokolü bekletmeden onaylayacağını bildirmişti.

AB dışişleri bakanları Lüksemburg'da yaptıkları toplantıda belgeyi tartışmaksızın onayladılar. Böylelikle protokolün Ankara tarafından imzalanmasının önünde herhangi bir engel kalmadı. Protokolün imzalanması Türkiye'nin müzakerelere başlayabilmesi için yerine getirmesi gereken şartların başında geliyordu. Devlet Bakanı ve AB Başmüzakerecisi Ali Babacan, ek protokolün AB'den gelir gelmez imzalanacağını belirtmişti. Türkiye adına protokole Avrupa Birliği daimi temsilcisi Oğuz Demiralp imza koyacak.

Protokol kimleri kapsıyor?

Ek protokolün, Ankara'nın imza ve onay sürecini tamamlamasının ardından, Gümrük Birliği'nin kapsama alanı AB'ye 2004'te katılan 10 yeni üyeyi (Kıbrıs Rum kesimi, Çek Cumhuriyeti, Estonya, Macaristan, Letonya, Litvanya, Malta, Polonya, Slovakya ve Slovenya) içine alacak.

'Kıbrıs Cumhuriyeti' tanınmıyor

Avrupa Komisyonu, Türkiye'nin ek protokolü 15 Haziran tarihinde imzalamasının iyi bir adım olabileceğine dikkat çekiyor. Ancak ek protokolün tercüme çalışmalarının 15 Haziran'a yetişemeyeceği ifade ediliyor.

Ek protokolün, AB'nin 20 resmi lisanında gerekli tercümelerinin yapılmasının ardından Türkiye tarafından imzalanmasının 3 hafta kadar vakit alması öngörülüyor. Ek protokolün imzalanması, 3 Ekim'de Türkiye'nin AB'ye katılım müzakerelerinin başlatılmasının son ön koşulu olarak gösteriliyor. Türkiye protokolü imzaladığı gün yayımlayacağı bir deklarasyon ile protokolde "Kıbrıs Cumhuriyeti" olarak yer alan Rum Yönetimi'ni "tanımadığını" ilan edecek.

Türkiye'nin istekleri karşılanmıştı

Türkiye, Avrupa Birliği ile bir süredir müzakerelerini sürdürdüğü Ankara Anlaşması Ek Protokol metnine mutabakatını bildiren mektubu 29 Mart'ta Brüksel'e iletmişti. Söz konusu metin, AB üyesi ülkelerin Brüksel'deki daimi temsilcilerinden oluşan Daimi Temsilciler Konseyi (COREPER) ve AB dışişleri bakanlarından oluşan AB Genel İşler Konseyi'nin onaylarına sunulacak. Metnin Avrupa Parlamentosu'nun bilgi ve görüşlerine de aktarılmasının ardından Ankara Anlaşması Uyum Protokolü, AB'nin yürütme organı olan AB Komisyonu ve Türkiye tarafından imzalanacak. Anlaşmanın Türkiye açısından yürürlüğe girmesi için TBMM'nin onayıda gerekiyor. Uyum protokolünde Türkiye'nin itirazları sonucu havaalanları ve limanlar, Türkiye'nin resmi dilinin Türkçe olarak yazılması gibi konularda Ankara'nın istediği değişiklikler yapılmış ve Türkiye'nin Kıbrıs Rum kesimini tanımadığına ilişkin bir ifade yer almaması kararlaştırılmıştı.

Zirve bildirgesi hazırlanıyor

Bu arada, AB'li bakanlar dünkü oturumda, 15-16 Haziran'da yapılacak AB liderler zirvesinin sonuç bildirgesinin taslağını ele alıyor. Bu çerçevede AB Anayasası'na ilişkin referandum süreci ile genişleme sürecine ilişkin yazımı değerlendiriyor. Genişleme süreciyle ilgili olarak taslak metinde Türkiye konusunda AB devlet ve hükümet başkanlarının 16-17 Aralık'ta aldıkları kararın hatırlatılması bekleniyor ve buna bağlı olarak da Avrupa Komisyonu'nun müzakere çerçeve belgesini hazırlaması için davette bulunacak.

Erdoğan zirvede yok

Başbakan Tayyip Erdoğan, Brüksel'de 16-17 Haziran tarihlerinde yapılacak AB zirvesine gitmiyor. Bunun yerine zirve öncesinde birlik ülkelerinin büyükelçilerine bir yemek verecek olan Erdoğan, zirve tarihinde Lübnan'ın başkenti Beyrut'taki Arap Ekonomik Forumu'na katılacak. Bir suikast sonucu öldürülen Lübnan eski Başbakanı Refik Hariri'nin onuruna toplanacak olan foruma, Başbakan Erdoğan "onur konuşmacısı" olarak davet edildi.