Sağ ve sol cenahın ikisine de tek başına iktidar yoluna açmayan seçim sonuçları bakalım ortaya nasıl bir "koalisyon" çıkaracak. Merkel takımının Schröder liderliğindeki sosyal demokratlarla birlikte oluşturacağı ve yorumcuların "büyük koalisyon" adını verdikleri formül gerçekleşebilecek mi göreceğiz.

"Büyük koalisyon", yani Türkçe adıyla bir "Demirel-İnönü Koalisyonu" formülü!

Yorumcular, 1965 ve 1969'da denenen bu formülün gerçekleşmesi halinde bu reformlar söz konusu olduğunda tam bir "hareketsizliğin" hâkim olacağını söylüyorlar. Yani Türkçesiyle "Birinin istediğine öteki taş koyacak" deniliyor.

Alman seçmeninin son tercihinden haberdarsınız, dolayısıyla bu bahsi uzatmayacağım. Bu tercihin benim açımdan en ilginç yanı hiç şüphesiz Sol Parti'nin eski sosyal demokrat finans bakanı Lafontaine'in çoşturması sonucunda elde ettiği yüzde 8.5 ile bütün seçim hesaplarını alt üst etmesidir. Sol Parti bundan böyle hakkında çok laf edilecek partilerden birisidir artık. Hatta öyle ki, bazı yorumcuların bugünden yazmaya başladıkları gibi, Sol Parti'nin çıkışı-yükselişi ve anahtar parti durumuna gelişini sadece Almanya ile sınırlı münferit bir olay olarak algılamak hatalıdır. Bu partinin diğer Avrupa ülkelerindeki benzerleri de göz önüne alındığında siyaset alanında ortaya ciddi yeni gelişmelerin çıkması kuvvetle muhtemeldir. Şöyle ki:

Almanya seçimlerini yorumlayan bir siyaset bilimci şöyle diyordu: "Yeni bir hayalet ("hortlak" demek daha doğru belki! K.B.) Avrupa sosyal demokrasinin yakasını bırakmıyor. Bu, yeni-komünist, hatta popülist vurgulu solun solunda bir solun ortaya çıkmasıdır."

Bana göre de yerinde, haklı bir tespit bu. Almanya'da Sol Parti'nin yükselişinin nedenleri arasında, tabii ki, sosyal demokrat iktidarın sosyal demokrat kesimde yarattığı hayal kırıklığının yanı sıra eskinin "Doğu Almanyalıları"nın da bu yeni-komünizme kuvvetle sarılmış olmaları var. Ancak, diğer İngiltere ve İspanya-Portekiz dışında kalan Avrupa birliği ülkelerinde de-bu derece olmasa da- benzer bir teori-pratiğin yükselmekte olduğunu gözlemiyor muyuz? Şurası muhakkak ki, "Avrupa" fikrinin sosyal devlete vereceği zararlar, bu ülkelerde de önemli sayıda seçmenin daha radikal bir söyleme doğru meyletmesine neden oluyor.

Mesela İsveç'te olup bitenler: çok sayıda sosyal demokrat, partilerinin takındığı tavra rağmen 2003'deki referandumda "aşırı sol" ile birlikte "Hayır" demedi mi? Hollanda'da da benzer bir tablo: Bu ülkede de "aşırı sol" eğilimli Sosyalist Parti Avrupa Anayasası refarandumunda popülist sağ ile işbirliği yapmadı mı? İtalya'daki yeni-komünistlerin bu konudaki tavrı da değişik değil. Ve tabii herkesten önce Fransız sosyalistlerinin karşısına içlerine önemli sayıda sosyalisti de alarak çıkan "Hayır"cı solun solu siyasi formasyonlar.

İşte, Lafontaine'in Almanya'da yüzde 8.5 ile anlattığı "masal" da bu çizginin bir örneği. Lafontaine'in aylık askari ücretin 1.400 euro olması gerektiğini söylerken, Almanya'da başta eskinin "Doğu Almanyalıları" olmak üzere "sosyal demokrasi"den umudunu kesmiş olanların umudunu dile getirdiği muhakkak. Ama dikkat! Aynı Lafontaine "yabancı işçiler"i karşısına aldığı gibi Türkiye'nin AB'ye katılımı konusunda referandumun gerekliliğinden de söz ediyor... Yani kimilerinin "yeni-komünist" olarak adlandırdığı bu dalga, "sağ"ın terminolojisinden de bir şeyler ödünç almayı unutmuyor.

"Bu olgu bizim için şaşırtıcı değil, bizde durum farklı mı?" diyenler varsa haksız sayılmazlar. Avrupa'da özellikle AB Anayasası'nın ortaya çıkmasıyla kendisini daha güçlü olarak hissettirmeye başlayan ve bugüne kadar karşılaşılmayan bu "koalisyon" bir biçimde Türkiye'de de kurulmuş değil mi?

Yazıyı burada kesip, yarın yine Sol Parti'nin önlenemez yükselişini anlamaya çalışalım...

KÜRŞAT BUMİN

Künye

Temsilcilikler

Abone Formu

Mesaj Formu

Online İlan