Otoriter yapılanma ve ataerkil gelenekle bezenmiş siyasi hayatımızın temel meselelerinden hemen her zaman "yetki-sorumluluk-meşruiyet karmaşası" olmuştur. Ülkede yaşanan temel sorunlar çıplak gözle görünen güncel, siyasi anlamlarının yanında, onlar kadar bu "durum"a da gönderme yapmışlardır.

Bu durum ya da karmaşa, ekonomik adımlardan yolsuzluk operasyonlarına değin kararların nasıl alındığına, bu kararları alanların "meşruiyet, yetki ve sorumluluk" açısından hangi çerçeveye tabi olduklarına ilişkin bir sorundur.

1990'lardan AKP'yi iktidara getiren 3 Kasım seçimlerine uzanan zaman diliminde kargaşa en üst noktaya tırmanmış, sistemin kilit noktaları alabildiğine "devletleştirilmiş", başka bir deyişle siyaset, her türlü tartışma, etkileşim ve talebin devre dışı bırakıldığı devlet alanına hapsedilmişti. Buna karşılık aynı siyaset, bu durumdan sorumlu kılınarak büyük bir prestij kaybına uğramıştı.

Aslında siyaset bu durumun mağduru olduğu oranda sorumlusu olmayı da sürdürmüştü.

Devletin siyaset tasavvuru ne denli çarpık olmuş, buradan hareketle türlü meşruiyet krizleri nasıl arka arkaya patlamışsa; siyasetçinin toplumsal tasavvuru da o denli çarpık ve meşruiyet fikrinden uzak olmuştur.

Devlet, kendi iktidarı ile siyasi iktidarı ne denli birbirinden ayırmışsa, siyaset de toplumsal meşruiyetle kendi meşruiyeti arasına her seçim sonrası o denli kalın çizgiler çizmiş, toplum-siyaset bağının, demokrasinin ana mekanizmasının örselenmesine katkıda bulunmuştur.

Sonuç kalıcı olmuştur:

Toplumun devre dışı kalması, siyasetin meşruluğunu devletten almayı tercih etmesi, bir siyasetsizlik…

Bu durum aslında merkezçi ve ataerkil geleneklerle yoğrulmuş bu toprakların yapısal bir sorunudur.

Bir yönüyle mesele, devletin "toplum tasavvuru"yla, yani siyasete hareket kabiliyeti son derece sınırlı, değiştirme gücü yok denecek kadar dar bir alan bırakmasıyla ve asli gücün değiştiren değil; kollayan, devlette yığılı nemaları nimet halinde dağıtan tasavvuruyla ilgilidir.

Diğer yönüyle siyaset ve siyasetçinin toplum tasavvurunun olmamasıyla ilgilidir. Siyasetçi, tüm toplulukları farklılıklarıyla ele alan, onların ortak paydasından, etkileşiminden hareketle oluşturduğu bir toplum tasavvur etmez. Bunu, yeknesak ve muğlak bir bütünü ifade eden, aslında savunduğu cemaatin bizzat kendisi olan millet kavramıyla ya da farklı olanı yok sayan milli irade kavramıyla ikame eder.

AKP'yi iktidar yapan husus da, kanımızca bu çift yönlü soruna toplumsal yapının ciddi bir tepki vermesi, toplum-siyaset, siyasi karar-toplumsal talep bağını kendi eliyle tesis etmek arzusudur.

AKP'yi diğer siyasi iktidarlardan farklı kılan da aynı husustur.

AKP tabanı da, parti merkezini değişmez, salt karizmatik, yönlendirici liderlik olarak algılamaktan çok, talepleri yoluyla doğrudan ilişki kurabildiği bir yapı olarak görmekte ve meşruiyeti bu ilişki çerçevesinde sunmaya, vermeye devam etmektedir.

Ne var ki, AKP yöneticilerinin bu özelliği tam olarak görebildiği şüphelidir. Millet tasavvurundan toplum tasavvuruna geçmek için hiçbir adım atmadıkları da ortadadır.

Sonuç olarak siyasi hayata bugün, özellikle son dönemlerde artan bir biçimde siyasetsizliğin başka bir şeklinin egemen olma riski vardır.

Tartışmaların yapılmadığı, kamuoyu eğilimlerinin dikkate alınmadığı, AKP varlığı ile politikalarının özdeş ilan edilerek her girişimin doğrulanmaya çalışıldığı bir siyasetsizlik şeklidir bu.

YÖK sorunundan Kürt sorununa kadar alınan kararların içerlikleri değil, tarafları çıkarılmakta ve tartışma kaba ideolojik bir kisveye bürünmekte ve toplumsal meşruiyeti son derece zayıf adımlar atılmaktadır.

Toplumsal değişime ayak uyduramayanlar bunun faturasını hep ödemişlerdir; sadece onlar değil tüm Türkiye bu faturayı ödemek zorunda kalmıştır.

Siyaset hem toplumsal iradeyi hem milli iradeyi bir arada görmek, sağlamak meselesidir.

ALİ BAYRAMOĞLU

Künye

Temsilcilikler

Abone Formu

Mesaj Formu

Online İlan