Maliye Bakanlığı, ihracattaki katma değer vergisi iadelerindeki rekor artış üzerine, firmalar nezdinde inceleme başlattı. Alınan bilgiye göre, 2003 bütçesine, ihracatçılara KDV iadesi için 3.9 katrilyon liralık ödenek konulmasına karşılık, yılın ilk 8 ayı sonunda 3 katrilyon 198 trilyon 319 milyar liralık ödemede bulunuldu. Ocak'ta 284.1 trilyon lira, Şubat'da da 293.9 trilyon lira olan aylık iade tutarı, daha sonra aylık 400 trilyon liranın üzerinde seyretmeye başladı.

Bu çerçevede devlet, Mart ayında ihracatçılara 478.5 trilyon lira, Nisan'da 411.7 trilyon lira, Mayıs'ta 480.5 trilyon lira, Haziran'da da 425 trilyon lira iade yaptı. KDV iadesi tutarı, Temmuz'da 419.9 trilyon lira, Ağustos'ta ise 404.3 trilyon lira olarak gerçekleşti. Bu şekilde ihracatçılar için 2003 bütçesine konulan ödeneğin bu ay tamamen kullanılmış olacağı gerçeği ortaya çıktı.

Son 2 yıl büyüteç altında

Maliye Bakanlığı, bir yandan ek bütçe ile ihracatçıların KDV iadeleri için bütçe içinde ödenek aktarma çalışması yaparken, diğer yandan bu artışın nedenlerini araştırmaya başladı.

Bu amaçla devreye sokulan Gelirler Kontrolörlerinin ilk incelemelerinde, bazı firmaların geçen yıla göre aldıkları KDV iadesinde yüzde 36 bini bulan artışlar ortaya çıktı.

Gelirler Genel Müdürlüğü, bunun üzerine Maliye Bakanlığı Hesap Uzmanları Kurulu ile Teftiş Kurulu'nun da incelemeye dahil edilmesini istedi ve öncelikle KDV iadesi ödemelerinde yüksek artış görülen ilk 50 firmanın hesaplarını incelemeye alındı. Yetkililer, çıkacak sonuca göre gerekirse incelemeye alınacak firma sayısının artabileceğini belirtiyor.

Trilyonlarca lira ödeniyor

Maliye Bakanlığı yetkilileri, ihracatta vergi iadesinde özellikle son 2 yılda çok hızlı bir artış görüldüğüne dikkat çekerek, şu değerlendirmede bulundular: "İhracata bağlı olarak iade rakamları da 2 yıldır sürekli yükseliyor. Buna ihracatın yapısındaki değişiklik de yol açabilir. Tarıma dayalı ihracattan, başta otomotiv olmak üzere daha çok sanayiye dayalı ihracata yöneldik. Ancak, biz yine de her türlü olasılığı düşünmek durumundayız. Çünkü, ihracatçıya trilyonlarca lira vergi iadesinde bulunuyoruz."

ÖDENEKLER YETMİYOR

Maliye Bakanlığı verileri, sadece 2003 yılında değil, son birkaç yıldır ihracatçılara ödenen KDV iadesinin, bütçeye konulan ödeneklerin çok üzerinde gerçekleştiğini gözler önüne serdi. Verilere göre, geçen yıl bütçeye 2 katrilyonluk ödenek konulmasına rağmen, ihracatçılara yapılan iade tutarı 3 katrilyon 475.7 trilyon lirayı aştı. 2001'de 1 katrilyon liralık ödeneğe karşılık, ihracatçılar 1 katrilyon 692.1 trilyon lira iade aldı. 2000 yılında ise ödenek tutarı 663.9 trilyon lira, ödeme ise 770.9 trilyon lira oldu.