Rusya Federasyonu topraklarında yaşayan Türkler'in bir türlü lobileşemedikleri çoğu zaman gündeme gelir. Türkiye'den gelen siyasiler, bürokratlar ve işadamları hep bu konuya parmak basarlar. Herkes Türkiye'yi temsil edecek adam gibi bir lobinin oluşmadığı konusunda hemfikir.

Ancak Rusya'da Avrupa ve Amerika'daki gibi diasporalar oluşmadığı gibi, lobicilik faaliyetleri de yapılamıyor. Çünkü, sistem buna izin vermiyor. Öyle bir bir yapılaşma var ki Rusya'da, yabancıların buralarda yerleşik kalmasını adeta engelliyor. Hukuk sisteminden tutun sosyal yapısına kadar olan kurumlardaki belirsizlik güven ortamını ortadan kaldırıyor.

Yabancı birinin buralarda kalması için neredeyse bütün sebepler yok ediliyor. Özellikle son olarak alınan yabancılar kanunundan sonra daha da belirginleşti Rusya'nın tavrı. Yeni yabancılar yasasına göre, birincisi Rusya'da ne kadar süre kalırsan kal vatandaşlık hakkı elde edemiyorsun. İkincisi, hiçbir şekilde doğal yollarda daimi oturum alamıyorsun. Üçüncüsü ise, bir Rus'la evlilik halinde en az beş yıl evli kalman da yetmiyor, mutlak mülkiyet sahibi olman öngörülüyor.

Anlaşıldığı gibi, Rusya'nın kanun koycuları, yabancılara karşı her türlü engeli ortaya koymuş bulunuyor. Bu engel iş dünyasında da böyle. Bir taraftan artık ticareti bırakın yatırım yapın deniyor, diğer taraftan yabancı sermayeli yatırımcıya kolaylık göstermediği gibi, kağıtların havada uçtuğu bürokrasi bariyerini de koymaya devam ediyor. Özellikle yatırıma dayalı bir kurum olusturulduğunda, bir sürü akbaba üşüşüveriyor. Hiç olmadık istekler ve emirler ortaya konuyor. Bu yetmezmiş gibi rüşvet ve tehtidler de işin cabası oluyor.

Bizim pencereden bakıldığında dünyanın hiçbir yerinde olmayan bir gelişme var bu topraklarda Türkler açısından. Resmi kayıtlara göre 70 bin evlilik yapılmış Türkler'le ve Ruslar arasında. Yani on yıl gibi kısa bir süre içinde bu kadar insan izdivaç yapmış ve bir o kadar da çocukları dünyaya gelmiş. Buraya kadar her şey güzel de, iş güç için Rusya topraklarına gelerek evlenen ve buraları kendisine mesken tutmayan insan sayısı da bu yetmiş binin 68 binini kapsıyor.

Sebepleri belli. Güven ortamı yok. Kolay vatandaşlık verilmiyor. Kendine ait bir mülkiyetin yoksa bırak vatandaşlığı, eşin ve çocuklarınla beraber yaşamak için daimi oturum bile alamıyorsun. Ancak herkes gibi yıllık vize ve geçici oturumlarla kalabiliyorsun. Düşünün ülkeler arası siyasi skandallar olduğunda vay ailenin haline. Bir anda adamı Atatürk Havalimanı'nın dışhatlar geliş bölümüne koyarlar. Hiçbir hak ve hukuk tanımadan. Hal böyle olunca, Rusya'ya gelip de iş yapan bütün vatandaşlarımızın aklında para kazandıktan sonra buradan gitmek olduğu artık aşikar.

İşte bunun için Türk diasporası oluşmuyor, lobi faaliyetleri gelişmiyor. Sadece Türk diasporası değil, hiçbir ülke şu ana kadar başarmış değil. Ermeni ve Yahudiler'in dışında. O da onların geçmişten gelen varlığından kaynaklanıyor.