MGK açısından 7. Uyum Paketi'yle ne değişti? Bu değişiklerin iki istikameti var. İlk istikamet kurulun Türk Silahlı Kuvvetleri'nin parçası gibi yapılanmasına ve davranmasına son vermek. İkinci istikamet MGK'nin icracı yetkilerine ve işlevlerine son vermek.

Bu çerçevede dört önemli değişiklik yapıldı.

MGK Genel Sekreteteri'nin siviller arasından da tayin edilebilmesi ve bu yolla genel sekreterliğin yönetim olarak orduya fiili bağımlığının ortadan kaldırılması öngörüldü.

Ardından bu adımı pekiştirmek amacıyla MGK Genel Sekterteri'nin atama koşulları değiştirildi. YAŞ çerçevesinde Genelkurmay Başkanı'nın seçimi ve onayıyla yapılan atama usûlüne son verildi. Yetki Başbakan'a aktarıldı.

Bunu takiben kurulun ayda bir yapılan toplantıları iki aylık periyodlara çevrildi ve MGK'nın gündem belirlemedeki ağırlığı hafifletildi.

En nihayet MGK Yasası'nın iki ayrı maddesinde yapılan değişikle kurulun ve genel sekreterin yetkileri ciddi olarak sınırlandırıldı.

Buna göre MGK'nın artık yetkileri şundan ibaret:

Devletin milli güvenlik siyasetinin tayini, tespiti ve uygulanmasıyla ilgili konularda tavsiye kararları almak ve gerekli koordinasyonun sağlanması için görüş tespit etmek; bu tavsiye kararlarını ve görüşlerini Bakanlar Kurulu'na bildirmek…

Ortadan kalkan görev ve yetkiler ise şunlar:

Devletin milli güvenlik siyaseti doğrultusunda tespit edilen milli hedeflerin ve hazırlanan milli plan ve programların gerçekleştirilmesine ilişkin tedbirleri belirlemek.

Devletin milli güvenlik siyasetini etkileyecek milli güç unsurlarını ve ülkenin siyasi, sosyal, iktisadi, kültürel ve teknolojik durum ve gelişmelerini sürekli takip ederek değerlendirmek, milli hedefler yönünde güçlenmelerini sağlayacak temel esasları tespit etmek.

Devletin varlığı, bağımsızlığı, ülkenin bütünlüğü ve bölünmezliği, toplumun huzur ve güvenliğinin korunması hususunda zorunlu gördüğü tedbirleri tespit etmek.

Anayasal düzeni koruyucu, milli birlik ve bütünlüğü sağlayıcı, toplumu Atatürkçü düşünce, Atatürk ilke ve inkılapları doğrultusunda ve milli ülkü ve değerler etrafında birleştirerek milli hedeflere yönlendirici gerekli tedbirleri belirlemek.

Bu hususlara yönelmiş yurtiçi ve yurtdışı tehdide karşı koymak, bu tehdidi etkisiz kılmak için gereken strateji ve temel esaslar ile birlikte planlama ve uygulama hizmetleri konularında görüşleri, ihtiyaçları ve alınmasını lüzumlu gördüğü tedbirleri tespit etmek.

Devletin milli güvenlik siyasetinin öngördüğü hususlar ve topluma yönelik hizmetler ile topyekün savunma hizmetlerinin gerektirdiği mali, ekonomik, sosyal, kültürel ve diğer konulara ilişkin tedbir ve ödeneklerin kalkınma plan, program ve yıllık bütçelerde yer almasını sağlamak üzere gerekli esasları tespit etmek.

7. Paket'teki hükümlerle aynı hususlar MGK Genel Sekreteri açısında da geçerli hale getiriliyor. Genel sekreterliğin yetkileri kurulun sekreterlik hizmetlerini yürütmekle ve kurulun vereceği görevleri yerine getirmekle sınırlanıyor.

Genel sekreter bundan böyle özellikle şu yetkilere sahip değil;

Milli Güvenlik Kurulu kararlarının hazırlanmasında ve bu kararların uygulanmasında, bakanlıklar ve ilgili kurum ve kuruluşlarla müşterek çalışmalar yapar, uygulamaları takip ve kontrol etmek, düzenleyici, yönlendirici ve koordine edici işbirliğinde bulunmak…

Milli güvenlik siyasetini tayin, tespit, uygulama ve gerektiğinde düzeltme ve değiştirme görevlerini doğrudan veya bakanlık, kurum ve kuruluşlarla da yapılacak müşterek çalışmalarla araştırmak incelemek, planlar hazırlamak ve bu konudaki uygulamaları takip ve koordine etmek, yönlendirmek, sonuçları değerlendirmek.

Şiddet olaylarının yaygınlaşması ve kamu düzeninin ciddi şekilde bozulması sebepleriyle ilan edilen olağanüstü halde alınacak tedbir, yapılacak iş ve işlemlerin tespit çalışmalarını yapmak, uygulamada işbirliğinin sağlanması için gerekli tedbirleri tespit etmek…

İşin demokrasi devrim yönü işte burada yatmaktadır…

Bu kalkan yetkilerle MGK'nın gizli hükümet işlevinin de sona erdiğini rahatlıkla söylemek mümkündür.

Bununla birlikte, mevcut MGK Yasası'nda yer alan muğlak milli güvenlik tanımı, devletin milli güvenlik siyasetine ilişkin geniş tanım hâlâ elden geçirilmeyi bekliyor. En önemlisi genel sekreterliğin personel açısından mutlaklaşmış askeri yapısının sivilleştirilmesi gerekiyor. Ve tabii hükümetin özellikle genel sekreter seçiminde hassas davranması, yetkiyi tekrar askere bırakacak bir atama yapmaması gerekiyor.

Unutmamak gerekir ki, Türkiye'deki MGK uygulaması devlet iktidarı-siyasi iktidar farklılaşmasının en önemli taşıyıcısı olmuştur. Ülkenin ana sorunu sadece sivilleşmek değil, bu ayrımın ortadan kaldırılmasıdır.

ALİ BAYRAMOĞLU

Künye

Temsilcilikler

AboneFormu

MesajFormu