Michel Winock'un "Aydınların Yüzyılı" isimli eseri, "aydınlara paydos zili çalınıncaya kadar" Fransa'yı, Avrupa'yı ve dolayısıyla tüm dünyayı derinden sarsan geçen yüzyılın iki zıt ekseninde fikir mücadalesi veren aydınlarının adeta bir geçit resmini veriyor. Ergun Göze'nin Türkçeye kazandırdığı kitapta, ideolojileri, kavgaları, arkadaşlıkları, bazan sapmaları ve hatta ihanetleriyle aydınlara farklı bir projektör vuruluyor.

Barres, Gide, Sartre

Eser geçen yüzyılın aydınlarını Maurice Barres, Andere Gide ve J. Paul Sartre'yi merkez alarak üç bölümde anlatırken, dünyaya malolmuş şahsiyetleri "eski bir resmin soluk renginden kurtulmuşlar adeta canlanmışlar ve biraraya gelmişler gibi, beraber yemek yerken, öfkelenirken, grip'e yakalanırken, aşık olmuşken, domuzluklar yaparken, dergiler çıkarırken ve batırırken, birbirlerinin ağzının payını verirken yani beşeri ve tabii hallariyle" ortaya çıkarıyor. Üstelik, "Kör partizanları, açık görüşlüleri, olaylara etkili olanları, olmayanları, haklıları ve haksızları, angaje olanları, kendini inkar edenleri ve inkar edilenleriyle". Edebi hayatına köksüzlüğün övgüsüyle başlayıp, milli köklere bağlılığın şampiyonu olduktan sonra bir kadın karşısında felsefesini terk etmekte beis bulmayan Barres gibi. Cinsel yönelimlerine kızan dostalarını teskin etmek için, "riyadan kurtulmak", "olduğu gibi görünmek" arzusunu gösteren Gide gibi. Kitabında kadınlara ev iş yapmamalarını öğütleyen Sartre'nin metresi Simone de Beavoir'in Nelson Algren'e yazdığı aşk mektuplarında ev işi dahil her emrini yerine getireceğini itiraf etmesi gibi.
(Boğaziçi Yayınları / Tel 0 212 520 70 76)