'Eylül'de müzakere başlar'
Verheugen, taslak niteliğindeki Katılım Ortaklığı Belgesi'ni Mesut Yılmaz ve İsmail Cem'e sundu. 40 sayfalık taslakta Ankara'nın tepkisine neden olacak şartlara yer verilmedi. Verheugen Eylül'de müzarekerelerin başlayacağını söyledi.
Avrupa Birliği ile uyum sürecinde yapılması gerekli reformları içeren 40 sayfalık Katılım Ortaklığı Belgesi'nde (KOB), Ankara'nın itirazına yol açabilecek ihtilaflar yer almıyor. 8 Kasım'a kadar değişiklikler olması muhtemel belgenin Ankara'nın hazmedeceği biçimde hazırlandığı, tartışmalara neden olacak taleplere kaba hatlarla değinildiği belirtildi. İhtilaflı konular, müzakereler başladıktan sonra yapılacak pazarlığa bırakıldı. Büyükelçi Volkan Vural eşgüdümünde Aralık sonuna kadar KOB'a uygun Ulusal Program'ın hazırlanmasına hız veriliyor. Avrupa Komisyonu'nun genişlemeden sorumlu Komiseri Günter Verheugen, AB İşlerinden sorumlu Başbakan Yardımcısı Mesut Yılmaz ve Dışişleri Bakanı İsmail Cem'e taslak niteliğindeki KOB'u sundu. Takdim yazan Verheugen, Bakanlar Kurulu'nda çalışma ve referans belgesi olarak kabul edilen AB yolunda yapılacak reformların 2001 yılı içinde süratle hayata geçirilmesi halinde Eylül 2001'de Türkiye ile müzakerelere başlamak istediklerini bildirdi.
Kürt sorunu ve Kıbrıs yok
KOB'da Türkiye'nin referans belgesinin olumlu olarak değerlendirildiği ifadesinin yer alacağını bildiren Verheugen, Ankara'dan somut adımları bir an önce atmasının müzakerelere başlamak için yeterli neden oluşturacağı görüşünü iletti. AB'nin koşullarını içeren KOB'da 'Kürt sorunu' ifadesi hiç kullanılmazken, tüm vatandaşların kültürel ve eğitim haklarının güvence altına alınması talep edildi. 'Kürtler'in azınlık sayılması' talebi KOB'da yer bulmazken, Kürtçe TV yerine 'Türk vatandaşlarının TV ve radyo yayınlarında ana dil kullanılması yasağının' AB'nin temel hak ve özgürlükleri kapsamında kaldırılması istendi. Kıbrıs ve Ege konularına hiç değinilmedi.
MGK'nın sivilleştirilmesi
AB ile müzakerelere başlamadan önce idam cezasının kaldırılması ile ilgili önkoşul yer almazken, idam cezasının uygulanmaması konusunda mevcut durumun devam ettirilerek moratoryum ilan edilmesi istendi. MGK'nın sivilleştirilmesi ve hükümete tavsiye organı konumuna çekilmesi KOB belgesinde yer bulurken, Güneydoğu'da OHAL'ın tamamen kaldırılması da istendi. 'Temel hak ve özgürlükleri güvenceye alabilecek, demokratik hukuk devleti anlayışını' teyit edecek biçimde Anayasa'nın gözden geçirilmesi istenirken, 312. madde ile ilgili tartışmaların olumlu karşılandığı belirtildi. İfade özgürlüğünün yasal ve anayasal güvencelerinin güçlendirilmesi, sivil toplumun teşvik edilmesi, DGM de dahil adli sistemde köklü değişiklikler yapılmasına ilişkin bölümler KOB'da geniş yer buldu.
|