Türk film eleştirmenliğinin köhnemiş dili ve tavrını fena hâlde deşifre eden film

alimuratg@yahoo.com

Yapımcı, yönetmen, besteci, senarist ve aktör Mahsun Kırmızıgül'ün -daha gösterime sunulması bile beklenmeden- aleyhinde cumhuriyet tarihinin en büyük karalama kampanyası başlatılan üçüncü yapıtı “New York'ta Beş Minare”, 5 Kasım Cuma günü 383 kopyayla sinemalara dağıtılmasından bu yana geçen toplam 7 haftada yaklaşık 3.500.000 biletli izleyiciyle 2010 yılının en çok izlenen filmi unvanını elde etti.

Aynı dönemde yarıştığı “Harry Potter-7/1”, “Başlangıç”, “Alacakaranlık Efsanesi: Tutulma” gibi birbirinden iddialı yabancı yapımların tümünü geride bırakan film, yakaladığı müthiş gişe başarısıyla 12 Şubat 2010 tarihinde 378 kopyayla gösterime giren ve toplam 21 hafta gösterimde kalarak 3.325.842 kişi tarafından izlenen “Recep İvedik-3”ün rekorunu da ondan çok daha kısa bir süre içinde kırmış oldu.

Kırmızıgül, bu sonuçla ayrıca 12 Mart 2009'da gösterime girerek 30 haftada 2.566.135 izleyici toplayan “Güneşi Gördüm”, 16 Kasım 2007'de gösterime girerek 51 haftada 2.032.410 izleyici toplayan “Beyaz Melek” adlı önceki iki çalışmasının gişe rakamlarını da açık ara farkla geçti.

Öte yandan, “New York'ta Beş Minare” halen pek çok kentimizde gösterimde olduğu için, izleyici rakamının yılbaşına kadar daha da artması bekleniyor. Ayrıca, şimdiye kadar 30'u aşkın yabancı ülkeye satılmış durumdaki filmin yurt dışı sinema, televizyon ve DVD haklarıyla gelecek olan ekstra hasılatı da henüz bu hesaplamaya dahil edilmedi.

Türk sinema medyasında, Yeni Şafak sinema yazarı olarak bendeniz ve Habertürk sinema yazarı Kerem Akça dışında düzenli film eleştirisi yapan hemen hiç bir ismin desteklemediği; desteklemek şöyle dursun, yönetmeninin bundan 15 yıl önceki müzik kliplerinde “kırmızı ceket giymesi”nden başlayıp “saç stilinin itici olduğu”na kadar uzanan eleştirilerle şimdiye kadar başka hiç bir Türk filminde görülmemiş düzeyde yerden yere vurduğu lanetlenmiş bir yapım olarak, “New York'ta Beş Minare”nin -aleyhinde yürütülen bütün bu nefret kampanyalarına rağmen- sinemaseverler tarafından hem 2010 yılının, hem de son yılların en büyük gişe başarısıyla ödüllendirilmesi, ülkemizde film eleştirmenlerinin meslekî saygınlığının tartışmaya açılmasına ve sinemaseverlerin film tercihi yaparken (en azından teorik olarak “kanaat önderi” konumundaki) bu kişilerin pek çoğunu zerrece ciddiye almadıkları gerçeğinin deşifre olmasına yol açtı.

Paranın gücüyle yürütülen en yoğun propaganda çalışmalarının bile, özünde gerçekten kötü olan bir filmi en fazla üçüncü haftasına kadar taşıyabilmesi, ulusal sinema sektörümüzde şimdiye kadar sayısız kez doğrulanmış güçlü bir piyasa kuralıyken, Kırmızıgül'ün filminin her eğitim düzeyi, etnik köken ve ekonomik sınıftan sinemaseverler tarafından haftalar boyunca sürekli artan bir ilgiyle desteklenmesine, medyadaki birincil görevleri "kendi beğenilerini topluma jakobence dayatmak" değil, "bu ülkenin az gelişmiş sinemasına moral ve ivme kazandırmak, coşkuyla yola çıkan genç sinemacılarını gelecekte daha kalıcı işler ortaya koymaları yönünde motive etmek" olan film eleştirmenlerinin verebilecekleri somut cevaplar da bulunmaktadır herhalde…

Sözlerimizi noktalarken, “New York'ta Beş Minare”nin çağdaş Türk sinemasına getirdiği teknik-estetik yenilikleri ve diğer olumlu yönlerini bu konuda ahkâm kesen herkesten önce görmüş, anılan filmi gösterime sunulduğu ilk günden itibaren kararlılıkla savunmuş bir “sinema kültürü” sayfası olarak, Kırmızıgül'ün üçüncü yönetmenlik denemesiyle de -görüntü yönetiminden müziğe kadar- irili ufaklı hiç bir dalda SİYAD (Sinema Yazarları Derneği) ödülü alamayacağını, henüz bu ödüller dağıtılmadan haftalar önce aynı kesinlikte ifade ederek tarihe bir kayıt daha düşmüş olalım.

Çünkü, "kırmızı ceketli türkücü"nün, jakobenist dayatmaları vazgeçilmez bir hayat felsefesine dönüştürmüş durumdaki (içi, en hızlı İslâmcısından en hızlı sosyalistine kadar her renkten kalem erbabıyla tıklım tıkaş dolu) kalabalık bir mürekkep yalamışlar ordusu tarafından asla arzu edilmeyen şok edici yükselişi ve elde ettiği bu son -can acıtıcı- başarı, ona ölümüne karşı duran cephede safların daha da sıklaştırılmasına yol açacaktır.