Kirada arabuluculuk dönemi başlıyor

Hızla artan kira bedelleri, ev sahibi-kiracı ilişkilerinde büyük sorunlara yol açtı. Zam konusunda anlaşamayanlar, tahliye isteyenler mahkemenin yolunu tuttu. Kira uyuşmazlıklarında arabuluculuk düzenlemesi TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi. 1 Eylül 2023 itibarıyla bir mal sahibi veya kiracı, dava açmak istediğinde arabulucuya başvurmadan doğrudan dava açamayacak. Peki kira uyuşmazlıklarında arabulucuya nasıl gidilecek?

Kira anlaşmazlığı arabuluculuk başvurusu

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Kabine Toplantısı’nın ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı. Tunç, kira sözleşmesinden dolayı artırımın yüzde 25’i geçemeyeceğini ifade ederek, "Zam konusunda yüzde 25 sınırı var. Sözleşme olduğu için yüzde 25’i geçemez. Hukuki bir ihtilaf olur o zaman. Diyelim yüzde 26 yapmak istedi. Kiracı imzalamaz ama. Ev sahibi tahliyeye başvurursa onun da gerekçeleri var. Yüzde 25’lik artışı ödemiyorsa o konuda sıkıntı yok. İhtiyaç nedeniyle tahliye zaten yasada var. Bunu önleyemezsin" dedi.

Bakan Tunç, ‘kira artışı konusunda davaların arttığı’ iddialarına ilişkin soruya, "Artmış olabilir. Arttırmadıysa kirayı tahliye yoluna başvurmuştur. Bu kiracıyı koruyan bir şey. Tahliye davası da 1 yılda bitmiyor. Arabuluculuk da 1 Eylül'de başlıyor" ifadelerine yer verdi.

Site aidatıyla ilgili bir çalışma var mı?

Bir gazetecinin ‘site aidatıyla ilgili bir çalışma var mı?’ sorusuna ise “Şu anda bizim bakanlıkta öyle bir çalışma yok” dedi.

Arabuluculuk hangi davalarda uygulanacak?

Kira tespit davaları, kira tahliye davaları, uyarlama davaları, kiracı ve mal sahibinin kira sözleşmesi kaynaklı ihtilafları zorunlu arabuluculuk sürecine tabi. Taşınır ve taşınmazların paylaştırılmasına ve ortaklığın giderilmesine ilişkin uyuşmazlıklarda da başvuru yapılacak. Yaklaşık olarak 3-4 yıl süren izale-i şüyu diğer adıyla ‘ortaklığın giderilmesi’ davalarında hissedarların zaman ve değer kayıpları giderilecek.

Kat Mülkiyeti Kanunu’ndan kaynaklanan uyuşmazlıklar arabulucuyla çözülecek. Kat malikinin açacağı eski hale getirme, olağan veya olağanüstü kat malikleri genel kurul kararlarının iptali gibi davalarda arabuluculuk şart olacak. Yine site veya apartman yönetiminin aidat ödememe nedeniyle açacakları icra takipleri ve itiraz halindeki davalar, yönetim planı veya kat malikleri kurul kararlarına uymayan kat malikleri aleyhine açacakları davalar gibi ihtilaflarda arabuluculuk uygulanacak. Komşu hakkından kaynaklanan uyuşmazlıklar da kapsamda. Komşu parseller arasında çıkan birçok anlaşmazlık; kazı hakkı, gürültü, koku gibi birçok ihtilaflarda, dava açılmadan önce arabulucuya gitmek zorunlu olacak.

Zorunlu arabuluculuk sürecini kim başlatacak?

Zorunlu arabuluculuk sürecini dava açmak isteyen kişi ve/veya kurum başlatmak zorunda. Kira tahliye davası açmak isteniyorsa mal sahibi, ortaklığın giderilmesi davası açılmak isteniyorsa hissedarlardan birisi, apartmanda yönetimle problem yaşayan bir kat maliki veya apartman komşuluk hukukuna uymuyorsa malik veya yönetici arabuluculuk sürecini başlatması gereken kişiler.

Arabuluculuk başvurusu nereye başvurulacak?

Arabuluculuk başvurusu açılacak dava için yetkili olan mahkeme neresi ise o adliyede var olan ‘Arabuluculuk Bürosuna’, eğer o adliyede böyle bir büro kurulmamış ise görevlendirilen Sulh Hukuk Mahkemeleri Yazı İşleri Müdürlüğü’ne başvuru ücreti ödenmeksiniz yapılabilecek.

Arabuluculuk ücreti ne kadar?

Arabuluculuk hizmeti yapılırken iki saate kadar görüşmeler ücretsiz olarak Adalet Bakanlığı’nın bütçesinden karşılanarak arabulucuya ödenecek olup, iki saati geçen görüşmelerde ise aksine bir düzenleme taraflar arasında yok ise eşit olarak taraflarca Adalet Bakanlığı Arabuluculuk Asgari Ücret tarifesine göre ödenecek. Ancak iki saate kadar Adalet Bakanlığı’nın ödediği ücret dava açılması halinde davada haksız çıkan tarafa yargılama gideri olarak ödetilecek. Taraflar eğer arabulucuyla anlaşırlarsa aksi kararlaştırılmadıkça Adalet Bakanlığı Arabuluculuk Asgari Ücret tarifesine göre belirlenecek arabuluculuk ücreti taraflarca eşit şekilde ödenir.

ÖZGÜN
Kiracı ve ev sahibi hakları neler?