Hastalık, kaza veya benzeri nedenlerle çalışamayan sigortalılara, gelir kayıplarını karşılamak amacıyla Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödenen tutara rapor parası veya iş görmezlik ödeneği denir. Bu ödeneğin miktarı, sigortalının günlük kazancı ve iş göremezlik süresine göre belirlenir. ve iş görmezlik ücreti gibi farklı isimlerle de anılan bu ödeme, çalışanların sağlık sorunları nedeniyle maddi sıkıntıya girmelerinin önüne geçmeyi amaçlar.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında, sigortalının geçici olarak iş göremez hale gelmesi durumunda hak ettiği rapor parası, günlük kazancı üzerinden hesaplanır. İş görmezlik ödeneği olarak da adlandırılan bu ödeme, rapor parası ve iş görmezlik ücreti gibi farklı kavramlarla ifade edilse de hepsi aynı anlama gelir.
Rapor parası iş görmezlik ödeneği nedir?
Hastalandığımızda veya kaza geçirdiğimizde çalışamadığımız için gelir kaybı yaşarız. Rapor parası veya iş görmezlik ödeneği olarak bilinen bu ödeme, SGK tarafından sağlanır ve sigortalının günlük kazancı üzerinden hesaplanır. Rapor parası ve iş görmezlik ücreti gibi farklı isimlerle de anılır.
Rapor parası veya iş görmezlik ödeneği nasıl alınır? Geçici iş göremezlik ödemesi nasıl alınır?
İş göremezlik ödemesi için aşağıdaki şartların karşılanması gerekir:
İş göremezlik raporu hangi durumlarda alınır?
İş göremezlik ödemesi; çalışanların iş kazası, hastalık, meslek hastalığı veya analık gibi geçici olarak iş yapamaz duruma gelmeleri durumunda yaşayacakları gelir kaybının önüne geçmek için SGK tarafından yapılan sigorta ödemesidir. Çalışanların geçici olarak çalışmaya devam edemeyeceği bu durumlarda maaş ödemelerini işveren değil SGK yapar. Bu ödemeler kimi zaman mahsuplaşma yoluyla da uygulanabilir. İşletme ve SGK arasında imzalanan bir mahsuplaşma protokolü varsa maaş ödemesi raporlu olunan süre boyunca işletme tarafından yapılır. Daha sonra SGK tarafından işletmenin prim borçlarından mahsup edilir.
İş göremezlik ücreti ne kadardır?
Geçici iş göremezlik ödeneği hastalık durumunda kurum tarafından yetkilendirilen doktor ya da sağlık kurullarından rapor alınmış olması koşuluyla sigortalıya iş göremezliğin üçüncü gününden başlayarak her gün için verilir. Hastalık halinde verilen geçici ödenek, ayaktan tedavilerde günlük kazancın üçte ikisi, yatarak tedavilerde ise günlük kazancının yarısını oluşturur.
İş Göremezlik Ödemesi Nasıl Hesaplanır?
Geçici iş göremezlik ödeneğini hesaplamak için önce kanunun 17. maddesine göre günlük kazancın hesaplanması gerekir. Bunun için sigortalının son 3 aylık prime esas kazanç toplamı, son 3 aylık prim gün sayısına bölünür. Bu noktada iş kazası ve meslek hastalığı durumlarında raporlu olunan günlerin tamamı hesaplamaya dâhil edilirken hastalık hâlinde ilk iki gün hesaplamadan çıkarılır. Yatarak istirahatlerde hesaplanan günlük kazancın yarısı, ayakta istirahatlerde ise üçte ikisi oranında ödeme yapılır.
İş Göremezlik Ödemesi Ne Zaman Yatırılır?
İş göremezlik ödemesi başvuru yapıldıktan sonra 15 gün içerisinde yatırılır. Yapılan ödemenin iki ay içerisinde çalışan tarafından alınması gerekir. İki ay geçtiği takdirde ödeme SGK'ye iade edilir.