Sağlıklı kişilerin bağırsak mikrobiyotasında 1.5 ila 2 kilogram kadar yararlı bakteri bulunuyor. Bazı durumlarda bu bakteri dengesi fırsatçı bakteriler lehine bozulabiliyor. İnce bağırsakta aşırı çoğalan bakteriler İnce Bağırsakta Aşırı Bakteri Çoğalması (SİBO) olarak adlandırılıyor. Sindirim sistemi şikâyeti olan her 3 hastadan birinde bu rahatsızlığın görüldüğünü belirten Özel Ankara Cerrahi Tıp Merkezi’nden İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Hüseyin Atilla Bektaş, mide bulantısı, karın ağrısı, şişkinlik, gaz, ishal/kabızlık ve hazımsızlık gibi tedaviye direnç gösteren sindirim şikâyetlerinin altında SİBO’nun yattığını söyledi.
ONLARCA SORUNA GEBE
SİBO’nun sindirim sistemi şikayetlerinin yanı sıra yorgunluk, roza (gül) hastalığı, bazı cilt döküntüleri başta olmak üzere unutkanlık, dikkat dağınıklığı, eklem ağrısı, fibromiyalji, gıda intoleransı sorunlara da yol açtığını hatırlatan Bektaş, “SİBO, başta A, B12, D, E vitaminleri olmak üzere bazı vitamin ve mineraller eksiklikleri de kemik erimesi ve sinir hasarına yol açabilir. Bulguların devam etmesi halinde Sızdıran Bağırsak Sendromu'na yol açabiliyor” diye konuştu. Batı tipi beslenme tarzı sebebiyle hastalığın da arttığını anlatan Bektaş, “Reflü-mide ülseri tedavisinde yer alan, mide asidini baskılayan ilaçların (PPI), gereksiz ve uzun süreli kullanımı da SİBO’yu tetikliyor. Antibiyotik kullanımı, sigara, alkolizmin yanı sıra Huzursuz bağırsak sendromu, çölyak, pankreas iltihabı, siroz gibi hastalıklarda sıklıkla SİBO izleniyor” vurgusu yaptı.
BELİRTİ VERMEYEBİLİYOR
SİBO’nun bazen belirti vermeden sinsi şekilde ilerlediğini hatırlatan Bektaş, “Hastalık mide bağırsak hastalıkları ya da sindirim sistemi dışı bulgularla da ilişkili olabilir. SİBO hastaların yüzde 45’inde nüks edebilir. O yüzden altta yatan hastalık varsa teşhis edilmeli ve tam tedavi yapılması önemli. Bir araştırmaya göre, glutensiz diyete rağmen şikayeti geçmeyen hastaların yüzde 67’sinde SIBO görülürken, başka bir araştırmada ise SIBO, fibromiyaljisi olan hastaların neredeyse yüzde 100’ünde teşhis edilmiş" diye konuştu.
HASTALIKLARA ZEMİN HAZIRLIYOR
Mide mikrobu enfeksiyonu olanlarda SİBO’nun daha sık görüldüğünü ifade eden Bektaş, “Huzursuz bağırsak sendromu, çölyak hastalığı ve inflamatuar bağırsak hastalığı SIBO ile önemli ölçüde örtüşüyor. SİBO birçok hastalıkla beraber seyredebilirken, bahsi geçen hastalıklara zemin de hazırlayabiliyor. O nedenle hekimlerin bu hastalığa dikkat etmesi gerekiyor” değerlendirmesi yaptı.
TOPRAK BAZLI PROBİYOTİK
SİBO tespit edildikten sonra diyet ve yiyeceklerin küçük parçalar halinde iyice çiğnenerek tüketilmesi tedavideki ilk aşamayı oluşturuyor. Sigara ve alkolün kesilmesi, kahvenin sınırlandırılması, kan şekeri kontrolü ile karın ameliyatları sonrası ince bağırsakta oluşan yapışıklıkların giderilmesi tedavide başarı sağlıyor. SİBO durumunda bağırsaklarda Lactobacillus veya Bifidobacterium bakterilerinin sayısı da artarken, tedavide toprak bazlı probiyotik kullanılması öneriliyor.
Hastalık varsa yasak var!
SİBO’yla mücadele eden hastaların süt, yoğurt, dondurma, ekmek, kraker gibi buğday içeren ürünler, fasulye, mercimek, enginar, kuşkonmaz, soğan ve sarımsak gibi bazı sebzeler ile elma, kiraz, armut, şeftali gibi bazı meyveleri tüketmesi yasak. Hastaların ağırlıklı olarak yumurta, et, olgunlaşmış peynir, pirinç yulaf gibi tahılların yanı sıra patlıcan, patates, domates, salatalık, kabak gibi sebzeler ile üzüm, portakal, çilek, yaban mersini ve ananas gibi meyveleri tüketmesi gerekiyor. Hastaların FODMAP kısıtlayıcı diyet uygulaması önem taşıyor.