Tedavide allerjenlerden sakınma ve ilaçla sağıltma en sık başvurulan yöntemler olmakla birlikte Allerji Aşısı (İmmunoterapi)'da düşünülmesi gereken bir yol. Öte yandan aşı, her allerji hastasına verilmeli midir? Verilebilir mi? Sakıncaları var mıdır? Aşıları kimlere verilmelidir? Aşı ile allerji hastalığından tamamen kurtulmak mümkün müdür? Aşı verilmesi için ne gibi şartlar ve ortam gerekmektedir? Prof. Dr. Jale Göktan öncelikle ürtiker ve atopik dermatit ve astım hastalarında hemen hemen hiç sonuç alınmadığının bilinmesini istiyor. “Yiyecek allerjenleriyle aşı hazırlanmaz.” diyen Göktan, şunları söylüyor: “Aşıların, farklı özellikleri vardır. Allerji doktoru neye göre ve nasıl seçim yapmalıdır? Tüm bunlar hastadan hastaya değişebilir ve her hastanın allerjilerine göre allerji aşı içeriği de değişiktir.”
EVDE KEDİ VARSA ALLERJİ AŞISI İŞE YARAMAZ
Her şeyden önce hastanın allerji şikayet ve bulgularının değerlendirilmesi gerektiğini kaydeden Göktan, şöyle devam ediyor: “Saman nezlesinin yanı sıra akciğer hastalığı (allerjik astım) var mıdır? Hastanın çevre faktörleri tam olarak kontrol altına alınmış mıdır? Örneğin hastanın kedi allerjisi varsa ve evde kedi hala yaşamaya devam ediyorsa, allerji aşısının iyileştirme gücü oldukça düşüktür. Kediyi uzaklaştırıp aşıya başlanırsa, etkin sonuç alınabilir. Ya da hastada KOAH varsa ve sigara içiyorsa, allerjik rinite bağlı basit bir bronkospazmla kıyaslandığında, aşıdan fayda görmesi olasılığı neredeyse hiç yoktur. Hastanın solunum yolu şikayetleri sadece allerjik rinite mi bağlıdır? Bunu saptamak için allerji Prik testleri yapılmalıdır. Bunun yanı sıra hastada sinüzit, nazal sinüzal polip gibi hastalıklarında olup olmadığı incelenmelidir. Hastanın sinüzit ve polipleri tedavi edilmeden allerji aşısından bir fayda görülme ihtimali çok azdır.”
AŞI TEDAVİSİ 5 YIL SÜRÜYOR
Bu durumlardan şüphelenilirse aşıya başlamadan önce bir Kulak Burun Boğaz Uzmanı ile konsültasyon yapılması ve sinüs/akciğer filmleri çekilmesinin gerekebileceğini kaydeden Göktan, “Aşılar kişinin allerjisi olduğu saptanan polen, toz akarı, hayvan epiteli vs. allerjenlerinin allerji uzmanının hesapladığı formulasyona göre hazırlanır. Bu aşı çok düşük sulandırma ve dozlardan başlayarak, tedrici bir şekilde haftalık infeksiyonlarla daha yüksek dozlara çıkarılarak devam dozuna erişilir.” diyor.
Göktan, immunoterapinin (Allerji aşı tedavisi) toplamda 4 veya 5 yıl süren bir program olduğunun altını çiziyor. Göktan'a göre aşılanmayla ilgili en önemli problemlerden biri de aralarda aşılanla olduğunda aşının tam olarak bağışıklık sistemi ile tanışamayacağından, aşılamada ilerleyememeğe yol açması...