Şalgam Adana’yla özdeşleşmiş, “kebap” denince ilk akla gelen içeceğimizdir. Fermente edilmiş bir gıda olduğu için probiyotik içerir ve sadece şalgam suyu olmanın ötesinde çok önemli faydaları vardır. Yapılırken içine mor havuç ta eklendiğinden hem rengi, hem lezzeti sade bir şalgam suyundan çok daha güzel olur. Ama evde sadece şalgamla mayalanmadan da içecekler yapılabilir. Şalgam Anadolu’da Adana dışında da bilinen ve yemeği yapılan bir bitki.
ŞİFA KAYNAĞI
Hem yemeğini, hem de mayasız haliyle içeceğini yaparken yapraklarını da kullanmak gerçekten harika bir fikir çünkü yapraklarla beraber şalgamın bir bardak suyunda yalnızca 28 kalori içerir ve 27 miligram C vitamini almamızı sağlar. Bu, günlük önerilen miktarın yüzde 30’undan fazlası demektir. Şalgam ayrıca B grubu, A, E ve K vitaminleri ile magnezyum, potasyum, fosfor, çinko, bakır, kalsiyum, selenyum, manganez minerallerini içerir ve omega-3 kaynağıdır. Bir anti oksidan ve anti kanserojen olan lutein, zeaksantin ile alfa beta karotenleri ve sayamadığım bir çok faydalı maddeyi de içerdiği için 2010 yılında International Journal of Oncology tarafından yapılan bir araştırmada kanseri önleyici besinler arasında tere, brokoli ve diğer turpgiller ile birlikte listelendi. Doğa bize, organik gıdayı mevsiminde ve atalarımızdan öğrendiğimiz gibi tüketmeyi öğütlüyor. Bu, sağlıklı kalabilmek için izleyeceğimiz en doğru yol. Gelin Erzurum’dan Malatya’ya şalgam yemeklerine bir bakalım, sonra da günümüz modern mutfağından bir şalgam çorbası tarifi paylaşalım. Sağlıklı, mutlu bir Pazar günü dilerim.
Şalgam Çorbası
MALZEMELER
-1 şalgam
-1 kırmızı havuç
-1 orta boy kuru soğan
-1 yemek kaşığı tereyağı
-2 su bardağı et veya tavuk suyu
-1 çay kaşığı tuz
-1 yemek kaşığı pirinç
-Bir tatlı kaşığı şeker
-3 yemek kaşığı krema
-Bir avuç taze nane
YAPILIŞI
Şalgam, havuç ve soğanı doğrayalım. Tereyağını eritelim. Şalgam, havuç ve soğanı şekerle birlikte karamelleşene kadar karıştıra karıştıra kavuralım. Tavuk veya et suyunu ekleyelim. Kısık ateşte 20 dakika pişirelim. Yumuşayan sebzeleri blenderdan geçirelim. Bir su bardağı su ilave edip pirinci ekleyerek bir taşım daha kaynatalım. Pişen çorbamıza krema ekleyelim, karıştıralım. Taze naneyi doğrayıp üzerine serperek servise alalım. Afiyet olsun.
Çelem Yahnisi (Malatya)
MALZEMELER
-1 kg. şalgam
-3-4 kuru soğan
-200 g. kıyma
-100 g. Muhaşer (kırık kara nohut)
-1 yemek kaşığı salça
-1 yemek kaşığı erik ekşisi
-1 yemek kaşığı tereyağı
-1 çay kaşığı tuz
-1 çay kaşığı karabiber
YAPILIŞI
Şalgamı soyup parmak kalınlığında halka halka doğrayalım, az su ile 5 dakika haşlayalım. Kuru soğanı kuş gözü doğrayıp bir tavada tereyağı ile kavuralım. Salça, kıyma ve muhaşeri ilave edelim, kavuralım. Tuzu ve baharatları ekleyelim. Doğradığımız şalgamları bir tencereye dizelim. Üzerine hazırladığımız kıymalı karışımı bir kat serelim. En üste tekrar şalgam dilimlerini koyalım. Böyle böyle malzeme bitene kadar katlar çıkalım. Üzerine çıkacak kadar su ilave edip kısık ateşte pişirelim. Pişmiş yemek henüz soğumadan erik ekşisi ilave edelim. Daha sonra servise alalım. Afiyet olsun.
Şalgam Çırtması (Erzurum- Sivas)
MALZEMELER
-1 kg şalgam
-250 g. kıyma
-1 yemek kaşığı tereyağı
-1 kuru soğan
-Bir çay kaşığı tuz
-Bir çay kaşığı karabiber
-Bir çay kaşığı reyhan
YAPILIŞI
Soğanı kuş gözü doğrayalım. Tereyağını eritelim ve soğanı altın sarısı bir hal alana kadar kavuralım. Kıymayı ilave edelim ve kavurmaya devam edelim. Şalgamların kabuklarını soyup yarım kalem kalınlığında doğrayalım. Kendi suyunu bırakana kadar kısık ateşte pişirelim.Kıyma ve soğanı ilave edelim. Üzerini hafifçe geçecek şekilde su ilave edelim. Tuz, karabiber ve reyhanı ilave edelim ve pişirelim. Afiyet olsun.