Mesleğin CİNAYET İŞLEMEK ise KADINLAR konsantrasyonunu bozar

CENTİLMEN / The American

Yapım Yılı ve Ülkesi: 2010, ABD yapımı

Türü ve Süresi: Suç serüveni / 103 dakika

Gösterim Formatı: 35 mm standart pelikül film

Perde Formatı: 2.35:1

Yönetmen: Anton Corbijn

Senarist: (İngiliz yazar Martin Booth'un “Çok Özel Bir Centilmen”/ “A Very Private Gentleman” adlı romanından uyarlamayla) Rowan Joffe

Görüntü Yönetmeni: Martin Ruhe

Özgün Müzik Bestecisi: Herbert Grönemeyer

Kurgucu: Andrew Hulme

Yapım Tasarımcısı: Mark Digby

Set Dekoratörü: Michelle Day

Kostüm Tasarımcısı: Suttirat Anne Larlarb

Makyaj Tasarımcısı: Jenny Fred

Sanat Yönetmenleri: Dennis Schnegg (Süpervizör), Mikael Varhelyi

Oyuncular: George Clooney (Jack/Edward), Irina Björklund (Ingrid), Lars Hjelm (Birinci Avcı), Johan Leysen (Pavel), Paolo Bonacelli (Peder Benedetto), Silvana Bosi (Peynir satıcısı), Thekla Reuten (Mathilde), Violante Placido (Clara), Filippo Timi (Fabio), Samuli Vauramo (Genç İsveçli), Guiedo Paliggiano (Market görevlisi), Giorgio Gobbi (Vespa'daki adam)

İthalatçı Şirket: D Productions

Dağıtıcı Şirket: UIP

İçerik Uyarıları: Çok miktarda kanlı ve kansız şiddet (suikast) gösterisine sahne olduğu gibi, yine bir kaç bölümünde de cinsellik/çıplaklık, argo diyaloglar ve içki-sigara kullanımı gibi olumsuz davranış örnekleri içermektedir. Bu yüzden, 18 yaşından küçüklerin izlemesi için uygun bir yapım değildir.

Ailece izlenebilir mi? / HAYIR

Resmî İnternet Sitesi ve Fragmanı:

İnternet Sitesinin Teknik/Tasarım Kalitesi: 7/10

Yeni Şafak-Sinema Puanı: * * ½

FİLMİN KONUSU: Jack, kiralık katiller dünyasında acımasızlığı ve işindeki ustalığıyla tanınan biridir. Her görevden sonra yaptığı gibi, İsveç'deki sonuncu suikastının ardından da gözlerden ırak bir İtalyan kasabasında inzivaya çekilir. Amacı, son bir işe daha girişip, ardından bu mesleği bütünüyle bırakmaktır. Rölantide geçen günlerinde kasabanın rahibi Benedetto'yla dostluk kuran kahramanımızın, yine orada tanıştığı Clara isimli bir genç bir kadınla da arasında duygusal bir yakınlaşma başlamıştır. Fakat, profesyonel bir tetikçi için en tehlikeli şey, işi dışındaki bu tür dikkat dağıtıcı gönül ilişkilerine prim vermektir. Adamımız da Clara'ya duyduğu frenlenemez aşk yüzünden gitgide konsantrasyonunu kaybetmeye başlayacaktır.

“Centilmen”, Decephe Mode, U2 ve Metallica gibi önemli rock gruplarına müzik videoları çekerek üne kavuşan Hollandalı yönetmen Anton Corbijn'in 2007 tarihli “Kontrol”den (Control) sonra ikinci uzun metrajlı draması… 1988'den bu yana çektiği onca stilize klibin ardından görüntünün dilini resmen yiyip yutmuş durumdaki Corbijn, henüz iki kurmaca öyküyle belki çok muhteşem bir drama anlatıcısına dönüşememiş olsa da özellikle çalıştığı mekânları sinematografi sanatının zirvesine taşıyacak çekim açıları ve ölçekleriyle çalışma noktasında aşkın bir yetenek sergiliyor.

Heyhat, yönetmenimiz, mütevazı bir bütçe ve -yeni dünyalı George Clooney'nin haricinde- tamamına yakını Avrupa ülkelerinden gelme oyuncularla İtalya'nın nefes kesici güzellikteki Castel del Monte kasabasında çektiği bu filminde, Hollywood tarafından 90 saniyede bir patlama görmeye, 45 saniyede bir de silah sesi duymaya alıştırılmış standart seyirciyi büyük ölçüde hayâl kırıklığına uğratacak gibi… Çünkü “Centilmen”, gösterişe dönük aksiyon sahneleri açısından oldukça kısır, hattâ bu anlamda düpedüz durgun bile sayılabilir. İngiliz yazar Martin Booth'un henüz çok taze bir romanından uyarlanan öykünün temel esprisi, karakter analizleri ve gelişen olayların derinliklerinde gizli. Corbijn, kendi sektörünün “Alfred Hitchcock”u konumundaki bir kiralık katilin duygusal açıdan adım adım çözülüp özgüvenini yitirmesini, oldukça yavaş fakat sağlam adımlarla gelişen bir sinema diliyle anlatıyor. Film, Hollywood'un “İyi film, aksiyonun hiç durmadığı filmdir” mottosuyla bir sürü gerekli gereksiz klişeyi izleyiciye dayattığı çöplük yapımların karbon kopya dilini reddeden bu farklı duruşuyla, bana 1960'lı yılların Lina Ventura, Alan Delon ve Jean Gabin'li o güzelim Fransız polisiyelerini hatırlattı.

Corbijn ile daha önce bazı müzik videoları ve ilk uzun metrajı “Control”de de birlikte çalışmış olan Alman görüntü yönetmeni Martin Ruhe, kamerasının önüne serilmiş olan bu tablo gibi kasabanın parke taşlı dar ara sokaklarını, eski stil bir mimarîyi yansıtan birbirinden sevimli evlerini, köprülerini, tarihî kalesini, dağlarını bayırlarını izleyiciye keyif veren resimler elde etmek için dibine kadar kullanmış. Yönetmenin, daha önce rol aldığı Amerikan serüvenlerinden oldukça farklı bir kimliğe büründürdüğü George Clooney de zaten her fırsat bulduğunda Como Gölü kıyısındaki malikânesine kaçan İtalya âşığı bir Hollywood yıldızı olarak bu ortamı hiç garipsemeyip, perdede gayet inandırıcı duran eski moda bir katile dönüşmüş.

Ancak, benim açımdan filmin kastingindeki en büyük sürpriz, bundan tam 32 yıl önce İngiliz yönetmen Alan Parker'ın Malta Adası'nda çektiği Türkiye düşmanı “Geceyarısı Ekspresi”nde başrollerden birini üstlenen İtalyan aktör Paolo Bonacelli'yi yeniden görmek oldu. İzleyenlerin hemen hatırlayacağı üzere, “Ekspres”te filmin Amerikalı ve İngiliz kahramanlarına cezaevinde hayatı zindan eden, sonunda da yine onların eliyle belasını bulan güvenilmez Türk mahkûm Rıfkı rolünü üstlenmişti Bonacelli... Çoğunlukta İtalyan filmlerindeki yan karakter rolleriyle ünlenen 69 yaşındaki sanatçı, şimdi de “Centilmen”in esas oğlanı Jack'ın sığındığı bu güneydoğu kasabasında sıkı dost olduğu Rahip Benedetto'yu canlandırıyor.

“Aksiyon” duygusunu hareketli ses ve görüntü efektlerinden ziyade öyküyü dokuyan ince ilmeklerde arıyorsanız, “Centilmen” bu yöndeki beklentilerinizi büyük ölçüde karşılayacak türden klas bir film… Ancak eğer gözünüz ve bilinçaltınız, sinemada söz konusu türün tapusunu elinde bulunduran “Amerikan anlatım tarzı”na teslim olmuş durumdaysa fena hâlde sıkılacaksınız, ona göre!

* * *