Ayçiçeği yağının tedarik sıkıntısı ihtimaline karşı alternatif ürünler öne çıkıyor. Üretimi ve besin değeri açısından ayçiçeği ile yarışacak nitelikte olan aspir bitkisine bu anlamda dikkati çekiliyor. Yağ üretimindeki açığı kapatması için aspirin sistemli ve geniş arazilerde üretilmesi gerekiyor. TÜİK verilerine göre, 2021 yılında 145 bin 882 hektar alanda aspir ekilerek 16 bin 200 ton aspir tohumu elde edildi.
DİĞER YAĞLARDAN DAHA KALİTELİ
Kazakistan, Rusya, Hindistan, ABD ve Meksika en önemli aspir üreticisi ülkelerden. Bu bölgelerde toza, soğuğa ve kuraklığa dayanıklılığı sebebiyle aspir yetiştiriciliğine özel önem veriliyor. Kayseri İl Tarım ve Orman Müdürü Mustafa Şahin, tohumlarında yüzde 25-45 arasında yağ bulunan aspir tohumundan 2 çeşit yağ elde edildiğini söyledi. Şahin, şu bilgileri verdi: “Bunlar oleik tiplerden üretilen oleik asidi (Omega-9) yüksek yağlar ve linoleik tiplerden elde edilen linoleik asidi (Omega-6) yüksek yağlardır. Oleik yağ asidi yüzde 85’lere ulaşmıştır, bu haliyle beslenme açısından zeytinyağına eşdeğer olarak gösteriliyor. Yine linoleik tipteki yağlar ise yüksek oranda doymamış (ayçiçeği yağından daha yüksek) ve düşük oranda da doymuş yağ asidi (ayçiçeği yağından daha düşük ) içerir. Tüketmeye alıştığımız birçok yağdan daha kalitelidir.” Tarım ve Orman Bakanlığı ile organize olarak 1 yıldır tohum dağıtımı yaptıklarını ifade eden Mustafa Şahin, “Kayseri’de yüzde 75 kamu desteğiyle tohum dağıtıyoruz ve çiftçi sadece yüzde 25 ödüyor. 1 kilogram aspir tohumundan 250-300 gram yağ çıkıyor” dedi.
YÜKSEK İHRACAT POTANSİYELİ
Çotanak Yağlı Tohumlar Tedarik Müdürü Ali Aktaş, aspirin yanma derecesinin ayçiçeğinden daha yüksek olduğunu söyledi. Bu bitkide pazar sorunlarının olmadığını ancak ham madde meselesini aşmaya çalıştıklarını ifade eden Aktaş, “Çin’e, Almanya’ya ihracat yapıyoruz. Kesinlikle ayçiçeğinden daha kaliteli” diye konuştu.