Atatürk’ün otomobilleri

Otomobilin tarihi, Türkiye’ye geliş serüveni ve yaygınlaşması, Cumhuriyet’in ilk yıllarında otomobil kullanımı, 1929’da Tophane’de kurulan Ford’un otomobil fabrikası, Atatürk’ün Millî Mücadele yıllarındaki zorlu otomobil yolculukları ile Cumhuriyet’in ilanından sonra yurt genelinde otomobillerle gerçekleştirilen çeşitli gezi ve seyahatlerine dair anlatımlar K. Mehmet Teke ve A. Uğur Yeğin’in kaleme aldıkları Anadolu Yollarında Atatürk ve Otomobil başlıklı eserde konu ediliyor.

R. Rüveyda Okumuş
1915 senesinde Çanakkale’de Anafartalar Grup Komutanı Albay Mustafa Kemal ve yaveri Süvari Asteğmen Mehmet Zeki Bey Fiat otomobilde.

Ulaşım araçları toplumların yaşantısında her zaman önemli bir yere sahip olmuştur. İcadının ardından 20. yüzyılın başından itibaren hızla yaygınlaşmasıyla birlikte otomobil toplum yaşamını ve günlük hayatı doğrudan etkileyen vazgeçilmez bir ulaşım aracı haline gelmiştir.

https://image.piri.net/resim/imagecrop/2022/01/30/01/46/resized_34408-e6c17195oto3.jpg

Otomobilin tarihi, Türkiye’ye geliş serüveni ve yaygınlaşması, Cumhuriyet’in ilk yıllarında otomobil kullanımı, 1929’da Tophane’de kurulan Ford’un otomobil fabrikası, Atatürk’ün Millî Mücadele yıllarındaki zorlu otomobil yolculukları ile Cumhuriyet’in ilanından sonra yurt genelinde otomobillerle gerçekleştirilen çeşitli gezi ve seyahatlerine dair anlatımlar K. Mehmet Teke ve A. Uğur Yeğin’in kaleme aldıkları Anadolu Yollarında Atatürk ve Otomobil başlıklı eserde konu ediliyor. Kitapta otomobil tarihine dair çeşitli görseller ile Atatürk’ün kullandığı otomobiller ve otomobil seyahatleri fotoğraflar eşliğinde okuyucuya sunuluyor.

https://image.piri.net/resim/imagecrop/2022/01/30/01/47/resized_09c42-64b1aa03oto6.jpg

ÇANAKAKLE CEPHESİNDEN

https://image.piri.net/resim/imagecrop/2022/01/30/01/48/resized_7de04-0815cf5coto1.jpg

https://image.piri.net/resim/imagecrop/2022/01/30/01/48/resized_0e55e-5b78b630oto4.jpg

Millî Mücadele döneminde Mustafa Kemal Paşa’ya gittiği şehirlerde hizmetine çeşitli otomobiller tahsis edilmiş ve seyahatlerini bu araçlar vasıtasıyla gerçekleştirmiştir. Bu yolculuklarda yaverleri Muzaffer Kılıç ve Salih Bozok, Fahrettin Altay, Rauf Orbay, Fevzi Çakmak, İsmet İnönü, Hüsrev Gerede, Süreyya Yiğit gibi isimler başta olmak üzere silah arkadaşları da yanında yer almıştır.

Millî Mücadele esnasında Mustafa Kemal Paşa ve arkadaşlarının Erzurum ve Sivas Kongresi için o zamanın imkansızlıkları içinde gerçekleştirdikleri zorlu yolculukları Mazhar Müfit Kansu “Erzurum’dan Ölümüne Kadar Atatürk ile Beraber” adlı eserinde uzunca anlatmaktadır.

YURT İÇİ GEZİLERİ

https://image.piri.net/resim/imagecrop/2022/01/30/01/48/resized_006d2-1bbed15boto5.jpg

Atatürk’ün yıllarca makam şoförlüğünü yapan Remzi Öztuş, Akşam Gazetesi’nde 10 Kasım 1967’de yayınlanan Erol Gönenç’in yaptığı röportajda Gazi’nin otomobille seyahatlerine dair hatıralarını anlatmıştır. Bu röportajda on beş sene Atatürk’ün özel şoförlüğünü yaptığını ve yurt gezilerinde yanında bulunduğundan bahsederek Gazi’nin yorulmak nedir bilmediği seyahat esnasında gideceği yere çabuk varmayı arzu ettiğini ve sürati sevdiğini, şoför koltuğunun yanında oturduğunu ancak ona hiçbir zaman karışmadığı ifade etmektedir.

İŞBANKASI’NDAN HEDİYE

Atatürk’ün 1938 yılı ortalarında hastalığının ilerlemesiyle birlikte çok sevdiği otomobil seyahatleri kesintiye uğramış ve 10 Kasım 1938’de vefatının ardından da kullandığı otomobiller trene konulup İstanbul’dan Ankara’ya gönderilmiştir. Söz konusu otomobiller Anıtkabir’de Atatürk’ün Araba Koleksiyonu adlı salonda sergilenmektedir.