Türkiye tarihinin belki de en önemli askeri tezkeresi olan Irak Tezkeresi, 1 Mart 2003’te TBMM’de salt çoğunluğa erişilemediği gerekçesiyle veto edildi. Irak’ın işgali sürecinde Türkiye topraklarının kullanılmasına izin verecek olan tezkere uzun süre gündemi meşgul ettikten sonra 1 Mart’ta TBMM gündemine alınmıştı. Kapalı oturumda yapılan oylamadan, 264 kabul, 250 ret oyu çıktı. O dönem 267 olan salt çoğunluğuna erişilmediği için tezkere Meclis’ten geçemedi. 2003 yılında, Irak Tezkeresi’ne karşı, medyanın büyük bir çoğunluğu ABD ve müttefiklerinden yana tavır alırken, Yeni Şafak, Orta Doğu’da barışın ve istikrarın sürmesi için ‘barış’ demişti.
YARIM BIRAKILAN HESABIN GÖLGESİ
Afganistan’daki savaşın ardından ABD, 1992’de tamamlayamadığı Irak’ı işgali planını 10 yıl sonra yeniden ajandasına aldı. ABD, 1992’de, işgal için kurgulanan yalanlara göre çok daha ciddi bir senaryo devredeydi. Bağdat’taki Saddam Hüseyin’in Irak topraklarından nükleer silah sakladığını ve küresel barışa tehdit olduğunu savunan Bush’un asıl hedefi Irak’ın kuzeyindeki petrol sahalarıydı. Kasım 2002’de Türkiye’de hükümetin değişmesi sonrasında ABD, Ankara üzerinde baskı uygulamaya başladı. ABD, Türkiye’yi savaşa çekmek, hatta savaştan da öte Türkiye topraklarının ABD ordusunun kullanımına somak niyetindeydi. Tezkereye ilişkin ilk belirtiler 2002 sonlarında baş verdi.
HALK ‘SAVAŞA HAYIR’ DEDİ
Yeni Şafak, 6 Aralık 2002 günü ‘Savaşa Hayır’ manşetiyle çıktı. Haber, ABD’nin o dönemi önemli araştırma kuruluşu olarak PEW tarafından Türkiye’de yapılan kamuoyu araştırmasına dayandırılıyordu. Haberin spotunda, halkın yüzde 83’ünün, Irak’ta savaşa ve Ankara’nın bu konuda Washington’a üs desteği vermesine karşı olduğu ifade ediliyordu. Dünya 2003 yılına girmeye hazırlanırken, Türk kamuoyunda da en önemli gündem başlığı savaştı. Yeni Şafak 25 Aralık 2002’de ‘Savaş istemiyoruz’ manşetiyle Türk iş dünyasının hisselerine tercüman oluyordu.
26 Aralık günü Yeni Şafak ‘Irak için 5 senaryo’ sürmanşetiyle çıktı. Dışişleri ve Genelkurmay’ın sunduğu senaryolar, sürmanşetten şöyle duyuruluyordu:
1- OPERASYONA KATILMAMAK: Türkiye ABD›yi karşısına alır; Irak›ın geleceğinde söz sahibi olamaz; ekonomik kaybını tazmin edemez.
2- ÜSLER VE LİMANLARI AÇMAK: Türkiye ABD’ye fiilen destek vermiş olur; Irak ve Arap ülkelerini karşısına alır. Türkiye yine söz sahibi olamaz.
3- ASKER KONUŞLANDIRMAK: ABD’den Kuzey Irak’la ilgili güvenceler alınır ve ABD askerlerinin Türkiye’de konuşlanmasına izin verilir.
4- SADECE HAVA SAHASINI AÇMAK: Afganistan operasyonunda uygulanan bu formül, ABD’yi tatmin etmez; Türkiye yine bedel öder.
5- SAVAŞA TAM KATILIM: Türkiye, ABD ile Kuzey Irak’a girer; “sonuçları belirleyen” ülkelerden biri olur.
KOMİSYON DA SAVAŞA KARŞIYDI
27 Aralık günü manşetten verilen bir diğer haberde, ‘Savaşa İsyan’ başlığıyla okuyucuya sivil kuruluşların ve iş dünyasının savaş karşıtı açıklamalarından sonra TBMM İnsan Hakları Komisyonu’nun da Türkiye’nin savaşa girmesine karşı çıktığını söylüyordu. Komisyon, yayımladığı bildiride, “savaşa hayır” dedi.
‘BM’SİZ SAVAŞ ASLA’
28 Aralık’ta Yeni Şafak sürmanşetinden ‘BM’siz savaş asla’ diyordu. Haber, o dönem siyaset yasağı sürdüğü için vekil olamayan ve başkan olmak için siyaset yasağının kaldırılmasını bekleyen AK Parti Genel Başkanı Tayyip Erdoğan’ın sözlerini özetliyordu. Yeni Şafak 29 Aralık’ta manşetten verdiği ‘Vazgeç’ uyarısı’ başlıklı haberde, Ankara’nın, ABD’li iki yetkiliye, ‘Türk halkı savaş istemiyor. Müdahaleden vazgeçin’ dediği belirtiliyordu.
ORTA DOĞU’YA ÇÖREKLENECEKLER
30 Aralık’taysa Yeni Şafak, ABD’nin asıl maksadını ortaya koyuyordu. ‘ABD Çöreklenecek’ başlığını taşıyan haberde, ABD Başkan Yardımcısı Dick Cheney, Savunma Bakanı Donald Rumsfeld gibi isimlerin de bulunduğu ‘uzmanlar’ tarafından kaleme alınan rapora dikkat çekilmişti. Beklenen Irak operasyonu, ABD’nin “uluslararası güvenlik düzenini Amerikan çıkarlarına göre belirleme” stratejisinin bir parçasını oluşturduğuna dikkat çekiliyordu.
SON HAÇLI SEFERİNE KARŞI
31 Aralık günüyse ABD’nin Irak operasyonu için ‘Son Haçlı Seferi’ başlığı uygun görülmüştü. Haber, Yirmiyi aşkın ülkeden 400 aydın ve düşünür Kahire’de toplanarak Irak’a yönelik Amerikan tehditlerine karşı dünya çapında kampanya başlatma kararı aldığını anlatıyordu. 24 Ocak günü Yeni Şafak “NATO da çatlak” manşetiyle çıktı. Haber, Almanya ve Fransa’nın, ortak bir deklarasyonla, Irak harekâtına açıkça karşı çıkmasını NATO içinde yeni bir krizin işareti olarak yorumluyordu.
YA TÜRKİYE 'HAYIR' DERSE
Yeni Şafak, 26 Ocak’ta ‘Önce Katliam Sonra İşgal’ manşetiyle çıkarak, ABD ordusunun bölgeye savaş için geldiğini ifade ediyordu. 30 Ocak’ta ise Yeni Şafak, Kritik bir soruyu manşetine taşımıştı: “Türkiye hayır derse.” Haberde, ABD’nin Irak’a saldırması Türkiye’ye bağlı olduğuna dikkat çekilerek, Ankara kuzeyden harekata karşı çıkarsa, Bush bütün planlarını değiştirmek zorunda olduğuna dikkat çekiliyordu. Bu gelişmeler ışığında 25 Şubat günü Tezkere Meclis’e sevk edildi. 26 Şubat’ta sürmanşetten ‘Tezkere Meclis’te’ başlığını taşıyan haberde, 6 ay süreli tezkere, 62 bin ABD askerini kapsadığı ifade edilmişti. 27 Şubat günü ise ‘Meclis’in ateşle imtihanı’ başlığını taşıyan manşet haberdeyse Genel Kurul’a inen tezkerenin o gün görüşüleceği okuyucu aktarılıyordu.
MECLİS’TEN TARİHİ KARAR
1 Mart günü tezkere salt çoğunluğa erişilemediği gerekçesiyle reddedildi. Yeni Şafak 2 Mart sabahı “Meclis barış dedi” manşetiyle çıktı. 3 Mart günü ise Yeni Şafak’ın manşeti ‘Demokrasi kazandı’ oldu. TBMM’nin, tezkere oylamasında verdiği ‘ret’ kararı AK Parti’nin ve Türkiye’nin ‘demokrasi notu’nu yükseltti denilen haberde, Erdoğan’ın, “Bizi tuzağa düşürmek isteyenler heveslenmesin, Türkiye iç ve dış mahfillerin kurduğu tuzağa düşmedi” sözleri alıyordu.
TEZKERE ENGELLENDİ
1 Mart 2003 günü TBMM tezkere için toplanacakken Yeni Şafak "Dünya ‘hayır’ diyor" manşetiyle çıktı. ABD’ye, Irak’ın kuzeyinden yürüteceği operasyonda Türkiye’nin toprak ve hava sahasını kullanmak için izin verecek yetki tezkeresi TBMM’de oylandı. Oylamada salt çoğunluk yakalanamayınca tezkere reddedildi. Yeni Şafak bu süreçte yaptığı haberlerle tezkerenin kabul edilmemesinde baş rolü üstlendi.