TBMM eski Başkanlarından Cahit Karakaş'ın 1978'de kendisine görevlendirmesinin ardından, 1985'te ibadete açılan TBMM Camisinin Hz. Peygamberin evinden esinlenilerek projesinin hazırlandığı ortaya çıktı. Behruz Çinici, İtalya'da yapılan bir araştırmada, dünyadaki en başarılı 50 ibadethane arasında TBMM Camisinin de bulunduğunu bildirdi.
TBMM Başkanlığının bastırdığı Meclis Bülteni'ne açıklamalarda bulunan ve halen TBMM'de kullanılan cami, Halkla İlişkiler Binası ve lojmanların mimarı olan Behruz Çinici, projeyi çizerken, İslam'daki ilk caminin sadeliği ve uzunlama saf düzeniyle Bilali Habeşi'nin ilk ezan okuduğu tümseğin kendisine ilham verdiğini ifade etti.
“Minare burada her iki dünyayı birleştirici ulu bir ağazla anlatılır” diyen Mimar Çinici, mihrabı tümüyle camdan olan caminin projesini çizerken Hz. Muhammed'in evinden esinlendiğini şöyle açıkladı:
“Dünyadaki ilk camii 1400 yıl önce inşa edilen Hz. Peygamberin evidir. Mekke'ye yöneltilmiş düz çatılı uzunlamasına dörtgen sade bir mekan. Ne minare, ne mihrap veya ayrılmış bir makam yeri... Ne de kubbe, hiçbiri yok. Kutsal Peygamberin saadet dolu zamanlarında bu yapılar böylesine düz, basit, mütevazi ve güzeldiler. İşte bu sadeliğin yeni yaratılarda hareket noktası alınmasının bizi yanlışlardan, eskiyi tekrardan, sadece geçmişteki bir tipolojiye bağlı kalmaktan kurtaracağına, ufkumuzu açacağına inanarak TBMM Camisinin tasarımında böyle hareket etmeye çalıştık.”
MANARADAN MİNAREYE
Müslümanlığın ilk devirlerinde ezan için özel bir yer, makam ayrılmadığın vurgulayan mimar Behruz Çinici, ilk ezan makamının Halife Muaviye'nin yaptırdığı Amr Camisinde görüldüğünü kaydetti. “Suriye çan kuleleri ve bunun etkisiyle oluşan Manara (Monara), menare ve daha sonra bunların minare” olarak anılmaya başlandığını vurgulayan Çinici, “Özetle minare kolumuzdaki saattir” dedi.
DÜNYADA İLK 50 İÇİNDE
Mimar Behruz Çinici, 1995 Ağa Han Mimarlık Ödülü için komiteye gönderilen 600'ü aşkın eserden seçilen TBMM Camisinin, İtalya'da yapılan bir araştırmaya göre dünyadaki başarılı ibadet yapıları arasında ilk 50'ye girdiğini de bildirdi.