Türkiye ile Birleşik Arap Emirlikleri’nin yeniden yakınlaşmasına ilişkin kısır tartışmalar ve dar çerçeveli değerlendirmelerin aksine 12 yıl aradan sonra gerçekleşen buluşmayı getiren jeopolitik süreç, yeni bölgesel dinamiklere ışık tutuyor. Türkiye-BAE normalleşme sürecini hızlandıran bölgesel gelişmeler böyle geldi.
JEOPOLİTİK GELİŞMELERİN NİHAİ SONUCU
KÖRFEZ BARIŞI SONRASI BEKLENEN TEMAS
Türkiye-Katar iş birliğinin bölgede yarattığı güç çarpanı etkisi, BAE’nin bölge ülkeleri yanında konumlanma arayışını da beraberinde getirdi. Bölgedeki ilişkilerini yeniden dengeleme çabalarını arttıran BAE’nin, Suudi Arabistan ile ortaklığında yaşadığı başarısızlığın Riyad’ı Katar’a yakınlaştırması ardından siyasi olarak ayakta kalabilmek için bölgedeki önemli ülkelerle konuşmaya yönelttiği yorumları da azımsanamayacak kadar fazla. BAE, bu süreçte Türkiye’nin yanı sıra İran’a da yakınlaşıyor.
LİBYA’DAKİ YENİLGİ VE ÇÖZÜM SÜRECİ
ABD’NİN ADIMLARI
Veliaht Prens Zayed el Nahyan’ın Cumhurbaşkanı Erdoğan ile yakınlaşması, bir yanıyla, Nahyan için olarak yorumlanıyor. Biden yönetiminin Libya ve Yemen’de yaşandığı gibi bölgesel çatışmalarda BAE’nin maceracılığına dair eleştirileri yanında ABD’nin yeniden Tahran’la görüşme arayışında olduğu Orta Doğu’daki değişen durumun bir yansıması olarak görülüyor.
KABİL HAVAALANI GİRİŞİMLERİ
Akdeniz’de önemli sonuçlar getirecek
BAE’nin Libya’da destek verdiği Hafter’e verdiği destek, Doğu Akdeniz’deki deniz sınırları anlaşmazlığının bir parçası olarak tartışma alanı bulurken, Ankara-Abu Dabi yakınlaşması Yunanistan için de ciddi bir rahatsızlık haline gelmiş durumda. Gerek Mısır’ın Yunanistan ile yaptığı anlaşmada Türkiye deniz sınırlarına yönelik gösterdiği hassasiyet, gerekse Libya’nın Türkiye ile sınırlandırma anlaşmasına sahip çıkması ile birlikte daha önce başta Yunanistan ve Fransa olmak üzere batılı ittifakların yanında yer alan BAE’nin yeni konumu, Doğu Akdeniz’deki dengeleri de etkileyecek bir süreç olarak okunuyor. Ortadoğu, Afganistan ve Kafkaslar’daki tansiyonun düşmesi de iki ülkenin yakınlaşmasına etki sağlayan etkenlerden biri oldu.