İsrail’in Filistin toprağı Gazze’de yıllardır sürdürdüğü ablukanın bir benzeri, Kıbrıs’taki Pile köyünde yaşanıyor. Adayı ikiye bölen Yeşil Hat üzerinde Türkler ve Rumların ortak yaşadığı Pile köyü, yıllardır Rumlaştırılmak isteniyor. BM Barış Gücü’nün sözde koruma kalkanı altında kalan köye, KKTC’den ulaşım olmadığı için Türkler bölgeyi terk ediyor. Lefkoşa Pile-Yiğitler Otoyolu ile Pile köyü KKTC’ye bağlanmak istenirken, Rum Kesimi ise bölgedeki Türkleri göçe zorluyor.
AMAÇ PİLE’Yİ RUMLAŞTIRMAK
Şu an 500 Türk, 1200 Rum’un yaşadığı Pile’de 2011 yılındaki Rum nüfusu 900’dü. KKTC hükümet kaynakları, iki halkın ortak yaşadığı köyde Rumların sistematik biçimde Türk nüfusu seyreltmeye çalıştığı bilgisini verdi. Pile’deki mevcut statükoyu Rumlar lehine bozmak için yerleşim sayılarının artırıldığını belirten kaynaklar, köydeki Türklerin mağdur edilerek uzaklaştırılmak istendiğini, asıl amacın Pile’nin Rum Kesimi’nin parçası haline getirilmesi olduğuna işaret etti.
BM’DEN ÇİFTE STANDART
180 km’lik Yeşil Hat üzerindeki Pile köyü, Kıbrıs’ta Türkler ve Rumların birlikte yaşadığı tek köy. 12 km mesafeki Rum Kesimi’ne bağlı Larnaka’ya karayoluyla bağlı olan köyün, 11,6 km mesafedeki KKTC toprağı olan Yiğitler’e ise ulaşımı yok. Rumların tampon bölge dahilinde benzer bir yol yapımına karşı çıkmayan BM, Rum Kesimi’nin Pile’de sinema, tiyatro ve kampüs gibi ara bölge rejimine aykırı yapılaşmalarına da göz yumarak bölgenin Rumlaştırılmasına ise sessiz.
YOL YAPILIRSA GERİ DÖNERLER
Pile’de gerilime neden olan yolda, 15 dakika sürecek yolculuk İngiliz askeri barikatları yüzünden 1 saati buluyor. Yeni Şafak’a bilgi veren hükümet kaynakları şunları bildirdi: “Burada insani bir durum var. Yıllardan beri bu tartışılıyor. BM hiçbir zaman anlayış göstermedi. Rumlar orada bizim sıkıntı yaşayıp bölgeyi terk etmemizi istedi. Onun için bu milli bir mücadele. Bu yol yapılırsa bırakın insanlarımızın orayı terk etmesini, gidenler da köylerine geri dönecektir.”
Rumlara arsa ve ev
KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar 1974’ten bu yana Pile köyündeki Türk nüfusun bilinçli olarak azaltıldığını anlattı. Tatar, Türk tarafıyla bağlantısı koparılan insanların Pile’yi terk ettiğini söyledi: “Pile ile Güney arasında kalan bölgelerden giden Rumlar için arsa verip ev bile yaptılar. O bölgeleri Rum egemenliği altına sokmak istiyorlar. Biz de asla terk edilmesini istemiyoruz.”
Hareketlenme var
Pile’nin özel bir statüye sahip olduğunu belirten Siyasal İletişim Uzmanı Özdemir Tokel, köyde ciddi bir Rum hareketlenmesi olduğunu ifade etti. Tokel, “Pile’deki mevcut statükoyu Rum lehine bozmak için, yerleşimi artırarak, Türkleri mağdur ederek uzaklaştırmak istiyorlar. Rum Kesimi’nin bir parçası haline getirme yönünde ciddi çalışmalar var” diye konuştu.
371 km yol daha
Pile’de BM ile gerilime neden olan yol çalışması, Türkiye’nin KKTC’de ulaştırma altyapısına dönük yatırımlarını gündeme getirdi. KKTC’de yol uzunluğu 1651 km olup, bunun 1079 km’si üçüncü sınıf yollardan oluşuyor. 1988’den bu yana 633 km yol yapılırken, halen 49 km’lik yol çalışması sürüyor. Dipkarpaz ve Güney Mesarya bölgelerindeki yollar başta olmak üzere birçok bölgede köyler arası yolların bakım onarımı ve yenilenmesi yapılıyor. 2021 yılında 32,5 km, 2022’de 78,5 km, 2023’te ise 29 km olmak üzere toplam 140 km’lik yol tamamlanıp trafiğe açıldı. KKTC’de 322 km’lik köy yolu daha yenilenecek. Güney Mesarya’da Ercan Havalimanı ile Güvercinlik arasında kalan bölgede de birçok yol yeniden yapılacak. Ercan Havalimanı-Gaziköy-Paşaköy-Vadili-Akdoğan, Gaziköy-Dilekkaya-Yiğitler, Vadili-İnönü-İnönü Kavşağı bağlantısı, Türkmenköy Dörtyol Kavşağı yolları tamamlanarak trafiğe açıldı. Çayönü-Güvercinlik yolunda çalışma yapılacak. KKTC’nin doğusunda ise Ötüken-Kuzucuk-Sınırüstü, Kuzucuk-Boğaziçi yolları tamamlandı. Orta Mesarya bölgesinde, Haspolat-Taşkent-Dikmen ve Haspolat-Güngör yollarında çalışma sürüyor. Yenileme ile KKTC’de yol konforu ve sürüş güvenliğinin arttırılması hedefleniyor.