14 Mayıs 2023 genel seçimleri Türk siyasetinde pek çok ilke sahne oldu. 'Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem' hazırlığı iddiasıyla bir buçuk yıl boyunca toplanan, daha sonra Millet İttifakı'nın genişlemesiyle sonuçlanan Altılı Masa'da da bir ilk yaşandı. Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu cumhurbaşkanı, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener cumhurbaşkanı yardımcısı, DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan cumhurbaşkanı yardımcısı, Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu cumhurbaşkanı yardımcısı, Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu cumhurbaşkanı yardımcısı, Demokrat Parti Genel Başkanı Gültekin Uysal cumhurbaşkanı yardımcısı adaylığı nedeniyle milletvekilliğine aday olamadı.
Liderler TBMM'de olamayacaklar
28 Mayıs ikinci tur seçimlerinden Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın zaferle çıkmasıyla, Millet İttifakı'nın tüm planı boşa çıktı. Böylece liderler aday oldukları koltuklara ulaşamadıkları gibi, Meclis'te temsil edilme imkanını da kaçırdı. Bu durum beraberinde pek çok zorluğu, en başta da grup hakimiyeti krizlerini getiriyor.
Akşener her beş milletvekilinden birini kaybetti
İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, 2018 Genel Seçimleri'nde de cumhurbaşkanlığı yarışına girmiş ve milletvekili olmamıştı. Meclis'teki milletvekillerini 'grup başkanı' üzerinden koordine eden Akşener'in partisinden bir dönem boyunca 7 isim ayrıldı. Bazıları istifa edip bağımsız kalırken AK Parti'ye geçen ve ihraç edilenler oldu. Bu rakam, 2018'de çıkarılan 43 milletvekilinin 5'te birine tekabül ediyor.
Karamollaoğlu'nun iki milletvekili bire düştü
Öte yandan yine 2018 yılında cumhurbaşkanlığı yarışına katılan Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu da milletvekili seçilemedi. Meclis'e giren iki Saadet Partili milletvekilinden biri istifa ederek CHP'ye geçti.
Kılıçdaroğlu'nun verdiği koltuklar yeni krizin habercisi
2023 Mayıs 14 seçimlerinde ortaya çıkan tablo başta CHP lideri Kılıçdaroğlu için risk oluşturuyor. Aldığı 13. yenilgiyle partideki hakimiyeti sorgulanan Kılıçdaroğlu'nun, 169 sandalyeden 39'unu, yani yüzde 20'den fazlasını Altılı Masa'daki ortaklarına dağıtması rahatsızlığın baş nedenleri arasında. CHP'de henüz grup başkanlığı koltuğuna aday çıkmazken, olası bir ismin Kılıçdaroğlu ile uyumlu çalışıp çalışmayacağı krizin boyutunu değiştirecek nitelikte.
İYİ Parti'de gözler kurultayda
İYİ Parti kanadında ise benzer şekilde Genel Başkan Meral Akşener'in otoritesi sorgulanıyor. Haziranda kurultaya giderek yerini sağlamlaştırmak isteyen Akşener'in, grup başkanlığını daha sonra belirlemesi muhtemel. 2018'den 2023'e kadar her 5 milletvekilinden 1'ini kaybeden İYİ Parti lideri, A Takımı'ndan milletvekili adayı yaparak TBMM'ye gönderdiği isimler güvence oluşturuyor.
Küçük partilerin 'grup' için çözüm arayışı çıkmazda
Gelecek, DEVA, Saadet ve Demokrat partileri ise henüz grup kuracak sayıya sahip değil. 15 milletvekili çıkaran DEVA'nın, CHP'den artı 5 milletvekili talebi büyük bir infial uyandırdı. Liderler arasındaki uyumsuzluk nedeniyle 'çatı grup kurulması' ihtimali ise güçlü değil. Söz konusu milletvekillerinin büyük çoğunluğunun eski AK Partili olması ve TBMM'deki başta askeri tezkereler - aile yasası gibi toplumsal hassasiyeti uyaran konularda Cumhur İttifakı ile birlikte hareket etme eğilimleri yeni krizler için olası etkenler.