Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından hazırlanan 2020 Yılı Kurban Hizmetlerinin Uygulanmasına Dair Tebliğ, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Buna göre, illerde vali veya görevlendireceği bir vali yardımcısının, ilçelerde ise kaymakamın başkanlığında, müftülük, il veya ilçe sağlık müdürlüğü, il veya ilçe tarım ve orman müdürlüğü, çevre ve şehircilik il müdürlüğü, belediye ve Türkiye Diyanet Vakfı temsilcisinden oluşan Kurban Hizmetleri Komisyonu kurulacak.
Şehirlerde ihtiyacı karşılayacak sayıda ve kapasitede, kurban satış ve kesim yerleri ile adaklık kesim yerleri tesis edilecek. Halk eğitim merkezlerinde 20 saatlik "Kurban Kesim Elemanı" kursu düzenlenecek.
Kurban satış yerleri İstanbul'da bayramdan 15 gün, diğer illerde ise 1 ay önce hazır hale getirilecek ve bu tarihten önce kurbanlık hayvan girişine izin verilmeyecek. İstanbul'a kurbanlık hayvan girişleri 16 Temmuz'dan itibaren başlayacak.
Dini açıdan ve sağlık açısından kurban olması uygun olmayan hayvanların sevklerine asla izin verilmeyecek, sevk işlemleri hayvan refahı mevzuatına uygun yapılacak.
Kurban satış yerlerinde her satıcıdan hayvanların kurban olmaya uygun olduğuna dair taahhütname alınacak, yapılan denetimlerde uygun olmayan hayvanların satış yerine getirildiğinin anlaşılması durumunda (X) sembolüyle işaretlenerek vatandaşlar uyarılacak.
Kurban satış ve kesim yerleri belirlenen kriterler çerçevesinde değerlendirmeye tabi tutulacak, gerekli asgari şartları taşımayan işletmelere yaptırımlar uygulanacak.
Kesim yerlerinde randevu sistemi uygulanacak
Kesimlerin daha düzenli yapılması, zaman kaybının ve karmaşanın önlenmesi ile Kovid-19 bulaşma riskini en aza indirmek için kesim yerlerinde randevu sistemi uygulanacak. Kesim işlemlerinin bayramın ilk gününde yoğunlaşmaması için gerekli tedbirler alınacak.
Kovid-19 tedbirleri kapsamında hayvan satış ve kesim alanlarında en az 1,5 metre olacak şekilde fiziki mesafenin korunmasına dikkat edilecek, ağız ve burnu kapatacak şekilde maske takmak zorunlu olacak.
Hayvan satış alanının etrafı sınırlandırılacak, insan kalabalığını önlemek için hayvan ve insanların giriş-çıkışına uygun kontrollü kapılar oluşturulacak. Satış ve kesim alanlarının girişleri ile alan içerisinde belirlenen noktalarda el antiseptiği bulundurulacak,
Hayvan satış alanında 8 metrekareye bir kişi (müşteri ve satıcı beraber) olacak şekilde kontrollü insan girişi sağlanacak, giriş kapılarına ve uygun yerlerine Kovid-19'dan korunma önlemleri ile ilgili bilgilendirici kuralların olduğu tabelalar asılacak.
Satış ve kesim yerlerinin girişlerinde vatandaşların ateşi ölçülecek
Satıcılar ve müşteriler arasında ''el teması'' olmayacak ve bu nedenle kurban pazarlığında, gelenekleşen ''tokalaşma'' yapılmayacak.
Hayvan pazarları ve kesim yerlerinin girişlerinde satıcı ve vatandaşların ateşi ölçülecek, ateşi 38 derecenin üzerinde olanların girişlerine izin verilmeyecek ve sağlık kuruluşlarına yönlendirilmeleri sağlanacak.
Müşterilerin, hayvan satış alanlarında uzun süre kalmamaları için uyarılar yapılacak. Hayvan satış alanında insan kalabalığı ve belirli yerlerde yoğunluğu önlemek için uygun hayvan satış üniteleri oluşturulacak. Bu üniteler arası mesafe en az 2 metre olacak.
Her hayvan satış ünitesinin uygun yerinde el antiseptiği veya hijyeni sağlayacak uygunlukta kolonya bulundurulacak ve alan içindeki ulaşılabilir yerlerde el yıkamak için lavabolar oluşturulacak, devamlı sıvı sabun ve kağıt havlu bulundurulması sağlanacak.
Satıcıların geceledikleri yerlerde yataklar arasındaki mesafe en az 1,5 metre olacak ve diğer satış ünitesindekilerle temas etmemeleri uyarısında bulunulacak.
İller arası sevk edilecek kurbanlık hayvanlar için veteriner sağlık raporu düzenlenmeden önce usulüne uygun bastırılmayan, silinti ve okunaksız olan pasaportlar ve nakil belgeleri işleme konulmayacak.
Küpelenerek tanımlanmamış, veri tabanına kaydedilmemiş, yanlarında pasaportları veya nakil belgeleri bulunmayan büyükbaş ve küçükbaş hayvanların sevklerine izin verilmeyecek.
Kurbanlık hayvanlar, Kırım Kongo kanamalı ateşi hastalığının taşıyıcısı olan keneler yönünden; özellikle hastalığın görüldüğü il ve ilçelerde dikkatli bir şekilde muayene edildikten ve gerekli tedbirler alındıktan sonra sevk edilecek.
Bu arada kurbanlık hayvanların tür, ırk, cinsiyet ve doğum tarihi bilgileri Tarım ve Orman Bakanlığınca hazırlanarak kullanıma açılan ''HaySag'' isimli mobil uygulama üzerinden küpe numarası girilerek sorgulanabilecek.
Kurban kesiminde kurallara uymayanlara ceza uygulanacak
Park, bahçe, cadde, sokak, bina önleri, meydan gibi umuma açık ve kurban satış ile kesimine uygun olmayan yerlerde bu tür faaliyetlerde bulunanlar ile kesime uygun alanlarda gerekli önlemleri almayanlara Çevre Kanunu'nun 20'nci maddesi gereğince 351 TL idari para cezası uygulanacak.
Kurban kesim yerlerinde gerekli yasaklara uymayan ve önlem almadan kurban atıklarını toprağa veren tesislere, toplu kesimler için 88 bin 499 TL, bu fiilin konutlarda işlenmesi halinde 2 bin 199 TL idari para cezası verilecek.
Cadde, sokak ve parkları kurban kesim yeri olarak kullananlar ile kurban kesiminden sonra kan, atık ve iç organları sokak, cadde ve parklarda bırakanlara, yetkili birimlerce gerekli yasal yaptırımlar uygulanacak.
Hayvanların kesilmesi, dini kuralların gerektirdiği özel koşullar dikkate alınarak, hayvanı korkutmadan, ürkütmeden, en az acı verecek şekilde, hijyenik kurallara uyularak ve usulüne uygun olarak bir anda yapılacak.
Hayvanlara kasıtlı olarak kötü davranan, acımasız ve zalimce işlem yapan, döven; aç ve susuz, aşırı soğuğa ve sıcağa maruz bırakan, bakımlarını ihmal eden, fiziksel ve psikolojik acı çektiren kişilere 947 TL idari para cezası verilecek.
Özel mülk veya bahçesinde kurban keseceklere uyarılar
Cadde, sokak ve park gibi kamusal alanlarda kurbanlık hayvan kesimleri yapılamayacak. Kesim yerleri, resmi ve belediye veteriner hekimleri, belediye zabıta ekipleri ile din görevlileri iş birliğinde etkin olarak denetlenip kontrol edilecek.
''Kesim yeri beton, beton asfalt ve benzeri sızdırmaz malzemeden olur, çıkan kanın toprağa dağılmasını önlemek üzere hemen toprakla kapatılır, gerektiğinde kireçlenir. Kurbandan çıkan, kullanılmayacak olan işkembe ve diğer benzeri atıklar sızdırmaz, dayanıklı, yüksek yoğunluklu polietilen siyah torbalara 2/3 oranında konulur, gerektiğinde ikinci torba kullanılır, ağzı iyice kapatılıp bağlanır ve Kurban Bayramı süresince düzenli olarak hizmet verecek olan belediye temizlik ekiplerine teslim edilir. Kesim sonunda kesim mahalli kanlı ve kirlenmiş bir durumda bırakılmaz, kan izi kalmayacak şekilde temizlenir, gerektiğinde kireçlenir. Kurban derilerinin taşınması esnasında kan sızmalarına ve çevre kirliliğine neden olunmaması yönünde tedbir alınır.''