Türkiye’nin Suriye’de terörle mücadelesini fırsat bilen Yunanistan, özellikle son aylarda Ege’de tahriklerini artırdı. 3 Temmuz 2017 yılında Yunan sahil güvenliği Türk bandıralı gemiye uluslararası sularda ateş açtı. 18 Ocak 2018 tarihinde Yunan sahil güvenlik botu Kardak’a yanaşmaya çalıştı. Türk sahil güvenlik botları buna izin vermedi.
SABRIMIZI TAŞIRDI
28 Ocak’ta Yunanistan Savunma Bakanı Panos Kammenos hucüm botla gelip Kardak’a çelenk bırakmaya kalkıştı. Türk sahil güvenlik ekipleri Yunan bakanı yaklaştırmadı. 13 Şubat 2018’de Yunan sahil güvenlik botu Kardak’a yanaşmaya çalıştı. Kendisine engel olan Türk sahil güvenlik botu ile çarpıştı. Tırmandırılan gerilim üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Sanılmasın ki Kıbrıs açıklarındaki doğalgaz arama ve Ege’deki kayalıklarla ilgili fırsatçı girişimler dikkatimizden kaçıyor. Kıbrıs’ta ve Ege’de haddini aşanları yanlış hesap yapmamaları konusunda buradan ikaz ediyoruz” derken Genelkurmay Başkanı Orgeneral Akar da Yunanistan’a “Hem Afrin’de operasyon yapabilecek hem de aynı anda Ege’yi kontrol edebilecek güce sahibiz” sözleriyle gözdağı verdi.
İşte madde madde Türkiye’nin sabrını taşıran Yunanistan’ın hasmane tutumları:
MADDE MADDE SABIKA DOSYASI
12 DENİZ MİLİ İDDİASI: Yunanistan kara sularına 12 deniz miline çıkarmak istiyor. Ancak bölge coğrafi buna elverişli değil. Kıta sahanlığı konusunda altı deniz mili ötesi mesafelere ilişkin belirsizlik bulunuyor.
ADALARIN SİLAHLANDIRILMASI: Doğu Ege adalarının uluslararası anlaşmalara göre silahlandırılması kesin olarak yasak. Ancak Yunanistan buraları silahlandırmaya kalkıyor.
KAYALIKLAR MESELESİ: Bazı coğrafi formasyonların yasal statüsü. Ege’de egemenliği Türkiye’ye ve ya Yunanistan’a açıkça bırakılmamış bölgeler bulunuyor. Bu bölgeler Türkiye sahiline çok yakın konumda yer alıyor.
HAVA SAHASI: Yunanistan’ın “Ulusal hava sahası” uluslararası anlaşmalara göre 6 mil. Yunanistan Ege’deki hava sahasını 10 mil olarak dayatmaya çalışıyor. Yunanistan’ın hak iddia ettiği fazladan 4 mil, uluslararası hava sahası olarak kayıtlı. Yani Yunanistan'ın tek taraflı olan bu iddiası uluslararası hukuka aykırı ve tanınmıyor.
ARAMA VE KURTARMA: Türkiye ve Yunanistan’ın kurtarma faaliyetleri çakışıyor. Bu konuda imzalanan 1979 Hamburg Sözleşmesi gereği arama kurtarma faaliyetlerini 2 ülke eş güdüm halinde yürütmeli. Türkiye, Ege’de bir koordinasyon kurulması için defalarca çağrı yaptı. Ancak bu çağrı karşılık bulmadı. Türkiye Hamburg Sözleşmesi kapsamında insan hayatını önceliyor. Ancak Yunanistan çakışan bölgeleri müdahaleye egemenlik meselesi olarak bakıyor. Birçok durumda insan hayatını tehlikeye atıyor.
BATI TRAKYA TÜRKLERİ: Türkiye, Yunanistan’ın Batı Trakya’daki Türklerin dini özgürlüklerini ve eğitim haklarını kısıtladığını, Lozan Antlaşması’nda yer almasına rağmen, Batı Trakyalı Türklerin kendi dini liderlerini belirlemelerine izin vermemesini eleştiriyor. Yunanistan ise, Türkiye’nin Fener Rum Patrikhanesi’nin ekümenik statüsünü tanımamasından rahatsız. Atina hükümeti ayrıca Ankara’dan, Heybeliada’da Ruhban okulunun açılmasını ve ülkedeki azınlık vakıflarına daha önce el konulan mallarının iadesini de istiyor.
KIBRIS: Kıbrıs sorunu Türkiye-Yunanistan ilişkilerindeki en temel problemleri arasında yer alıyor. Yunanistan’ın ada üzerindeki yayılmacı politikaları, adadaki Rumları tahrik ve kışkırtma çalışmaları Türkiye ile ilişkilerini şekillendiriyor.
DOĞALGAZ KRİZİ: Türkiye ile Yunanistan’ın Kıbrıs açıklarındaki doğalgaz yataklarının işlenmesine dair görüş ayrılıkları bulunuyor. Türkiye, Kıbrıs doğalgazının Türk ve Rum halklarının ortak kaynağı olduğunu savunuyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Doğu Akdeniz’de doğalgaz arayan Yunanistan, Güney Kıbrıs ve uluslararası firmaları, “hadlerini aşmamaları” konusunda uyarmıştı.
DARBECİLERİ İADE ETMİYOR: FETÖ’nün 15 Temmuz darbe girişimi sonrası 8 darbeci Yunanistan’a kaçmıştı. Türkiye, 8 darbecinin iade talebinde bulunmuştu ancak Yunanistan Türkiye’nin iade talebini reddetti.