ABD öncülüğünde olan ve Türkiye'nin de bulunduğu koalisyon güçleri, Suriye'deki iç savaşın şiddetini artırmasının ardından kuruldu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın dün El Bab'da DEAŞ'a karşı mücadelede destek sözü veren koalisyon ülkelerinin sözünü tutmadığını belirtmesi üzerine yeniden gündeme geldi.
Bölgedeki DEAŞ unsurlarıyla mücadeleyi ön planda tutan ve tüm terör örgütlerine karşı topyekün bir mücadele amacıyla faaliyetlerini sürdüren koalisyon güçlerinin, sahadaki varlığı son dönemlerde sorgulanır hale geldi. Terör örgütleriyle mücadelede ikircikli bir tutum sergileyen ülkeler, başarısız operasyonlara imza atıyor.
Suriye'de son aylardaki terörist faaliyetlerin etkisini artırmasıyla birlikte Türkiye, Fırat Kalkanı Harekatı'nı 24 Ağustos tarihinde devreye soktu. Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) Müşterek Özel Görev Kuvveti ve koalisyon hava kuvvetleri tarafından gerçekleştirilen ve "Fırat Kalkanı" adı verilen harekat kapsamında tank birliklerinin 24 Ağustos'ta Suriye sınırından içeri girdiği bildirildi.
Amacı koalisyona destekti
Fırat Kalkanı Harekatı'nda terör örgütü DAEŞ'la mücadele kapsamında koalisyon güçlerine destek verilmesi amaçlanıyordu. Türkiye, 127'nci gününü geride bıraktığı harekat boyunca koalisyon güçlerine koordinasyon ve faaliyet çağrılarında bulundu. Koalisyon güçlerinin ise Türkiye'nin bu çağrılarına olumlu yanıt vermediği görüldü.
TSK, koalisyon güçlerinden gelmeyen teröre mücadele desteğini muhalif birliklerle koordinasyon kurarak sağladı. Bu kapsamda operasyon boyunca ÖSO askerleri, Mehmetçikle birlikte hareket etti.
"Koalisyon sözünü tutmadı"
El Bab'da DEAŞ'a karşı mücadelede destek sözü veren koalisyon ülkelerinin sözünü tutmadığını dün belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Hatta bizi de DEAŞ'a destek vermekle suçluyorlardı. Tam aksine terör örgütüne, DEAŞ da dahil olmak üzere, YPG, PYD bunlara destek veriyorlar. Elimizde hepsinin belgeleri var" dedi.
"Destek vermemesi kabul edilemez"
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, El Bab'ta DEAŞ'a karşı yürütülen operasyonlarda uluslararası koalisyonun hava desteği vermemesini eleştirdi. Kalın, “DEAŞ'la mücadelede Türkiye'ye birtakım eleştiriler getiren çevrelerin Azez, Cerablus hattı, Dabık ve sonra da El Bab noktasında yürütülen operasyonlara gerekli desteği vermemesi kabul edilemez” dedi.
Teröre destek koalisyonu
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın koalisyona işaret etmesinin ardından, mevcut tablo dikkatleri çekti. Elde edilen bilgilere göre ABD'nin bölgedeki terör unsurlarını desteklediği net bir şekilde görülürken, Avrupa ülkelerininse operasyonel faaliyetlere katılmadığı ortaya çıktı.
-ABD
Koalisyon güçlerinin öncülüğünü üstlenen ABD, 2015'ten bu yana bölgede sergilediği tutumla dikkatleri çekiyor. Bölgedeki DEAŞ ve PYD terör örgütleriyle mücadele görevi alan ABD'nin iki örgütle de ortak çalışmalar içerisinde bulunduğu net bir şekilde görülüyor. "DEAŞ'ı ABD kurdu"Ortadoğu'yu etkisi altına almaya kalkışan DEAŞ'ın ABD'yle bağlantıları son dönemlerde kanıtlarıyla açıklanıyor. Bu kapsamda DEAŞ'a karşı kararlı bir şekilde mücadele adımları atmayan ABD'nin DEAŞ'ı bizzat kurduğu da iddia ediliyor. ABD Başkanı Donald Trump, adaylığı döneminde ABD'nin DEAŞ'ı kurduğuna işaret etmişti. DEAŞ'ın Obama tarafından kurulduğunu iddia eden Trump, "DEAŞ, Obama'yı onurlandırıyor" ifadelerini kullanmıştı. PYD'nin müttefiki ABDTerör örgütü PKK'nın Suriye'deki uzantısı PYD'de ABD'nin 'müttefiki' olarak değerlendiriliyor. ABD, Suriye'de PYD/PKK'ya son 2 haftada 3 askeri sevkiyat yaptı. Silah sevkiyatının, en büyüğü dün havadan ve karadan örgütün kontrolündeki Haseke'ye ulaştırıldı. ABD'li yetkililer sevkiyatları yalanlasa da, bölgedeki hareketlilik dikkati çekiyor. 15 Ekim 2015'te ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü John Kirby, ABD'nin PKK/PYD'ye silah desteğinin devam edeceğini açıkladı. Kirby açıklamasında, “DEAŞ'a karşı etkin bir biçimde mücadele eden bu grupları uygun bir biçimde desteklemeye devam edeceğiz" dedi. Fotoğrafta Amerikan askerlerinin kollarında PYD/YPG simgeleri taşıyan üniforma giyerken operasyonlara katıldığı görülüyor.
-Avrupa
ABD'nin öncülüğündeki koalisyon ülkeleri arasında Fransa, İngiltere, Avustralya, Belçika, Danimarka, Norveç, Kanada ve Almanya da bulunuyor. Bu ülkelerin, koalisyonun kurulduğu tarihte verdiği sözler ise halen daha uygulanabilmiş değil. DEAŞ'la mücadele eden güçleri destekleyeceğini bildiren Avrupa ülkeler, PKK'nın uzantısı olan PYD'yi bu formülle 'meşrulaştırmaya' çalışıyor. PYD'ye yoğun bir destek veren bu ülkeler, muhalif birlikleri ise engelleyebilmek adına hava harekatları düzenliyor. Saldırıya uğrayan FransaDEAŞ'ın 13 Kasım 2015'te saldırılarına uğrayan Fransa, DEAŞ'a karşı adımlar attığını duyurdu. Kısa süre sonra Irak'ın Musul kentini terör örgütü DEAŞ'tan geri almak için hazırlıklarını hızlandıran koalisyon güçlerine, Fransa savaş gemisinden ilk kez bölgedeki teröristleri vurarak destek verdi. Fransa'nın Suriye'deki terörle mücadele faaliyetlerinin ise karşılık bulmadığı görülüyor. Fotoğrafta Hollanda'nın savaş uçakları görülüyor. Hollanda hükümeti, 29 Ocak'ta Irak'ta DAEŞ'e karşı hava operasyonlarına katılan savaş uçaklarının Suriye'de de görev almasını kararlaştırmasının ardından ilk harekatını düzenlediği görülüyor.
İnfografik: Koalisyon ülkesi üyeler