Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, NATO Liderler Zirvesi sonrasında yaptığı açıklamada “İsveç, 3’lü muhtırada uygulanmasını içeren bir yol haritası sunacak” dedi.
NATO Zirvesi’nin ilk oturumunda müttefiklerin savunulmasını ilgilendiren konuların ele alındığını ifade eden Erdoğan, “Türkiye’nin müttefiklerini savunma taahhüdüne bağlı olduğunu, ittifak dayanışması içerisinde sorumluluklarını her zaman yerine getirdiğini bir kez daha vurguladım. Batı müttefiklerimizin bilhassa PKK’nın Suriye’deki uzantısı PYD/YPG ile kurdukları çarpık ilişki ittifakın birlik ve bütünlüğüne zarar veriyor” dedi.
GAYRETLERİN ARTIRILMASI ŞART
Bu yaklaşımın makul ve mantıklı hiçbir açıklaması olmadığına dikkat çeken Erdoğan, şunları söyledi: “Son yıllarda yaşadığımız onca acıya rağmen terörle mücadele konusunda halen bunları konuşuyor olmak gerçekten düşündürücüdür. Müttefiklerimize ‘Terör örgütleri arasında ayrım yapmayın, İslam düşmanlığı ile mücadele edin’ demeyi kendimize zul sayıyoruz. NATO’nun iki temel tehditten biri olarak gördüğü terörizm ile mücadele alanındaki gayretlerin artırılması şart.”
TERÖRLE MÜCADELE KIRMIZI ÇİZGİMİZ
“Yaklaşık 40 yıldır bölücü terör örgütü ile mücadele eden bir ülkeyiz. Şimdiye kadar binlerce vatandaşımızı terör örgütlerinin kanlı saldırılarında kurban verdik. Daha ağzı süt kokan bebeklerden, 4 yıllık eğitimi sonrasında öğrencileri ile buluşmanın sevincini yaşayan öğretmenlerimize, evine ekmek götürmeye çalışan işçilerimizden kadınlara nice masum insanımız bizden kopartıldı. Daha 3 gün önce iki kahraman Mehmetçiğimiz teröristler tarafından kalleşçe şehit edildi. Terörle amansız ve amasız mücadele bizim kırmızı çizgimizdir.”
KARARLI VE NET TAVIR BEKLİYORUZ
“Artık tüm müttefiklerimizden kararlı ve net bir tavır bekliyoruz. Bu konudaki mesajımızı açık bir şekilde mevkiidaşlarıma ilettim. NATO tarihinde ilk defa Genel Sekreter tarafından terörizm ile mücadele özel koordinatörü atanacağı duyuruldu. 10 yılı aşkın süredir güncellenmeyen rehber ilkelerin gözden geçirilmesi çalışmalarına başlanması kararı alındı. Ayrıca aramızda konuşup mutabakat sağlanan ilave pek çok husus var. Bunlar ittifakın terörizme karşı duruşunu teyit ve tahkim eden adımlardır. Bu kararların alınmasına Türkiye’nin yürüttüğü çalışmaların büyük tesiri olmuştur.”
NEFRET SUÇLARINA MÜSAADE EDİLMEMELİ
Türkiye’nin, NATO’nun açık kapı politikasını desteklemiş bir ülke olduğunu kaydeden Erdoğan, “17 yıl kapıda bekletilenleri görürsünüz. Ne tutamadığımız sözler verdik ne de bize verilen sözlerin kulak ardı yapılmasına izin verdik. İsveç’in üyelik süreciyle ilgili atılacak adımları tespit ettik. İsveç, 3’lü muhtırada uygulanmasını içeren bir yol haritası sunacak. İsveç, Gümrük Birliği anlaşmasının güncellenmesine ve vize serbestisine aktif destek verecek. Kur’an-ı Kerim’e yapılan saldırıyı tasvip etmediklerini not ettik. Nefret suçlarına müsaade edilmemelidir. İsveç’in NATO’ya katılım protokolünü onaylayacak yer TBMM’dir. İsveç’ten somut irade göreceğimize inanıyorum” ifadelerini kullandı.
ONAY MAKAMI TBMM’DİR
Bir soru üzerine Erdoğan, “Şu anda yol haritası mevcut. Yol haritasını İsveç makamları bize sunacaklar. Bize sunduktan sonra TBMM Başkanlığı’na sunacağız. Çünkü bir draft ortaya çıktı. 7 maddelik draftı Meclis’imize göndereceğiz. Meclis’imiz şu an kapalı. Açıldığı zaman biz de bunu Meclis Başkanımız uluslararası sözleşmelerde öne çıkaracağı sözleşme bu olacaktır. Onay makamı Meclis’tir. Meclis’ten geçtikten sonra benim onayıma gelir. Bunu yakın takip edeceğiz. Bir an önce bu sürecin bitmesini istiyoruz” diye konuştu. “İsveç’in NATO üyeliği ekim ayına yetişir mi?” sorusuna ise Erdoğan, “Bizim 2 aylık Meclis tatilimiz var. Ekim ayında tatilden çıkma söz konusu değil. Mümkün olduğu kadar kısa zamanda bu işi bitirmek bizim hedefimiz” cevabını verdi.
Küresel düzen için birlikte durmalıyız
NATO üyesi ülkelerin liderleri, Vilnius’ta düzenlenen zirve toplantısının ikinci gününde bir araya geldi. Devlet ve hükümet başkanları düzeyindeki Kuzey Atlantik Konseyi Toplantısı’nda Türkiye’yi Cumhurbaşkanı Erdoğan temsil etti. Toplantıya 31 üye ülke liderinin yanı sıra NATO üyeliğine davet edilen ülke sıfatıyla İsveç de katıldı. Ayrıca NATO’nun Hint-Pasifik ortakları Japonya, Güney Kore, Avustralya ve Yeni Zelanda ile Avrupa Birliği (AB) de toplantıda temsil edildi.
TERÖR SINIR TANIMIYOR
Toplantının açılışında konuşma yapan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, NATO’nun Avrupa ve Atlantik’te bölgesel bir ittifak olduğunu ancak karşı karşıya kalınan zorlukların küresel olduğunu söyledi. Stoltenberg, Avrupa-Atlantik ve Hint-Pasifik bölgelerinde yaşananların birbirleri açısından önem taşıdığını, Ukrayna’daki savaşın küresel yansımaları olduğunu, terör ve siber tehditlerin sınır tanımadığını, otoriter rejimlerin yakınlaştığını dile getirdi. “Kural temelli küresel düzen için birlikte durmalıyız” diyen Stoltenberg, bu yüzden bugünkü NATO Zirvesi’ne ortakların katılımının önemli olduğunu kaydetti.
Barış umudunu yeşertmek istiyoruz
“Rusya-Ukrayna Savaşı’nda 504. günü geride bırakıyoruz” diye hatırlatan Erdoğan, şöyle konuştu: “Çatışmalar uzadıkça yıkım, kan ve gözyaşı da artarak devam ediyor. Savaşın faturasını sadece taraflar değil Avrupa’dan Afrika’ya, Asya’dan Balkanlara farklı coğrafyalardaki pek çok ülke ödüyor. Türkiye olarak savaşın sona ermesi için yoğun çaba harcıyoruz. Montrö Boğazlar Sözleşmesi’ni başarıyla uyguladık. Savaş gemilerinin geçişine izin vermedik. Yaptığımız görüşmeler neticesinde tahıl anlaşması iki kez uzatıldı. 17 Temmuz’da süre doluyor. Sürenin uzatılması için görüşmelerimiz devam ediyor. Zelenski sürenin uzamasından yana, Putin’in de önerileri var. Savaşın kazananı, barışın da kaybedeni olmaz. Bölgemizde barış umudunu yeniden yeşertmek istiyoruz.”
Ağzın bal yesin
Erdoğan bir gazetecinin Türkiye’nin AB’ye katılım yolcuğunun başlayıp başlamadığı sorusuna, “Ağzın bal yesin diyeyim. Temennim odur ki senin umutlandığın gibi biz de umutlanalım” cevabını verdi.
Her zamankinden daha umutluyum
ABD Başkanı Joe Biden ile yaptığı görüşme ve F-16 satışına dair soru üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Sayın Başkan’ın özellikle bizlere ifade ettiği konu onlarda da Kongre bağlayıcı olduğunu söylüyorlar. Kendisi elinden gelen her şeyi yapacağını söyledi. ‘Umutluyum’ dedi. Biz de nasıl parlamentoda geçmesi gerekiyorsa orada aynı Kongre’de geçmesi gerekiyor. Bazen Demokratlardan bazen Cumhuriyetçilerden sorun çıktığını söyledi. Ben de her zamankinden daha
umutluyum” dedi.
Rusya’nın Azov komutanlarıyla ilgili tavrı değişti
Cumhurbaşkanı Erdoğan’a Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski tarafından götürülen Azov komutanları da soruldu. “Bu konu Putin ile ilişkileri nasıl etkileyecek” soru üzerine Erdoğan, şunları kaydetti: “Bu aslında Rusya ve Ukrayna arasındaki bir görüşme neticesinde bize yansımıştı. Bizler de cuma gününe kadar olan ev sahipliği yaptık. Bu talep gelince biz de talebe karşı aslında olumlu bir istikamette yaklaşım sergileyelim dedik ve 6 Azov komutanını kendilerine teslim etmiş olduk. Önce tabii Rusya’dan bazı açıklamalar oldu. Ama daha sonra onlar da bazı durumları öğrenince durum olumlu istikamete dönüştü. Ağustos ayı içinde Sayın Putin’le bir yüz yüze görüşmemiz olacağı kanaatindeyim. Orada da bunları tekrar yeniden ele alacağız.”
Biden’dan Erdoğan’a videolu teşekkür
ABD Başkanı Joe Biden, sosyal medya hesabından Cumhurbaşkanı Erdoğan’a teşekkür etti. Erdoğan ile yaptığı görüşmenin video kolajını yayınlayan Biden, “Dün Türkiye, İsveç’in NATO’ya kabulü konusunda tarihi bir anlaşmaya vardı. Cumhurbaşkanı Erdoğan; cesaretiniz, liderliğiniz ve diplomasiniz için teşekkür ederiz.” ifadesini kullandı. Bu zirvenin, NATO savunmasına olan bağlılığı yeniden teyit ettiğini kaydeden Biden, “Umarım bunu daha da güçlendirmeye devam edebiliriz.” değerlendirmesinde bulundu.