İsrail’in Lübnan’a saldırılarıyla birlikte bölgede yeni bir göç krizi daha gündeme geldi. Savaşın Lübnan’a sıçraması, bölge halkında korku ve paniğe yol açarken Lübnan’ın içinde ve çevre ülkelerinde güvenli bölge arayışı sürüyor. Suriye savaşıyla birlikte Lübnan’a göç eden mülteciler ise, nereye gideceklerini bilemedikleri için Suriye topraklarına geri dönüyor. Sınır boylarında uzun kuyruklar oluşturan mülteciler, adeta belirsizliğe doğru yol alıyor.
BİN DOLAR ALINIYOR
Sınır kapılarında uzun kuyruklar oluşturan siviller, yolculuk boyu pek çok zorluk ve tehlikeyle karşılaşıyor. Sınırda her bir sivilden geçiş ücreti olarak 1000 dolar isteniyor. Suriye’ye geçen siviller ise güvenli olmayan büyük bir belirsizliğe gidiyor. Suriye savaşıyla birlikte 1 milyon mülteci Lübnan’a sığınmıştı. Suriye’ye geçenler ise Hama, Humus, Şam gibi bölgelere yol alıyor. Savaşın hâlâ devam ettiği Suriye’de kentler yerle bir edilmiş durumda. Evler yıkılmış, elektrik ve temiz su temini yapılmıyor. Temel insani ihtiyaçların karşılanmadığı şehirlerde uluslararası kurumların gönderdiği yardımlar ise rejim tarafından alınıyor ve halka cüzi bir miktarı dağıtılıyor.
REJİMDEN KORKUYORLAR
Yaşanan insani krizin çok ciddi boyutlarda olduğunu dile getiren Suriyeli Araştırmacı Samir Ahmet, şu bilgileri verdi: “13 yıl önce Suriye savaşından kaçan Suriyelilerin çoğu, şehirlerinin Rejim tarafından yerle bir edilmesi nedeniyle kaçtı. Şam ve Humus kırsalı arasındaki bölgelerde büyük çatışmalar, büyük bombalamalar yaşandı ve şehirler yerle bir edildi. Bu nedenle bu insanlar geri dönmekten ve rejimin onlara karşı misilleme yapmasından korkuyorlar. Çoğunun evleri bulunmuyor ve rejim tarafından öldürülme veya tutuklanma olasılıkları yüksek. Herhangi bir Suriyeli aile, rejimin Suriye istihbaratı tarafından tutuklanmadığı takdirde, başta İranlı milisler olmak üzere milislerin ağır operas-yonlarına maruz kalabilir.”
Temel insani ihtiyaçlardan mahrumlar
Mülteciler, Suriye'ye girişte, yoğunluktan ve uygulanan prosedürlerden kaynaklı sınır kapılarında büyük zorluklarla karşılaşıyor. Güvenlik işlemlerinin ardından Suriye kapılarından girenler Kızılay ve Mülteci dernekleri tarafından karşılanıyor. İsimleri alınarak küçük yiyecek kitleri dağıtılıyor. Suriye’ye geçen insanların evleri olmadığı için geçici barınma yerlerine gidiyorlar. Ayrıca Suriye'deki ekonomik durumun çok kötü olması nedeniyle de geçim kaynakları bulunmuyor ve rejim hiçbir şekilde yardımda bulunmuyor. Bir ailenin geçimi 200 dolara sağlanırken asgari ücret 20 ila 30 dolar arasında. Göç eden insanlar ölüm, tutuklanma, açlıktan ölme gibi risklerle karşı karşıya.
240 bin kişi Suriye'ye geçti
İsrail'in Lübnan'a yönelik saldırılarının ardından 176 binden fazlası Suriye vatandaşı olmak üzere 240 bin kişi Suriye’ye geçti. Lübnan Afet Risk Yönetimi Birimi’nin verdiği bilgilere göre; İsrail saldırıları nedeniyle 8 Ekim 2023'ten bu yana 1 milyon kişinin yerinden edildi, bu kişilerden 155 bin 600'ü sığınma merkezlerine yerleştirildi. Lübnan'da yerinden edilenlerin barınması için 875 merkez açıldı, bunlardan 625'i maksimum kapasitesine ulaştı. Ayrıca Lübnan hükümeti, Birleşmiş Milletlere bağlı kuruluşlarla birlikte bağış toplanması için "insani yardım çağrısı" başlattı, ülkede yerinden edilen kişilerin ihtiyaçlarının karşılanması için 425 milyon dolara ihtiyaç duyuluyor.
TİKA’dan yardım eli
İsrail'in saldırılarının ardından Lübnan'da oluşan insani kriz nedeniyle Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), acil yardım faaliyetlerine başladı. Bu kapsamda 4 bin yatak ve battaniye ile 5 ton hijyen malzemesi dağıtımı gerçekleştirdi. TİKA, Beyrut Büyükelçiliği, 30’dan fazla Lübnan kamu kurumu ve sivil toplum kuruluşu iş birliğinde yürütülen organizasyon ile ülkenin pek çok noktasında insani yardım malzemeleri dağıtıldı. TİKA’nın yardımları, Kuzey Lübnan’da yaşayan Türkmenler, Lübnan’daki Suriye Türkmenleri, Beyrut’taki Mardin kökenli soydaşlar ve kamplarda yaşayan Filistinli mültecilere de ulaştırıldı. TİKA, geçmişte projeler gerçekleştirdiği paydaşlarını da unutmadı. Bu kapsamda, barınma merkezine dönüştürülen Bir Hassan Turizm Okulu ile Osmanlı dönemi eseri Beyrut Askeri Rüştiyesi binasında ve eğitim faaliyetlerini sürdüren Beyrut Hasan Halit Lisesi'ne insani yardım malzemeleri temin edildi.