Türkiye, Rusya ile Ukrayna arasında ateşkesin sağlanmasına ilişkin diplomatik çabalarını tüm hızıyla sürdürüyor. Daha önce her iki ülkenin yetkilileri Antalya ve İstanbul'da ağırlandı.
Karadeniz Tahıl Koridoru Girişimi'ne ve esir takasına öncülük eden Ankara, Ukrayna'da silahların susmasını istiyor.
36 saatlik tek taraflı ateşkes
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, tarafları yeniden bir araya getirmek isteyen Türkiye'nin tutumunu CNN International yayınında anlattı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın telefon trafiği
Rusya'nın Ukrayna'da "36 saatlik tek taraflı ateşkes ilan etmesine yönelik düşünce ve tepkilerin" sorulması üzerine Kalın, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile telefonda görüşmesinde tek taraflı ateşkes çağrısını yinelediğini, ayrıca karşılıklı ateşkes çağrısı yaptığını aktardı.
Kalın: Yeterli değil, uzatılmalı
"Bu (ateşkes) sadece 36 saate değil, bunun ötesine uzatılmalıdır." diyen Kalın, karşılıklı ateşkesin henüz sağlanamadığını, bunun da "savaşın şu anda ne ölçüde bir çıkmaza dönüştüğünü gösterdiğini" kaydetti.
Kalın, iki tarafın da savaş alanında kesin zafer elde edecek durumda olmadığını belirterek ileriki günlerde özellikle Zaporijya Nükleer Santrali çevresindeki bölgelerde ateşkes için çalışmaya devam edeceklerini ve bu bölgede çatışma ve kaza olmamasını sağlamak istediklerini vurguladı.
"Rus bombardımanı, müzakereleri zorlaştırıyor"
Türkiye'nin neden "tek taraflı ateşkes çağrısı" yaptığına ilişkin soruya yanıt veren Kalın, "bu savaşı sürdüren ve herhangi bir müzakere için daha zor hale getirenin Rus bombardımanı" olduğunu dile getirdi.
"Tek taraflı ateşkes, Rusya'nın durması anlamına geliyor"
Kalın, savaşın Ukrayna topraklarında yaşandığını, bu nedenle Ukraynalıların Rusya'nın bu bombardımanı ve savaşı durdurmadan müzakerelere gitme girişimlerine kuşkuyla yaklaştıklarını ifade etti.
Sözcü Kalın, tek taraflı ateşkesin en azından "Rusya'nın durması" anlamına geldiğini belirtti. Kalın, bunu, Ukrayna'nın takip edeceğini söyledi.
"Müzakerecilerin yeniden bir araya gelebileceği ortama dönüşebilir"
Kalın, "Bu, Cumhurbaşkanımızın dün yaptığı görüşmede her iki lidere yerel ateşkesler yapabilmemiz için teklif ettiği şeydi. Belki bu, müzakerecilerin yeniden bir araya gelebileceği bir tür müzakere ortamına dönüşebilir. Ancak elbette bu çağrıyı yapmaya devam etme konusunda kararlıyız.
Ancak gerçekçi bir şekilde konuşursak, sahadaki gerçekler öyle ki iki taraf da bu noktada silahlarını bırakıp müzakere masasına gelmeye istekli görünmüyor. Önümüzdeki birkaç ay içinde Ukrayna'da çatışmaların daha da hızlanacağını görmekten endişe duyuyoruz." dedi
"Karşılıklı güvensizlik anlaşılabilir ama..."
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken'ın geçen ay Rusya'nın geçici ateşkes önereceğini tahmin etmesi ve Rusya'nın atacağı bu adımı "dinlenme, yeniden hazırlanma, yeniden toparlanma ve yeniden saldırı için sahte bir çıkış yolu" olarak nitelendirmesine katılıp katılmadığı sorusuna Kalın, "Ukrayna ve Rusya tarafları ve bu tarafları farklı açılardan destekleyenler arasında karşılıklı güvensizlik olmasının anlaşılabilir olduğunu ancak bunun ötesini görmeleri gerektiği" yanıtını verdi.
"Çabalarımızı gerçekten artırmamız gerekiyor"
İbrahim Kalın, savaşın devam etmesinin herkes için daha fazla yıkım ve kayıp getireceğinin altını çizerek "Tarafları müzakere masasına oturtmak için Rusya, Ukrayna, Batı bloku, NATO ülkeleri, ABD ve diğerleriyle her yönden çabalarımızı gerçekten artırmamız gerektiğini düşünüyorum.
Demek istediğim, her iki taraf için de savaş alanında kesin bir askeri zafer çağrısı yapmak oldukça zor, elde edilmesi oldukça zor. Taraflar bazı taktiksel hedeflere ulaşabilirler ancak burada herhangi bir stratejik amaca hizmet etmeyeceklerdir." değerlendirmesinde bulundu.
"Stratejik hedefin" ne olduğunu anlatan Kalın, önce can kayıplarını durdurmaları gerektiğini vurguladı.
"İki tarafın bir araya gelebileceği bir ortam oluşturmaya çalışıyoruz"
Kalın, bir ay kadar sonra Rusya-Ukrayna savaşının ilk yılına gireceğine dikkati çekerek "Dolayısıyla iki tarafın bir araya gelebileceği bir ortam oluşturmaya çalışıyoruz." diye konuştu.
Sözcü Kalın, liderlerin tüm müzakere şartlarıyla masada bir araya gelmesini sağlayacak bir zemin için önce Ukraynalıların, Rus tarafından somut bir eylem görmeleri gerektiğini ifade etti.
"2023 daha zor olabilir"
Bunların sadece ateşkes değil, aynı zamanda "Rus birliklerinin Ukrayna topraklarından aşamalı, planlı bir şekilde geri çekilmesi ve esir değişimi hakkındaki müzakereler, Zaporijya Nükleer Santrali'nin güvenliğini sağlama hakkındaki müzakereler, tahıl anlaşmasının devamı hakkındaki müzakereler, bir dizi başka koşullar ve başından beri bu savaşın ana parametrelerini tanımlayan bir dizi başka kilit konu" olduğuna işaret eden Kalın, odaklanmaları gereken şeylerin bunlar olduğunu söyledi.
Kalın, savaşın bu şekilde devam etmesine izin verilmesi durumunda 2023'ün Ukrayna başta olmak üzere ekonomi, enerji, tahıl ve gıda güvenliği açısından daha da zor bir yıl olacağını dile getirdi.
IMF'nin tahminine işaret etti
Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) 2023'ün 2022'den daha zor bir yıl olacağını öngördüğünü aktaran Kalın, büyük ekonomilerde küresel durgunluk görüleceğini ifade etti.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın, "Tüm bunlar göz önüne alındığında, burada gerçekten daha gerçekçi uzun vadeli bir bakış açısı benimsemeli ve iki tarafın bir araya gelip çatışmayı durdurabileceği koşulları meydana getirmek için tüm çabamızı göstermeliyiz." dedi.