Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, ABD Başkanı Barack Obama'yla önceki gün yaptığı 1 saat 20 dakikalık telefon görüşmesinde Azez'in düşmesi halinde Türkiye'nin göç ve güvenlik sorunuyla karşılacaşağını belirterek Esed, Rusya ve YPG'nin Münih'te yapılan anlaşmaya uymasını istedi.
Hürriyet haberine göre göre Obama, önceki akşam gerçekleşen görüşmede Ankara ve Diyarbakır'daki terör saldırıları nedeniyle taziye dileklerini iletti ve Erdoğan'a “Acınızı yüreğimizde hissediyoruz. Tepkinizi anlıyoruz. Türkiye ve ABD müttefiktir, sizinle kişisel dostluğumuz var. Dostların birbirlerini böyle kritik zamanlarda desteklemesi önemlidir. Yanınızdayız” dedi. Erdoğan ise Ankara saldırısının YPG tarafından gerçekleştirildiğine dair şüpheleri kalmadığına dikkat çekerek, “Bilgileri büyükelçinize aktardık” diye konuştu. Erdoğan, Suriye'nin kuzeybatısında Esed ve YPG güçlerinin muhaliflere yönelik saldırılarının IŞİD ile mücadeleye de zarar verdiğine dikkat çekerek, ABD Başkanı'ndan bu saldırıların durdurulması için çağrı yapmasını ve bunun ortak açıklamayla duyurulmasını istedi. Obama, olumlu yanıt verdi. Ancak Türkiye'nin açıklamasında bu yönde bir ifade yer alırken Beyaz Saray'ın notunda 'Esed'e yönelik çağrı' ile yetinildi.
Türkiye'nin şartı Münih anlaşmasına uyulması
Obama, Suriye'deki temel hedeflerinin IŞİD'le mücadele olduğunu vurgularken, Erdoğan, Rusya'nın tavrı nedeniyle Türkiye'nin IŞİD ile mücadelesinin zarar gördüğüne dikkat çekti. Erdoğan, Rusya ve Esed rejiminin saldırılarının IŞİD ile mücadele eden Suriye muhalefetine zarar verdiğine dikkat çekerken, Obama da Putin ile telefon görüşmesi yaptığını anımsatarak, “Putin'e açıkça ifade ettim. 'Muhaliflere yönelik saldırıları durdurun' dedim” ifadesini kullandı. Obama, TSK'nın YPG'ye yönelik top atışlarının durdurulması yönündeki Amerikan pozisyonunu tekrarladı. Erdoğan, YPG ve Rusya destekli Esed'in ortak hareket ettiğini belirterek, “Hedefleri IŞİD ile mücadele değil. Azez düşerse Türkiye ciddi bir göç ve güvenlik sorunu ile karşılaşacak. Esed, Rusya ve YPG, Münih'te varılan anlaşmaya uyarsa top atışları da duracaktır” karşılığını verdi. Erdoğan, önceki gün Türkiye'nin güneyinde koridor oluşturulmasına izin verilmeyeceğini vurgulayarak, “Top atışlarımız buna yöneliktir ve devam edecektir. Sınırlarımızda böyle bir gayrimeşru oluşumun asla tribünden izleyicisi olmayacağız” demişti. Erdoğan'ın Amerikan yönetimine 'Münih'e uyulmaması halinde topçu atışlarının devam edeceği' mesajı vermesi, bu sözlerindeki kararlılığının göstergesi olarak gösterildi.
YPG tavrı hayal kırıklığı
Türk diplomatik kaynaklarından edinilen bilgiye göre, Obama'nın Türkiye'nin toprak bütünlüğü konusundaki tavizsiz yaklaşımı ve NATO'nun güvencesi altında olduğunu ifade etmesi, Ankara'yı memnun etti. Lüksemburg gibi ülkelerin Türkiye'nin Rusya'yla bilinçli bir çatışmaya girmesi durumunda NATO'nun Türkiye'ye destek olmaması gerektiğini açıkça ilan ettiği bir dönemde Obama'nın NATO vurgusu, kayda değer bulundu. Ancak, Obama'nın YPG konusundaki tavrı, Erdoğan'ı tatmin etmedi. Ankara'da, ABD yönetiminin YPG'ye karşı önemli angajmanlara girdiği, oradan dönmekte zorlandığı, bu nedenle YPG'yi karşısına almadığı değerlendirmesi yapıldı. ABD yönetiminin, YPG-Rusya ilişkilerinden rahatsız olduğu ve bunu YPG'ye ilettiği bilgisi de Ankara ile paylaşıldı.
Münih anlaşması
12 Şubat'ta Münih'te yapılan 'Uluslararası Suriye Destek Grubu' (ISSG) toplantısında, Suriye çapında bir hafta içinde devreye girecek bir ateşkes üzerinde anlaşmaya varılmıştı. Anlaşmaya göre, grubun tüm üyeleri, insani yardımın tedariki amacıyla, sahadaki güçlerin BM ile koordinasyon içinde çalışmaları için tüm nüfuzlarını kullanacak.
Beyaz Saray metni değiştirdi
Üst düzey bir yetkili, Türkiye'nin üzerinde mutabık kalınan metni yayınladığını, ancak Beyaz Saray'ın metini, iki kritik değişiklik yaparak yayınladığını bildirdi. Bu durum, Beyaz Saray'ın gazetecilere gönderdiği bilgi notu ile yaptığı resmi açıklamanın da farklı olmasına neden oldu. Üst düzey yetkili, “Beyaz Saray metni açıkladıktan sonra bize değişiklik yapıldığı bilgisini verdi” dedi.