Türkiye’de ve dünyada uyuşturucu madde, tütün ve alkol bağımlılığı hızla artıyor. Maddeye başlama yaş oranları ise gittikçe düşüyor. İnsanlık için büyük bir risk olan ‘bağımlılık’ denince ilk akla gelen madde bağımlılığı olsa da Dünya Sağlık Örgütü dünyada önlenebilir ölüm ve hastalıkların nedeni olarak sigaranın ilk sırada olduğunu belirtiyor.
Buna bağlı olarak tütün ürünlerinin kullanımını ve zararlarını azaltmak amacıyla çeşitli , ilaç ve ikame ürünler geliştiriliyor. Bu ilaç ve ürünlerin birçoğunun ekonomik çıkarlarla üretildiğini ve hiçbir tıbbi uzmanlık onayı olmadan piyasaya sürüldüğünü söyleyen uzmanlar, bunlardan birinin de e-sigara olduğunu belirtiyor.
E-sigara güvenli olmayan, kullanıcıya taşıyıcı bir sistem içinde nikotin sunan elektronik bir alet. Son dönemlerde sigarayı bırakmaya yardımcı olduğu iddiasıyla e-sigara kullanımı oldukça yaygınlaştı. E-sigaranın söylendiğinin aksine sigara bırakma ürünü değil, nargile, pipo, puro gibi bir tütün ürünü olduğunu belirten uzmanlar, bu ürünün tütün endüstrisi tarafından üretildiğinin altını çiziyor.
Elektronik sigaralar solunum sistemi üzerine olumsuz etkileri olan kimyasal maddeler olduğunu vurgulayan uzmanlar, bu kimyasalları soluyan ikinci şahıslar sigara gibi pasif içici olduklarının altını çiziyor. Uzmanlar, e-sigara kullananların sigara ve diğer tütün ürünlerine geçişi daha kolay olduğunu belirtiyor.
Kullanımının sürekli hale gelmesi için nikotin miktarı artırılıyor
E-sigara batarya, püskürteç ve nikotin içeren bir kartuş olmak üzere üç bölümden oluşuyor. Kartuş içindeki nikotin miktarı değişebiliyor. Ama üreticiler kullanımı sürekli hale getirmek için kartuş içindeki nikotin miktarını artırıyor. İçerisinde 100 mg’a kadar yüksek miktarlarda nikotine rastlanan ürünler zehirlenmeye yol açacak miktarda. Ayrıca kartuş içindeki sıvının deri ile temas etmesi özellikle çocuk, hamile, emziren kadınlar ve yaşlılar için ciddi bir tehlike.
Dünya Sağlık Örgütü yüksek nikotin içeriğine sahip olsun olmasın tüm e-sigara kartuşlarının çocuklar ve riskli gruplardan uzak tutulması gerektiğini söylüyor. Yanı sıra tek bir kartuş 10-250 nefes arasında nikotin barındırıyor, bu da normal 5-30 adet sigaraya denk geliyor.
E-sigara yasak ama “serbest”!
E-sigaranın Türkiye’de üretimi ve ithali yasak. Ancak halen kaçak yollardan, bazı elektronik market ya da internet üzerinden gayri resmi şekilde ruhsatsız temin edilebiliyor. Alışveriş merkezlerinde ve internette satışının olması, zamanının çoğunu bilgisayar başında ve alışveriş merkezlerinde geçiren gençlerin e-sigaraya kolay ulaşmasına neden oluyor. Yanı sıra 4207 sayılı tütün mamullerinin zararlarının önlenmesine dair kanun kapsamında elektronik sigara da mevcut. Ancak denetimler ve standartları oldukça yetersiz. Bu da tütün kontrol sağlık politikalarının halk sağlığı açısından potansiyel riskleri en aza indirgeyecek şekilde düzenlenmesi gerektiğini gösteriyor. Uzmanlar böylece, sigaradan daha az zararlı olduğu imajını oluşturmaya çalışan tütün endüstrisinin e-sigarayı normalize etmesinin önüne geçilerek, sigara ve e-sigara kullanımının azaltılabileceğini belirtiyor.