Macaristan’a iki günlük resmi ziyarette bulunan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı ile ilgili “Böyle bir hadisiyle ilgili olarak bizim sessiz kalmamız mümkün değil” dedi. Münbiç’te ABD ile ortak eğitim çalışmaları hakkında konuşan Erdoğan, “Bir gecikme var ama tamamen ölmüş değil” ifadelerini kullandı. Erdoğan, İş Bankası’nda bulunan CHP’nin hisseleri için de yasal düzenleme yapılacağının sinyalini verdi. Erdoğan’ın, Macaristan dönüşü gazetecilere yaptığı açıklamalar özetle şöyle:
SIRADAN BİR OLAY DEĞİL
* Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı ile ilgili yeni bilgiler var mı?
Olayı tüm boyutlarıyla araştırıyoruz. Bizim ülkemizde cereyan etmiş bir hadise. Böyle bir hadiseyle ilgili olarak bizim sessiz kalmamız mümkün değil. Çünkü sıradan bir olay değil. Kaşıkçı güçlü bir ailenin evladı. Uluslararası bir köşe yazarı özelliği var ve bir Türk kızıyla evlenme arifesinde böyle bir şey yaşıyor. Nikah muameleleriyle ilgili başkonsolosluğa müracaatında yaşanıyor bu olay.
İLK GÜN TALİMAT VERDİM
Ben, daha ilk gün olay duyulur duyulmaz, 2 Ekim’de arkadaşlara talimatı verdim. Gerek Adalet Bakanlığımızla, Dışişleri Bakanlığımızla bu işin malum bir Viyana Sözleşmesi boyutu var, hemen olayla ilgilenmeye başladık. Emniyet boyutuyla, istihbarat boyutuyla, her boyutuyla bu işi ele aldık. Anbean sürekli bunun takibi yapıldı. Türkiye’ye girişler, çıkışlar vs. dahil gereken her şey mercek altına alındı.
SİVRİSİNEK ÇIKSA KAMERA YAKALAR
Bir başkonsoloslukta, bir büyükelçilikte kamera sistemlerinin olmaması mümkün mü? Olayın cereyan ettiği Suudi Arabistan Başkonsolosluğu’nda kamera sistemlerinin olmaması mümkün müdür? Yani buradan bir kuş uçsa, buradan bir sivrisinek çıksa bu sistemler bunu yakalar ki onlarda bu sistemlerin en ileri dereceleri vardır.
ENDİŞELERİMİZİ ABD DE TELAFFUZ EDİYOR
Tabii yurda dönünce ayrıntılı bilgileri alacağız ama Viyana Sözleşmesi’ne göre de adımlar atıldı. Başkonsolosluğa girilip gerekli çalışmaların yapılabileceği noktasında dönüşler alındı. Bu dönüşler alındıktan sonra da gerek yargımız, gerek emniyetimiz, Dışişleri Bakanlığımızın yetkilileri, istihbaratımız şu anda çalışmalarına devam ediyor. Şu anda tahminler üzerine değerlendirme yapmam doğru olmaz. Ama endişelerimiz var. Bizim bu endişelerimizi ABD’nin de aynı şekilde telaffuz ettiğini görüyoruz. Gerek Sayın Trump’ın, gerek Pompeo’nun gerek Pence’in... Hepsi de bu olaydan duydukları endişeyi anlatıyorlar.
Asıl değerlendirmeyi yapmak için yürütülen çalışmalar neticesinde tablonun netleşmesini beklemek lazım. Bulgular, belgeler elimize geçtikten sonra, biz de gerekli değerlendirmeyi elbette yapacağız. Ama endişeliyiz.
CHP DİPLOMASİDEN DE ANLAMIYOR
* Herhangi bir temas oldu mu sizinle? Türkiye’ye yönelik bir operasyon da olabileceği belli ülkeler tarafından ifade ediliyor. Bir de bu olay Türkiye-Suudi Arabistan ilişkilerini başka bir noktaya getirir mi? Sınır dışı edilmesi gibi bir çağrı vardı ana muhalefet partisinin.
Dediğim gibi, gereken neyse zaten yapılıyor. Türkiye’yi ana muhalefet idare etmiyor, onlar önce kendi işlerine baksınlar. Bizdeki ana muhalefetin bu ülkeyi belli yerlere şikayet etmekten başka özelliği yok. Onlar, ekonomide Türkiye’yi nasıl daha zor duruma sokacaklarının derdindeler. Ekonominin e’sinden anlamayanlar ekonomiyle ilgili konuşuyorlar. Bunlar bakar kör. Türkiye 36 milyar dolar ihracattan bugün 165 milyar dolar ihracata ulaşmış, adam bunu görmüyor. Bunlar diplomasiden de anlamıyorlar. Netice itibarıyla, İstanbul’daki olay, anlattığım gibi, tüm boyutlarıyla soruşturuluyor. Devletimizin ilgili birimleri, birbiriyle istişare halinde, yapılması gereken her şeyi yapacaktır.
SÜREÇ ÖLMÜŞ DEĞİL
* Münbiç’te ABD ile ortak eğitim çalışması başladı...
Dışişleri Bakanımız Mevlüt Bey de burada. Münbiç meselesinde bir gecikme var. Ortak eğitim başlıyor. Ayrıca YPG sonrasında Münbiç’i yönetecek kişilerin seçimiyle ilgili çalışma sürüyor. Bir gecikme var ama tamamen ölmüş değil. ABD’nin Dışişleri Bakanı Pompeo da Savunma Bakanı Mattis de önümüzdeki günlerde somut adımlar atacaklarını söylüyorlar...
İSRAİL İLE İLİŞKİLER GÜNDEMİMİZDE YOK
* İsrail basınında, Tel Aviv’le karşılıklı büyükelçilerin geri gönderileceğine dair haberler çıktı...
An itibarıyla gündemimizde bu tür bir konu yok. İslam İşbirliği Teşkilatı’na başkanlık ettiğimiz bir dönemde Kudüs’le, Filistin’le ilgili gelişmelere duyarsız kalamayız. O yüzden şu anda bu süreci hassas bir şekilde götürmemiz lazım.
BRUNSON’DA KARAR YARGININ
* 12 Ekim’de sizin ‘ilişkileri karanlık’ değiniz Rahip Brunson’ın davası var. ABD’liler nobran üsluplarını bir ölçüde terk etmiş gözüküyorlar ama yüksek bir beklenti içerisindeler.
Türkiye Cumhuriyeti’nin bir hukuk devleti olması sebebiyle, ben yargıya müdahale edecek konumda değilim. Ben, demokratik bir cumhuriyet olan, bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyeti’nin cumhurbaşkanıyım. Dolayısıyla yargı ne karar verirse, o karara uymak zorundayım. O işin muhatabı olanlar da yargı kararına uymak zorundadırlar. Olay budur.
MACARİSTAN GEREĞİNİ YAPACAK
* 15 Temmuz’da en büyük desteği veren ülkelerden birisi Macaristan’dı. FETÖ ile mücadelede durum nedir?
Bunların burada okul ve ticaretle ilgili dört yeri var. Bu dört yerle alakalı olarak kendisiyle konuştuk, bilgileri de kendilerine aktardık. Gereğini yapacağını söyledi; ‘Üzerlerine gidiyorum’ dedi.
* Viyana Sözleşmesi: Diplomatların görevli bulundukları ülkelerdeki diplomatik ilişkilerini, ayrıcalıklarını ve dokunulmazlıklarını belirleyen uluslararası anlaşma.
ABD, İngiltere elçiliği karavanda
Afrika ülkeleriyle ilişkileri değerlendiren Erdoğan, “Şu anda Afrika’da, irtibat halinde olduğumuz ülkelerin bize karşı muhabbetleri hamdolsun çok çok iyi bir konumda. Mesela büyükelçilik açacağımız yerlerde kendilerine bize 2-3 dönüm yetmez 10 dönüm, 15 dönüm verin dediğimizde sağ olsunlar hiçbirisi bize bugüne kadar hayır dememiştir. Yeter ki Türkiye gelsin orda büyükelçiliğini kursun. Bunların içerisinde en zor durumda olan Somali’dir. Somali bize 85 dönüm yer verdi. Bizim şu anda dünyada en büyük büyükelçiliğimiz adeta bir konsept olarak, külliye olarak Somali’dir. Ondan daha güzel, ondan daha büyük büyükelçiliğimiz yok. Üstelik, Amerika’nın büyükelçiliği, İngiltere’nin büyükelçiliği orda karavanda olduğu bir ortamdan söz ediyoruz” dedi.
CHP hisselerine yasal düzenleme
* CHP’nin İş Bankası’yla ilişkisini doğru bulmadığınızdan söz etmiştiniz...
Mesele İş Bankası değil. Mesele, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün vasiyetidir. Kılıçdaroğlu, ‘Oradan bizim kasamıza giren para yok ki’ diyor. Ben “Senin kasana para giriyor” demiyorum ki. Biliyorsunuz, mahkeme kararıyla, Türk Dil Kurumu’na ve Türk Tarih Kurumu’na belirli bir temettü geliri aktarılıyor. Ama orada yönetim kuruluna CHP niye dört adam koyuyor? Efendim, yönetim kurulundaymışlar ama hiçbir inisiyatifleri yokmuş. Yönetim kuruluna gireceksin ama hiçbir inisiyatifin olmayacak. Böyle bir saçmalık olur mu? Şayet inisiyatifleri yoksa o dört kişiyi çeksinler o zaman. Biz diyoruz ki: Buradaki Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün vasiyeti neyse bu vasiyetin hazineye devrini gerçekleştirelim. Çünkü bu şahıslara ait bir hak değildir. CHP’nin hakkı hiç değildir. Dolayısıyla, MHP’li arkadaşlarla birlikte yapılacak bir yasal düzenlemeyle bu işin yoluna koyulabileceği kanaatindeyim.
Mızrak çuvala sığmıyor
* İnönü’nün ABD bayraklı fotoğrafına CHP’den itirazlar geldi.
Tek bayrak değil de çift bayraklıymış. Ben tek bayrak demedim ki zaten. Gösterdiğim fotoğrafta, zaten tek mi çift mi belli. İki tane çubuk orada gözüküyor. Bir tanesi Amerikan bayrağı. Bu da ortada. Şimdi çıkarmışlar tersinden gösteriyorlar ama yine de gizleyememişler. Çünkü mızrak çuvala sığmıyor.
Bahçeli ile ittifak randevusu bugün
* Ne bekliyoruz yerel seçimlerde ittifak konusuyla ilgili?
Özel kalemim büyük ihtimalle Sayın Bahçeli’nin özel kalemi ile irtibatı kurar, perşembe günü falan uygun olursa biz aramızdaki görüşmemizi yaparız. Bu görüşmede son gelişmeleri, ittifaktı şuydu buydu hepsini ele alma fırsatımız olur.