Türkiye’yi yasa boğan Kahramanmaraş merkezli depremler çocukları da oldukça etkiledi. Enkaz altından saatlerce sonra çıkarılan, ailesini kaybedenlerin yanı sıra, televizyon ekranlarında gelişmeleri takip eden çocuklar da tehlikede. Uzmanlar, “Çocuklara deprem gerçeğini anlatın ancak olumsuz mesaj içeren görüntüleri izletmeyin” tavsiyesinde bulunuyor.
OYUNLARLA ÖĞRETİLMELİ
Uzman Klinik Psikolog Zehra Binici Tekin, depreme haberlerden şahit olan çocuklara ilişkin ebeveynlere şu önerilerde bulundu: Depremi birebir yaşamayan insanlar yoğun empati kurarak sanki o anı yaşamışçasına yoğun tepkiler verebiliyor. Yetişkin ve çocukların süreci sağlıklı atlatabilmeleri için deprem görüntülerine fazlaca maruz kalmaması önem taşıyor. Çocuklara depremi anlatırken, belirsizlik ve korku uyandırmamak gerekiyor Depremin şimşek çakması, gök gürlemesi yağmur ya da kar yağması gibi bir doğal olayı olduğu anlatılmalı. Çocuğun ev içinde deprem anında gidebileceği güvenli alanlar gösterilerek, hayat üçgeni (çök-kapan-tutun) oyunlaştırılarak öğretilmeli. Çocukların yaş ve gelişim düzeyine göre anlatım yapılmalı. Eğer aileler bu hususta zorlanıyorsa, çocuğun yaşına uygun hikâye kitaplarından-çizgi film ve oyuncaklardan destek almalı Güven duygusunun zedelenmemeli, bu olursa çocuklarda uyku, iştah ve öfke gibi çeşitli sorunlar oluşabilir..
BİLGİLENDİRİN
Çocukların televizyonda ve sosyal medyada sıkça yer alan enkaz görüntüleri, ölüm ve kayıp haberleri neticesinde travmatize olabileceklerine işaret eden Psikolog Cemal Arda Aksoy da “Çocuklara mümkün olduğunca net, yeterli ve bilgilendirici açıklamalar yapılmalı. Merak, korku gibi duygular ile kafalarındaki soruların anlaşıldığı, önemsendiğinin hissettirilmesi gerekiyor.” ifadelerini kullandı.
Aileler ne yapmalı?
Sosyal Medya ve Dijital Güvenlik Eğitim Araştırma Merkezi (SODİMER) uzmanlarının hazırladığı raporda depremin çocuklara anlatılması yönünde öneriler yer aldı.
AİLE DEPREM PLANI HAZIRLAYIN: Çalışmada, depremlerin, özellikle küçük çocuklar için korkutucu görünebileceğine dikkat çekildi. Ailece deprem hakkında konuşulmasının tavsiye edilirken; herkes depremin ne olduğunu ve deprem anında ne yapacağını bilmesinin önemine işaret edildi. Aile deprem planının tüm aile bireyleri ile birlikte oluşturulmasının altının çizildiği çalışmada şunlar kaydedildi:
KAYGILAR HAFİFLETİLMELİ: Ailenin bir planla hazırlandığını bilmek, çocukların belirsizliklerini ve kaygılarını azaltmalarına yardımcı olacaktır. Deprem anında her aile bireyi farklı yerde olabilir bu durumda ne olacağı nasıl davranılacağını bilmek çocukların korkularının ve kaygılarının hafiflemesini sağlayacaktır.
ÇOCUĞUNUZA SARILIN: Okula hazırlanırken yapılan rutinler ve okul dönüşü yapılan rutinlerinde önemli olduğu unutulmamalıdır. Ancak bu rutinlere sarılmalarla birlikte biraz sevgi katılmalıdır.
OKULUN GÜVENLİ DEYİN: Çocuklar bir iki gün okula gitmek istemezlerse anlayışla karşılanmalıdır. Ancak hayatın devam ettiği okulun önemli ve güvenli olduğu anlatılmalı ve derslere teşvik eden konuşmalar yapılmalıdır. Okulun güvenli olmasının yanında diğer arkadaşları, öğretmenleri ile yapacağı etkinlikler hatırlatılmalı ve onlara duyulan özlem üzerine konuşulmalıdır.
ÖĞRETMENLERLE PAYLAŞIN: Beklenenden daha korkulu, üzgün, ödevleri yapmakta zorlanma gibi gözlemler öğretmenleri ve okul rehber öğretmeni ile paylaşılmalıdır. 3