İran Petrol Bakanı Bican Zanganeh, uluslararası yaptırımların kaldırılması halinde petrol ve doğalgaz yataklarını geliştirmek üzere ülkeye dönmelerini istedikleri '7 kız kardeş' diye nitelenen yedi batılı şirketin adlarını açıkladı ve yatırım koşullarını Nisan ayında belirleyeceklerini söyledi. Zanganeh, İran'a dönmesini istedikleri şirketleri Fransız Total, Royal Dutch Shell, İtalyan ENI , Norveç'ten Statoil, İngiltere'den BP ile ABD'li Exxon Mobil ve ConocoPhillips olarak açıkladı. Dünyanın kanıtlanmış dördüncü büyük ham petrol rezervine sahip İran'ın petrolleri, pek çok ülkenin aksine asgari maliyetle çıkarılabiliyor. Ülke ayrıca dünyanın en büyük kanıtlanmış doğalgaz rezervine sahip.
GÖRÜŞMELER BAŞLADI
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü'nün (OPEC) dün yaptığı toplantıda Zanganeh, bu şirketlerden bazılarıyla yatırım için görüşmelere başladıklarını dile getirdi. Rus, Çin, Japon ve diğer ülke şirketleri hakkında açıklama yapmayan Zanganeh, Hindistan, Çin veya Asya'dan şirketleri İran'da görmek isteyip istemediği sorusuna, 'Evet (isterim), fakat şu anda Avrupalı şirketlerle görüşüyoruz' dedi. Zanganeh, şirketlerin payına düşecek gelirin Irak'ta savaş sonrasında görülenden daha iyi olacağını ifade ederek' Ancak daha fazla ayrıntı veremem' diye konuştu.
Anlaşma devlerin önünü açtı
İran 1979 yılındaki İslam devriminden sonra petrol üreticisi yabancı şirketleri ülkeden çıkarttı. Bunun ardından İran'ın dünya petrol üretimindeki payı 1970'lerdeki yüzde 55 düzeylerinden 1997'de yüzde 40'ın altına kadar geriledi. ABD ve Batılı ülkelerin geçen yıl devreye soktuğu ve İran'a yatırımı önleyen etkili yaptırımlar, üretimin 2011'deki günde 4.3 milyon varil düzeyinden Kasım ayında 2.65 milyon varile inmesine neden oldu. İran, geçen ay Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin daimi üyesi beş ülke ve Almanya (P5+1) ile geçici bir anlaşma yaparak nükleer programını sınırlamayı kabul etti. Buna karşılık olarak da batının İran'a ekonomik yaptırımlarını geçici olarak hafifletmesi konusunda anlaşmaya varıldı.