Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2023 Kasım ayı Motorlu Kara Taşıtları verilerine göre de 10 bin 374 elektrikli araç kaydı yapıldı ve ilk kez dizel ile LP araç rakamı ay bazında geçildi. 2024 yılında da 100 bin yeni aracın satışı öngörülüyor. Araç sayısı hızla artarken, bu sektördeki şarj istasyonu sayısı da stratejik bir özelliğe kavuşuyor. Peki, 2024 yılında elektrikli otomobillerin şarj maliyeti ne kadar olacak?
2024 ELEKTRİKLİ ARAÇLARIN ŞARJ MALİYETİ
Elektrikli otomobil kullanımı ülkemizde yaygınlaştıkça şarj istasyonlarına yönelik ihtiyaç da giderek artıyor. Bu kapsamda hizmet veren birçok marka bulunuyor. Ülkemizde faaliyet gösteren ZES elektrikli araç şarj istasyonları için yeni fiyatlarını açıkladı.2024 yılının ilk güncellemesi ise ZES’ten geldi.
Türkiye'deki en geniş elektrikli otomobil şarj istasyonu ağına sahip firmalardan olan Zes, fiyatlarını son olarak Nisan ayında güncelleyen şirket, Ocak 2024 itibarıyla fiyat değişikliğine gitti. Buna göre ZES elektrikli araç şarj istasyonları için fiyatlandırma şu şekilde olacak:
Soket TipiAC Tüketim Fiyatı / Birim (TL/kWh)DC Tüketim Fiyatı / Birim (TL/kWh)AC Tip 2 Soketler6,50–DC CCS (60 kW)–8,00DC CCS (60 kW Üstü)–8,75CHAdeMO Soketler–8,75
Şirketin açıklamasına göre yeni fiyatlandırma 9 Ocak tarihi itibarıyla geçerli olacak.
Şarj işlemi tüketiminin soket tarifesi çarpılmasıyla hesaplanıyor. Ayrıca EPDK mevzuatı gereği, şarj işlemleri tüketilen kWh üzerinden ücretlendirildiğini belirtelim.
Bir süre önce benzer bir zam haberi EŞarj'dan gelmişti. Yaz aylarında fiyatlarında güncellemeye giden şirket, henüz 2024 yılı için birim fiyatlarını değiştirmedi. Şirketin açıklamasına göre yeni fiyatlandırma 9 Ocak tarihi itibarıyla geçerli olacak.
Elektrikli araç şarj maliyeti nasıl hesaplanır?
Elektrikli araç şarj maliyeti batarya kapasitesine ve enerji fiyatına göre değişiklik gösterir. Örnek olarak; 50 kWsa batarya kapasitesine sahip bir aracınız varsa, 7.48 TL/kWh tarifesine göre şarj maliyeti 50 x 7.48 = 374 TL olacaktır. Elbette evde şarj ile yüksek tarife ücreti 2.6 TL'den bile bu maliyeti 130 TL'ye kadar düşürmek mümkün.
Elektrikli araçlar nasıl şarj edilir?
Elektrikli araçlar genellikle özel bir şarj kablosu ve özel bir prizden güç akarak şarj olur. Bunun için 3 seçenek bulunuyor. Bunlardan ilki ev veya işyerinden yapacağınız ve maliyet olarak en uygulana gelen olan şehir elektriğine bağlamak.
Bu en basit ve en uygun yöntem. Aracın şarj kablosunu normal bir elektrik prizine takarak şarj edilebilirsiniz. Tabi gelen güç çok düşük olacağı için şarj süreleri de oldukça uzun olacaktır. Batarya kapasitesine ve gelen güce göre bu süre 20 saate kadar çıkabiliyor.
WALLBOX KURMAK
İkinci seçenek aracınızı aldığınız firma veya başka bir yerden kurdurabileceğiniz wallbox sistemi. Ev veya işyerine kuracağınız bu mini istasyonla şarj süreleri normal elektriğe göre oldukça kısalıyor.
Bu sistemler genellikle 11 kWh’ye kadar güç verebilseler de bu gelen elektrik akımı ve kurduğunuz üniteye göre değişebiliyor. Bu seçenekte de yine duruma bağlı olarak şarj süresi 7 saate kadar düşebiliyor.
Son seçeneğimiz ise en maliyetli ama diğer seçeneklere göre en hızlı yöntem olan halka açık şarj istasyonları. Burada da AC (alternatif akım) ve DC (Doğru akım) seçenekleri yani hızlı ve yavaş şarj olarak ikiye ayrılıyor.
Şebekeden gelen güç her zaman AC olmasına karşın elektrikli araçlardaki gibi bataryalar gücü yalnızca DC olarak depolayabilir.
AC ve DC şarj istasyonlarının arasında fark enerjinin dönüştürüldüğü yer. AC şarj istasyonlarında enerji aracın üzerinde bulunan sistemle DC'ye dönüştürülür ve bataryalara gönderilir.
DC'de ise dönüştürücü şarj istasyonunun üstündedir. İstasyon çıkan gücü doğrudan batarlara yönlendirir. Bu nedenle AC'ye göre çok hızlı bir şarj süresi sağlar.
Önceden üyelik yapacağınız bir firmanın AC şarj istasyonunda 22 kW’a kadar bir güçle aracınızı şarj edebilirsiniz. Bu da 60 kWh’lik bir araç bataryasının ortalama 3 saatte dolacağı anlamına gelir. Tabi bu istasyonlardan her zaman verilen en yüksek güç alınamıyor yani bu süreler istasyona göre uzayabilir.
Son dönemde en çok tercih edilen ve yaygınlaşan DC şarj istasyonlarında ise maliyet artarken şarj süreleri kısalıyor.
Türkiye’de ticari olarak hizmet veren toplam 4 bin 498 elektrikli araç şarj noktasından 898’i hızlı DC şarj.
DC şarj istasyonları 50 kW’den başlayıp 400 kW’ye kadar çıkabiliyor. DC şarj cihazları doğru akımı yüksek hızlarda aktarabilmek için özel kablo ve şarj üniteleri kullanır. Aracın özelliğine, bataryasına ve gelen güce göre şarj süreleri 30 dk ile 1 buçuk saat arasında değişiyor.
Tabi burada da yine 180 kWs'lik bir şarj istasyonundan aynı güçte dolum sağlanması beklenmemeli. Şarj istasyonunun anlık durumuna bu güç ve tabi şarj süreleri değişebiliyor.
Burada başka bir etken ise aracınızın desteklediği şarj gücü. Bazı modeller belli güçlerin üzerinde şarj gücüne imkan vermeyebiliyor. Yani aracınız en fazla 80 kWs'lik bir güçle şarjı destekliyorsa siz isterseniz 400 kWs'lik bir istasyona bağlayın maksimum 80'le dolum yapacaktır.