İran Araştırmaları Merkezi Dış Politika Uzmanı Sabir Askeroğlu:
Avrupa ve Batı ile sürekli gergin ilişki içinde olan Rusya’nın, Türkiye ile iş birliğini artırması bekleniyor. Son yaşananların Türk-Rus ilişkilerine olumlu yansımaları olacaktır. Batı'dan dışlanan Rusya, Suriye’deki gelişmeler nedeniyle sıkıntı yaşarsa da Türkiye ile ilişkileri artırır. Özellikle enerji alanında iş birliğinin artacağını düşünüyorum. AB ile Rusya arasında yaşanan gerginlik enerji iş birliğini de olumsuz etkiler. Bu anlamda Rusya’nın Türkiye’ye ihtiyacı var. İkincisi sadece AB değil, Trump’ın açıklaması var. O da Rusya’ya karşı büyükelçilerinin gönderilmesini ve diplomatik gerginliğe dahil olduğunu açıkladı. Dolayısıyla batı kampı yani AB + ABD’nin Rusya ile ilişkilerinin gergin olması, Rusya’nın Suriye’deki politikalarını da olumsuz etkiler. Bu durum Türkiye - Rusya ilişkilerinin Suriye bazındaki ilişkilerine olumlu yansır. Rusya tekrar Türkiye ile iş birliğini sürdürmeyi isteyecek. Var olan Astana Zirvesi gibi konularda iş birliğini sürdürmeye çalışacak. Türkiye’nin Batı kampına dahil olmaması için elinden geleni yapacak. Bu da Türkiye’nin işine yarar. Türkiye ile iş birliğini artıran Rusya, Türkiye’nin elini güçlendirecektir.
2023 HEDEFİ TUTTURULUR
* Talat Enveroviç Çetin - Rus Ulusal Güvenlik Akademisi Başkan Yardımcısı:
Kırım olayları sırasında AB ülkeleri Rusya’ya karşı yaptırım uyguladı. Almanya, Fransa ve İtalya kendi ekonomik sıkıntılarına rağmen bu yaptırımlara devam ediyor. Bu pozisyonda Türkiye, Rusya’nın yanında durdu. AB ile Rusya arasında 3 milyar avronun üzerinde süt ürünleri ticareti vardı. Ambargodan sonra Rusya, süt ürünlerini almadı. Türkiye bu durumda süt ürünlerini alarak, Rusya’nın ihtiyacını karşıladı. Aynı şekilde bugüne bakıldığında, bu sefer eski Rus ajanı ve kızından bahsediliyor. Bu gelişmeler, Türkiye-Rus ilişkilerinde doğru kullanılırsa, kesinlikle iyi bir fırsattır. Şu an ABD’nin talimatıyla İngiltere ve AB, Rusya’ya karşı cepheyi genişletecekler. Bunların yanısıra ekonomik yaptırımları artıracaklar. Kendilerinin zararına dahi olsa, bunu yapmayı sürdürecekler. Türkiye’nin bu süreçte Rusya’nın yanında yer alacağını düşünüyorum. Türk-Rus ilişkilerinde patlama noktası yaşatabilir. Uçak krizi öncesinde iki devlet başkanının '2023'te Türk-Rus ticari ilişkileri 100 milyar dolara ulaşacak' gibi bir hedef belirlenmişti. Kırım krizi, uçak komplosu, büyükelçinin öldürülmesi, Suriye krizi gibi gelişmeler bu hedefi biraz sekteye uğrattı ama AB’nin kapıları kapatması bu ilişkilerin gelişmesi için önemli bir fırsat olur.