ABD'nin başlattığı ekonomik savaş sonrası yükselişe geçen doların bir ara 7'li seviyeleri dahi aşması üzerine ülke genelinde dövize karşı topyekün seferberlik başlatıldı.
Bir çok alanda yapılan işlemlerde dövizden TL'ye geçişler yaşanırken döviz kurlarının yükseliğinden ötürü maliyetleri neredeyse iki katına kadar çıkan kiracıların isyanına kulak tıkayan bazı AVM yönetimlerine karşı devreye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan girdi.
30 günlük geçiş süreci
Erdoğan'ın AK Parti Merkez Yürütme Kurulu (MYK) toplantısında verdiği talimat sonrasında hazırlanan çalışma Resmi Gazete'de yayımlandı. Karara göre her türlü gayrimenkul alım satım ve kiralamalarında Türk Lirası kullanım zorunluluğu getirildi. Kararın uygulanması için ise taraflara 30 günlük geçiş süreci tanındı.
AVM'lerdeki dövizden TL'ye geçişi yenisafak.com’a değerlendiren AVM Kiracıları Derneği Başkanı Dr. Kenan Yüce, pazarlıkların sürdüğünü henüz sözleşmesini yenileyen AVM olmadığını söyledi.
Henüz sözleşmesini yenileyen yok
Türkiye'de yaklaşık kira sözleşmelerinin 2/3 ü Euro üzerinden yapıldığına dikkat çeken Yüce, sebebinin çoğu Avrupa kökenli şirket olduğunu belirtip, piyasada şu aşamada pazarlıkların sürdüğünü ve henüz sözleşme yenileyen AVM olmadığını söyledi.
Dövizle kira mağdur etti
Yüce, her yıl AVM’lerde kapanan, iş yerini devreden, iflas eden iş yeri sayısının binleri bulduğunu ifade ederek, “Tabela kaldırıldığı, devredildiği için insanlar iş yerlerinin kapanmadığını zannediyorlar. Her AVM’de her yıl 15-30 iflas yaşanıyor” açıklamasında bulundu.
Denetim yok
Yaşanan iflasların kiracılar kendi başarısızlığı zannedildiğini de belirten Yüce, ''AVM’ler kiraladıkları iş yerlerinin yönetimini kendileri yaparlar, ortak gider hesaplarını kiracı ile paylaşmazlar. Kiracıları ortak alan hesap hileleri ile kandırırlar. Kiracılar adına bu süreçleri denetleyen kimse yok” dedi.
9 milyar 750 milyon TL destek
Türkiye genelinde kiralanabilir AVM alanı yaklaşık 14 milyon metre kareyi bulurken, kiralar İstanbul’da ortalama 100 euro, Anadolu’da ise 50 euro seviyesinde bulunuyor. Son dönemde gerçekleşen Türk lirası kampanyası ve 12 Ekim’de başlayacak TL’ye geçiş sürecinde AVM’lerden 9 milyar 750 milyon TL’lik destek bekleniyor.
Türk Lirası'na geçiş için son tarih 12 Ekim
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın talimatıyla hazırlanan düzenleme kapsamında menkul ile gayrimenkul alım-satım ve kiralamalarında Türk Lirası'na geçiş için tanınan süre 12 Ekim'de sona erecek. Sözleşmelerini TL ile yeniden düzenlemeyenlere yönelik idari para cezası uygulanacak.
Yabancı yatırımcı istisna tutulacak
Hazine ve Maliye Bakanlığı, döviz üzerinden yapılan sözleşmelerin Türk lirasına çevrilmesine ilişkin Cumhurbaşkanı kararı hakkındaki düzenlemelerin yalnızca Türkiye’de yerleşik kişiler arasında yapılan sözleşmeleri içerdiğini, uygun görülen bazı hallerin istisna tutulabileceğini açıkladı.