Ülkesindeki iç savaştan kaçarak Türkiye'ye sığınan Suriyeli mülteciler, sermayesini de beraberinde getirdi. Birçoğu, kendilerine “Açık Kapı Politikası” uygulayan Türkiye'de, ağırlıklı gıda, tekstil ve hizmet sektörüne yatırım yaptı. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'nin (TOBB) verilerine göre, Suriyelilerle birlikte gelen sermaye tutarı 13.7 milyon TL. Bu yatırımın sadece 5 milyon lirası geçen yıl Gaziantep'e yapıldı. Bölgede giderek artan Suriyeli işadamı potansiyelini Yeni Şafak’a değerlendiren Gaziantep Ticaret Odası (GTO) Başkanı Eyüp Bartık, 2011 yılından bu yana odalarına kayıtlı Suriyeli şirket sayısının 10’dan 272’ye çıktığını söyledi. EN ÇOK GIDA SEKTÖRÜNDE Suriyeli işadamlarının Türkiye’de kaldıkları sürede yatırıma devam etme niyetinde olduklarını anlatan Bartık, “Suriyelilerin yüzde 21’i gıda, yüzde 19’u tekstil, yüzde sekizi ayakkabı, yüzde sekizi hizmet, geri kalanı ise inşaat, plastik ve lojistik sektörlerinde faaliyet gösteriyor” dedi. ÇALIŞMA İZNİ VERİLİRSE YATIRIM PATLAR 2013’te Gaziantep'e 3 milyon TL’nin üzerinde Suriye sermayesinin geldiğini hatırlatan Bartık, “Suriyeli şirketler, 2014'te ise 5 milyon TL’nin üzerinde yatırım yaptılar. Ancak çalışma ve oturma izni sorunu çözülürse, bu rakam çok daha büyük olacaktır” ifadelerini kullandı. GELECEKLERİNİ TÜRKİYE’DE GÖRÜYORLAR Bartık, Suriyeli işadamlarının geleceklerini Türkiye’de gördüklerini kaydederek, şöyle konuştu: “Ülkemizde kurulan Suriyeli şirketler, kârlarını burada değerlendiriyor, vergilerini Türkiye’ye ödüyor. İstihdama katkı sağlıyorlar. Bunun ileriye dönük de faydası olacak. Türkiye’de iş yapan Suriyeliler, ülkelerindeki savaş bittiğinde memleketlerine dönebilirler, ancak burada edindikleri tecrübeleri ve kurdukları iş bağlantılarını asla unutmayacaklar. İki ülke arasındaki ticaret hacmini mutlaka arttıracaklar.”
Suriyeliler, Türkiye’de açılan yabancı ortaklı şirket sıralamasında liderliği kaptırmadı. Ocak ayında kurulan 344 yabancı şirketin 101’i Suriye, 31’i İran ortaklı oldu. 98 limited, üç de anonim şirkette ortaklığı bulunan Suriyelilerin şirketlerdeki sermayesi 13,7 milyon TL olarak belirlendi. Suriyelilerin yatırım yaptıkları şehirler İstanbul, Gaziantep, Mersin, Hatay ve Bursa olarak sıralandı.
İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Teknoloji ve Sanayi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Sefer Şener de, toplumda Suriyelilerin sadece mültecilerden ibaret olarak algılanmaması gerektiğini belirterek, onların ekonomiye yük değil, iyi değerlendirilirse önemli bir fırsat olacağını söyledi. TÜRK EKONOMİSİNE GÜVENİYORLAR Sefer Şener, Suriyeli girişimcilerin istedikleri takdirde yatırım yapmak amacıyla başka ülkelere de gidebileceklerine dikkati çekerek, “Ama Türkiye’yi tercih etmeleri, aynı zamanda ekonomimizin geleceğine de güven duyduklarını gösteriyor” diye konuştu. TEŞVİK POLİTİKASI ÖNEMLİ Devletin yabancı yatırımcılara teşvik amacıyla kolaylıklar sağlayabileceğinin altını çizen Şener, şöyle devam etti: “Suriyelilerin yerli şirketler için de önünün açılması lazım, bürokrasinin azaltılması gerekiyor. Örneğin, devlet istihdama yönelik teşvik için söz konusu şirkete 20 eleman çalıştır, beş kişinin SGK’sını almıyorum, diyebilir. Gelen her kuruş ekonomimize katkı sağlar.”