Özel hastanelerle ilgili şikayetler sıkça medyada yer alıyor. Hemen hemen herkesin şikayetinin ana fikri, “Bir muayene, bir kan tahlili, bir ultrason için benden binlerce lira aldılar”, “X hastanede MR ücreti 100 lira, Y hastanede 600 lira”, “Endoskopi olacağım 400 lira istiyorlar”, “Emekliye ücretsiz muayene var’ diyorlar ama gittik ‘sistem arızalı, normal muayene ücreti ödeyeceksiniz’ dediler” üzerine. Hastaların ve hasta yakınlarının yaptığı en kritik hata ise bu noktada başlıyor. Şikayet hakkını kullanmayanlar fahiş hastane faturalarını ödemeye devam ediyor.
Konuyla ilgili görüşüne başvurduğumuz Tüketici Başvuru Merkezi Onursal Başkanı Aydın Ağaoğlu, “Bazı hastaneler emeklilere ücretsiz göz muayenesi hizmeti verdiklerini söylüyorlar ama gidilince de ‘provizyon alamıyoruz’ ya da ‘randevunuz sistemde görünmüyor’ diyerek normal muayene ücreti istiyorlar” şeklindeki şikayetlere ilişin olarak “Bunlar özel hastanelerin pazarlama taktikleri” yorumunu yaptı.
30 LİRALIK ÜCRET EN FAZLA 60 LİRA OLABİLİR
Ağaoğlu, acile giden hastalardan gelen kişinin durumunun acil olmadığı gerekçesiyle bir takım ücretler istenebildiğine dikkat çekerek, “Üstelik mevzuata göre kamunun vatandaşlara uyguladıkları ücretin 2 katından fazlasını alamamalarına rağmen faturalar çıkaranlar oluyor. Sağlık Bakanlığı’nın internet sitesinde hangi hastalık tedavisinin, yapılan tetkiklerin fiyat listesi var. Örneğin bir tedavi için Sağlık Bakanlığı 30 lira fiyat belirlemişse, en lüks hastanelerde bu ücret 60 lirayı geçmemeli. Yani bakanlığın belirttiği ücretin iki katından fazlasını özek hastane alamaz. Ya da bir MR fiyatı bakanlık tarafından 60 lira olarak belirlenmişse devlet özel hastaneye ’60 lirayı benden alırsın, üzerine 60 lira alabilirsin’ diyor. En lüks hastanelerde de bu böyle. Vasat hastane de bir katını alır bu ücretin” dedi.
ŞİKAYETİNİZİN TAKİPÇİSİ OLUN
Fazladan ödenen hastane ücretleri için vatandaşların bulunduğu ilçelerdeki tüketici hakem heyetlerine başvurabileceği gibi internet üzerinden de tüketici hakem heyeti sistemine girip şikayetlerini yapabileceklerine değinen Ağaoğlu, “İlçe tüketici hakem heyetlerinin 4 bin 570 liraya kadar verdikleri 6 bin 860 lira arasında verdikleri kararlar mahkeme kararları gibidir. Benzer sıkıntılarla istismar edilen tüketiciler konuyu mutlaka Sağlık Bakanlığı nezdinde şikayet ederek takip etmeliler” diye vatandaşları uyardı.
AYRINTILI FATURA İSTEYİN, ŞİKAYET EDİN
Bazı tüketicilerin özel hastane çıkışında “Ayrıntılı fatura istiyorum, fazladan alınan ücreti şikayet edeceğim” diyerek, hastanelerden fazla alınan ücretleri tahsil edebildiğini ifade eden Ağaoğlu, “Hakkınızı tüketici hakem heyetlerinde, il sağlık müdürlüklerinde arayın. 184’ü arayıp şikayet edebilirsiniz, SABİM’e şikayet edebilirsiniz. Sağlık Bakanlığı’na yapacağınız şikayetlerin sonuna “Başvurumun sonucunu 4982 sayılı bilgi edinme kanunu kapsamında tarafıma da bildirilmesini talep ediyorum” derseniz 15 gün içinde size geri dönüş yapılacaktır” diye konuştu.
2 BİN 650 LİRALIK ÖDEME 158 LİRAYA DÜŞTÜ
Bir otoparkta ayağı kayıp düşen bir hasta, gözlüğü kırılmış ve kaşı yarılmış bir halde özel hastaneye başvuruyor. Özel hastanede bir görevli “Sizin yaşınızdan dolayı MR çekilmesi gerekiyor, durumunuz tehlikeli olabilir. SGK anlaşmamız yok, o nedenle ödeyeceğiniz rakam 2 bin 650 lira” diyor. Hasta kişi de “Ben boş bir kağıt istiyorum” diyor ve kağıda “Hastanenizin SGK anlaşması olmadığı için tedaviyi reddediyorum” diye bir bildirimde bulunuyor. Görevli kişi durumu hastane yetkililerine bildiriyor ve hasta vatandaşa “Size SUT uygulanacak, 158 lira ödeyeceksiniz” diyor. Bu örnek üzerine Ağaoğlu, “Vatandaşların bilgiye ulaşmasının önemi büyük. Maalesef bir takım özel hastaneler vatandaşları istismar edebiliyor. Bu nedenle vatandaşlar haklarını mutlaka tüketici hakem heyetlerinde, Sağlık Bakanlığı’nda aramalılar “ dedi.
ACİLDE İMZALATILAN BELGELERE DİKKAT
Mevzuata göre sosyal güvenlik kapsamında olsun veya olmasın hastanelerin acil servisinde tedavi olan hastalardan hiçbir ilave ücret alınmaması gerekirken, çoğu özel hastanede acil durumun sona erdiğine ilişkin taahhütname imzalatılıyor. Sosyal Güvenlik Yasası, Sağlık Uygulama tebliği (SUT), Sağlık Bakanlığı Yönetmeliği ve Başbakanlık genelgesi uyarınca acil servise kaldırılan hastalardan SGK katılım payı ve ilave ücret alınmaması gerekiyor. Kişi sosyal güvenlik kapsamında olmasa bile tedavisinin yapılıp faturasının SGK'ya gönderilmesi yeterli görülüyor.
“HASTANIN DURUMU STABİL, FATURA 2 BİN 800 LİRA”
Tarafımızı arayan bir okur, kızının havale geçirdiğini ve havale nöbeti sırasında bir özel hastanenin acil servisine başvurduğunu ifade ederek, “Hemen tedaviye alındı. Sonrasında bir takım evraklar imzalatıldı. ‘Hasta stabil, tedavisi normal serviste devam edecek’ yazılı bir evrak gördük, ama panik halinde imzaladık. İki gün de hastanede kalındı, toplam 2 bin 800 lira ödedik. Fatura detayında acil hizmetlerde 596 lira yazıyordu” şeklinde şikayetini bildirdi. Uzmanlara göre acilde görevli doktor “Bu hasta yeşil alan hastası”, derse faturayı ödemek durumunda kalıyorsunuz.
5 VAKA ACİL YANİ ÜCRET ALINMAMASI GEREKEN DURUM
“Acil Sağlık Hizmetlerinde Yeşil Alan Uygulaması” konulu genelgesine göre;
1) Her ne boyutta olursa olsun travma vakaları,
2) Acil servis başvuruları sonrası hastaneye yatışı yapılan vakalar,
3) Tıbbi müdahale uygulanan vakalar,
4) Müşahede altına alınan vakalar,
5) Başka bir sağlık hizmet sunucusuna sevk edilen ya da başka bir sağlık hizmet sunucusundan sevkli gelen vakalar, acildir ve ücret alınmaz.
ÜCRET TALEP EDİLİRSE YAPMANIZ GEREKENLER
-Derhal İl Sağlık Müdürlüğü’ne şikayette bulununuz.
-Şayet bir ödeme yapmışsanız, ödediğiniz bedelin makbuzunu da bu şikayete ekleyiniz.
-Hastane bu bedeli geri ödemez ise hastanenin bulunduğu yerdeki İcra Müdürlüğü’ne başvurarak hastaneye icra takibi gönderiniz. Bu takibe bir belge eklemenize gerek yoktur.
DIŞARIDAN SATIN ALINAN TETKİKLERDE ÜCRET ALINMAZ
Diyelim ki bir özel hastaneye başvurdunuz. Bu hastanede yapılamayan bir test istendi ve bu testin dışarıda yaptırılacağı söylendi. Özel Hastane Mevzuatı’na göre, özel hastanenin hizmet satın alması durumunda; tetkik sonuçları, hizmet satın alınan kurum veya kuruluş tarafından gecikmeksizin güvenli bir şekilde gönderilir ve tetkik yapılacak kurum veya kuruluş tarafından hastadan tetkik için ayrıca bir ücret talep edilemez. Hizmetin, satın alma yoluyla gördürülmesi halinde, hizmeti alan hastane ile hizmeti veren kurum veya kuruluş, bu uygulamadan ve sonuçlarından müştereken sorumludur.
Bunun yanında özel hastanelerde kullanılan ilaç ve tıbbî malzemeler ile ayrıca verilen içecek, gazete, kitap, telefon konuşması ve benzeri ihtiyaçlar için alınacak ücret, piyasa rayiç bedellerinin üzerinde olamaz. Özel hastaneler, hastalar tarafından istenildiğinde, kullanılıp bedeli hastadan alınan ilaç ve sarf malzemesinin tür ve miktarını gösteren listeyi; adlî vakalara ilişkin olanların asılları verilmemek kaydıyla, özel hastanede veya dışarıda yapılan ve bedeli hasta tarafından ödenen her türlü tetkik, tahlil ve görüntüleme sonuçları, dışarıdan satın alınan ilaç ve malzemenin reçeteleri, hastaların klinik ve laboratuvar bulguları, hastalığın teşhisi, seyri, yapılan incelemeler ile tedavi ve sonucuna ilişkin tedaviyi yapan tabip tarafından düzenlenecek çıkış özetini vermek zorunda.
FAKİR HASTAYA ÜCRETSİZ TEDAVİ
Durumu iyi olmayan, sosyal güvenlik hakkı olmayan kişilere özel hastanelerde en az bir yatak olmak kaydıyla, yatakların yüzde 3’ü ayırılır ve bu sayı hastane ruhsatlarında gösterilir. Ücretsiz tedavi için ayrılan bu yataklarda, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu Başkanlığınca öngörülen kriterlere uygun fakir ve muhtaç kişilerden, hastanenin bulunduğu yerdeki en büyük mülki amir veya müdürlük tarafından sevkedilen hastalar ile acil olarak müracaat eden ve başka bir kuruma nakli tıbben mümkün olmayan fakir ve muhtaç hastaların tedavileri ücretsiz olarak yapılır.
Özel hastaneler, belirlenen gündelik yatak ücreti dışında bir ücret uygulayamazlar.
ACİLDE ÖNCE HİZMET SONRA ÜCRET OLMALI
Özel hastanelerde, acil sağlık hizmeti verilmesi ve acil vakaların hastanın sağlık güvencesi olup olmadığına veya ödeme gücü bulunup bulunmadığına bakılmaksızın kabul edilmesi ve gerekli tıbbi müdahalenin kayıtsız-şartsız ve gecikmeksizin yapılması zorunludur. Hizmet bedelinin tahsiliyle ilgili işlemler, acil müdahale ve bakım sağlandıktan sonra yapılır. Özel hastane, acil olarak gelen hastalara yeterli personeli veya donanımı olmadığı, ilgili birimi veya boş yatağı bulunmadığı, hastanın sağlık güvencesi olmadığı ve benzeri sebepler ile gerekli acil tıbbi müdahaleyi yapmaktan kaçınamaz.
SAĞLIK BAKANLIĞI'NIN TEDAVİ FİYAT LİSTESİNDEN BAZI ÖRNEKLER
Diş hekimi muayenesi: 27 lira
Diş çekimi: 47 lira
Mide yıkama: 27 lira
Yara pansumanı: 6 lira
24 saat EKG: 90 lira
Kapsül endoskopi: 900 lira
Balonlu endoskopi: 756 lira
Total kolonoskopi: 178 lira
Rutin EEG (Çocuk-büyük): 44 lira
Ultrasonlu göz muayenesi: 44 lira
Kan grubu testi: 14 lira
Mamografi: 26 lira
Akciğer grafisi: 20 lira
Kafa grafisi- dört yön: 24 lira
Genel ultrason: 13 lira
Bilgisayarlı tomografi (beyin): 83 lira
Çoğu MR işlemi: 98 lira
Kanda ferritin: 8 lira
Gebelik testi: 5 lira
Tam kan tahlili: 5 lira
Boğaz kültürü: 2 lira