Üniversiteli gençlerin istihdamını kolaylaştıracak, yeni çalışma modelleri ve teşvikleri de içeren adımlar devreye giriyor. Uzaktan çalışma mevzuatı yeni iş modellerine uyum sağlayacak şekilde revize edilecek. İşgücü piyasası güvenceli esneklik temelinde bir sistem çerçevesinde tasarlanacak.
Kısmi süreli çalışmada hafta tatili, yıllık ücretli izni hak etme süresi ve kıdem tazminatına hak kazanma sürelerinin İş Kanunu'nda açıkça belirtilmesine yönelik düzenleme yapılacak.
Sabah'ta yer alan habere göre; Part-time çalışanlar eksik günlerini isteğe bağlı olarak öderken, hem kamu hem de özel sektörde projelerde iş bulmaları sağlanacak. Kamuda esnek çalışma yöntemleri uygulanırken, mali, sosyal hak, yardımlar gibi özlük haklar ise saklı kalacak. Kısmi süreli çalışanlar emeklilik primini "isteğe bağlı ya da borçlanma" yoluyla 30 güne tamamlayabiliyor. İsteğe bağlı sigorta ile eksik prim günlerini 30 güne tamamlayanlar, işsizlik maaşından yararlanmak amacıyla isterlerse işsizlik sigortası için de prim yatırabilir. Bu durumda, kendi belirledikleri günlük kazancın yüzde 3'ü üzerinden prim yatırmaları gerekiyor.
İŞTE MERAK EDİLEN SORULARIN CEVAPLARI...
- Bu kapsamda çalışanlar sağlık hizmetlerinden ücretsiz yararlanabilir mi?
Bir ay içinde yirmi günden az çalışanın eksik güne ait sağlık sigortası primini 30 güne tamamlama zorunluluğu bulunuyor. Anne, baba, eş üzerinden bakmakla yükümlü olunan kişilerin eksik günlerin sağlık primini yatırması gerekmiyor. Gelir testi ile ödeme gücü olmadığı belirlenenlerin ise prim yatırması gerekmiyor.
- Part-time çalışıp işsiz kalanlar işsizlik parası alabilir mi?
İsteğe bağlı sigorta ile eksik prim günlerini tamamlayanlar işsizlik sigortası primi de yatırabilir. Ancak bu durumda işsizlik maaşı almak mümkün olabilir.
- Kısmi süreli çalışanların kıdem tazminatı almasında bir engel var mı?
Kısmi süreli çalışanın ücreti ve menfaatleri (işçi ister haftanın bir veya birkaç günü veya her gün birkaç saat olarak çalışsın fark etmeksizin) tam süreli çalışan işçiye göre, çalıştığı süre oranınca hesaplanarak ödeniyor. Yüksek yargı kararlarına göre, işçi ister haftanın bir veya birkaç günü veya her gün birkaç saat olarak çalışsın fark etmeksizin, işçinin çalışmaya başladığı tarihten itibaren 1 yıl geçtiğinde Kısmi Süreli çalışan işçiye kıdem tazminatı hakkı ve izin hakkı doğar.
- Yaklaşık 20 yıldır farklı işyerlerinde kısmi süreli olarak çalışıyorum, eksik günlerimin primini yatırabilir miyim?
Emeklilik için eksik prim gününü 30 güne tamamlamak çalışanın tercihine bırakılıyor. İsteğe bağlı ya da borçlanma yoluyla eksik prim günleri tamamlanabilir.
- Yıllık izin süresi neye göre belirleniyor?
Çalışanların yıllık izni çalışılan süreye göre belirleniyor. Ayda 10 gün çalışan bir yıllık sürenin sonunda 5 gün izin hakkı elde ediyor.
- Kısmi süreli iş sözleşmesinde ücret nasıl belirleniyor?
Kısmi süreli iş sözleşmesinde, ücretin şekli ve miktarını çalışan ve işveren karşılıklı anlaşma sonucunda serbest bir şekilde belirleyebilir. Asgari Ücret Yönetmeliğinde 6. maddesine göre, ücretin bir günlük olarak belirlenmesi gerektiği esas alınmıştır. Yine aynı maddeye göre haftalık, aylık, günlük ve saat başına yapılan tutara göre ücretin ödenmesinde gerekli ayarlamalar yapılabilir. Yargıtay'a göre ise birden çok iş yerinde kısmi olarak çalışan çalışanın asgari ücreti de çalıştığı gün ve saat oranında hesaplanıyor.
- Kısmi süreli çalışanlara fazla mesai uygulanır mı?
Her ne kadar kısmı süreli çalışmada 45 saatin altında bir çalışma süresi uygulansa da yönetmeliğe göre, kısmi süreli çalışanlara fazla mesai uygulanamaz. Bu doğrultuda iş yerinde haftalık 45 saat tam süreli çalışma mevcutsa, 30 saatin altında çalışanlara fazla mesai uygulanmaz yalnızca 30-45 saat aralığında çalışanlara fazla mesai uygulanabilir.