bazı zor mesleklerde çalışan işçilerin elde ettiği bir hak olarak biliniyor. SGK tarafından çalışanlara sağlanan fiili hizmet süresinden yararlanma hakkı olan meslek gurubu çalışanları, 5 ila 10 yıl çalışarak erken emekli olma fıratı sunulmakta.
Çalışma koşulları ağır olan mesleklerden daha çabuk emekli olunmasını sağlayan yıpranma payı, hangi meslekleri kapsıyor? Yıpranma payının dahil olduğu meslekler geçtiğimiz yıl çıkarılan torba yasa ile belirlendi.
Peki, mesleki yıpranma payı nedir? Yıpranma payını kimler nasıl alabilir?
Memurlar arasında yıpranma payı olarak da bilinen Fiili Hizmet Süresi Zammından faydalanan 20 meslek grubunu bu haberimizde ele alacağız. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile belirlenen yıpranma hakkı (fiili hizmet süresi zammı) kapsamındaki kişiler ve avantajları haberimizde.
Fiili hizmet süresi zammı (yıpranma payı) nasıl uygulanıyor?
Örneğin, cıva üretiminde çalışan bir işçinin fiili hizmet zammı 90 gün; bu işte 12 ay çalışıldığında 15 ay çalışmış sayılıyor ve hem prim gün sayısı artıyor hem de olma imkanını elde ediyor. Bir başka anlatımla, normal şartlarda 360 gün çalışılması gerekirken, cıva üretiminde çalışanlar bir yıl içinde 450 gün çalışmış sayılıyor.
Madenlerde çalışanlar için bu süre daha fazla 180 gün, yani 6 ay. Yeraltı madenlerinde çalışan bir işçi 360 gün çalıştığında fiili hizmet süresi zammı uygulandığında 540 gün çalışmış sayılıyor; bu da emekliliğe ciddi katkı sağlıyor.
Yıpranma payından en fazla yararlan meslek grubu
Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından açıklanan erken emeklilik meslek listesinde birçok riskli meslek grubu yer almakta. Bu meslekler arasından en dikkat çekeni de Madenciler. Madenci olarak çalışan kişilerin bir yıllık hizmet süreleri bir buçuk yıl olarak kabul edilecek. En yüksek hizmet zammı maden çalışanlarına verilmekte.
Yıpranma payını kimler nasıl alabilir?