Yılda 500 milyon çitf üretim kapasitesine sahip ayakkabı sektöründe son aylarda artan konkordato ilanlarının plansız büyüme ve aşırı mağazalaşma politikasının da bir sonucu olduğu ifade ediliyor. Döviz kurundaki artışa bağdaştırılmaya çalışılsa da sektörün sorunlarının 10 yıl önce ufak ufak başladığına dikkat çekiliyor. Türkiye Ayakkabı Sanayacileri Derneği (TASD) Yönetim Kurulu Başkanı A.Sabur Endican ile Uluslararası Ayakkabı Moda Fuarı’nda (AYMOD) bir araya gelerek sektörü konuştuk.
'SEKTÖR BEKLEMEDE’
"Konkontorda olmaması gereken bir olay veya çok çabuk bitirilmesi gerekir. 3-5 ay değil hemen bir ay içinde belirlemesi lazım" diyerek söze başlayan Endican, herkesin beklemekten bıktığını söyledi. Endican, "Ne olacağını bilmiyoruz. Şu an herkes beklemede. Bu süre uzadıkça sektöre zarar verir. Anında karar verilmesi gerekiyor. İflas kararı verilecekse hemen verilsin. Ama uzatılmasın. Uzatıldıkça insanlar tedirgin olup yatırım yapmıyorlar bekliyor. Konkordatonun süresi kısaltılsın. Yeni yatırım düşünülüyor ancak 1 aydan beri kimse yatırım yapmıyor. Yapacak olan da bekliyor. Durma noktasında değiliz. Bekleme modundayız" ifadelerini kullandı. Endican, bütün bu yaşanan sıkıntıların bir anda olmadığını ifade ederek, son 10 yıldır ufak ufak başladığını ve dövizin patlamasıyla da netleştiğini söyledi.
18 AYLIK VADELER PAZARI ZORA SOKTU
"2 senelik bir mazi değil bu. Son on yıldır mağaza sayısı 10-20 katına çıkarınca düşünmeden mağaza açılınca plansız programsız böyle oldu" diyen Endican, şu bilgileri verdi: "Bir de sektörde vade uzun olduğu için, konkortado ilan etmesi de uzun sürdü. Çünkü 12-18 aylık çeklerle geçiniyordu bu mağazalar. Şu anda vade olmaması gerekir. Eskiden 30-60-90 günü geçmemesi gerekiyordu. Şimdi ise 18 aya kadar sürüyor."
2023 HEDEFİ: 3 MİLYAR DOLAR İHRACAT
Endican, ihracattı fazla etkilemeyeceğini ancak sürecin bazı dezavantajları olduğunu da söyledi. Üreticiler sekte görürse üretim durursa, mecburen ihracatçıya ekstrası olacağına işaret eden Endican, “İhracatta durma yok. Devam ediyor. İç piyasada herkes duraklama noktasında değil de yavaşlamada. Üretimin yüzde 40'ını ithal ettiğimiz için sıkıntı oluyor. Şu anda hayvancılık yeterli seviyede olmadığı için derinin yarısından fazlasını ithal etmek zorunda kalıyoruz. Üretimimiz çok düşmüş değil. Üretim devam ediyor. Yıl sonunda ihracatta 1 milyar doları geçeceğiz. 2023 hedefimiz ise 3 milyar dolar" diye konuştu.
Yaşayan ayakkabılar
Abant İzzet Baysal Üniversitesi Gerede Meslek Yüksek Okulu’nun başlattığı Dünyada ve Türkiye’de ilk olan Yaşayan Ayakkabılar Müzesi 60. AYMOD fuarında İş, sanat ve spor dünyasından bir çok ünlü ismin yanı sıra Türkiye için özel anlamlara sahip isimlerin giydiği ayakkabılar sergilendi. Bu isimler arasında 15 yaşında şehit düşen Eren Bülbül’ün kara lastikleri de var. Ayrıca, Uluslararası Lif Sanatçısı ve akademisyen Suhandan Özay Demirkan Ottoman Dreams (Osmanlı Düşleri) adlı kâğıt ayakkabı koleksiyonundan seçmeler arasında kağıttan gelin ayakkabısı da bulunuyor.
BİN KİŞİLİK ALIM HEYETİ GELİYOR
Avrupa’nın ikinci büyük, Türkiye’nin en büyük ayakkabı fuarı 60. Uluslararası AYMOD CNR EXPO Yeşilköy’de kapılarını açtı. Fuara Rusya, Almanya, İtalya, İngiltere, İspanya, Pakistan, Hindistan, Ürdün, Lübnan başta olmak üzere dünyanın 80 farklı ülkeden binin üzerinde profesyonel alıcıdan oluşan alım heyeti ağırlanacak. AYMOD’da yerli ve yabancı 40 bin kişilik ziyaretçi bekleniyor. Dünya ayakkabı pazarının buluşma noktası haline gelecek. Fuardaki hareketliliğin sektör ve şirketler açısından da ciro artışı sağlaması beklenirken, özellikle alım heyetlerinin kuracağı bağlantılar da şirketler için önem taşıyor.