Sosyal güvenlik mevzuatına göre eşini kaybeden erkek ya da kadın belli şartlarda dul maaşı alabiliyor. Dul maaşında ölen eşin sigortalılık süresi uygunsa yaşayan eşin geliri olup olmadığına bakılmadan aylık bağlanıyor. Yetim kalan kız çocuklarına evlenmedikleri ve çalışmadıkları sürece, erkek çocuklara da öğrenci oldukları sürece (25 yaşa kadar) maaş ödeniyor.
HEM BABADAN HEM EŞTEN
Ancak en çok merak edilen konu hem ölen babadan yetim maaşı hem de ölen eşten dul maaşının birlikte alınıp alınamayacağı. Posta'da da yer alan habere göre, kocası ölen bir kadın eğer emekli ise hem kendi emekli maaşını hem de kocasından kalan maaşı (çift maaş) alabiliyor.
BELLİ DURUMLARDA KESİLİYOR
1 EKİM 2008'DE KALKTI
Şu anda yetim kız çocuğunun ölen anne ve babasından iki maaş alma hakkı var. Yüksek olanın tümü, diğerinin yarısı veriliyor. Evlenince maaş kesiliyor. 1 Ekim 2008’den önce, dul kalan ve çalışmayan kadına kurumlar (SSK, Bağkur, Emekli Sandığı) farklı olmak şartıyla, hem kocadan hem babadan aylık veriliyordu. Ancak 1 Ekim 2008’den sonra bu çift maaş kalktı.
DAVA AÇAN KAZANABİLİR
Kız çocuğuna SSK, Bağkur ve Emekli Sandığı aylık almama şartı 2 Ağustos 2003’te Bağkur’lu eşi ve babası olan kız çocukları için de getirilmişti. Yarıtay’ın kararına göre bu tarihten önce hem ölen kocası hem de ölen babası Bağkur’lu olanların da çift maaş hakkı var. Hukukçular bu karara göre dava açılabileceğini belirtiyor.
Dul ve yetimlerden istenilecek belgeler:
1) Kayıtlı bulundukları Nüfus Müdürlüğünden alınacak vukuatlı Nüfus kayıt örneği, (Eşin ölümüyle dul kalan yetimlerden eş ve anne veya babasının kayıtlı olduğu ilgili nüfus idaresinden alınacak olan vukuatlı nüfus kayıt örnekleri)
2) Nüfus Kayıt örneğine uygun olarak doldurulacak Kimlik araştırma belgesi, (Belgede yer alan bölümlerin çizgi çekilmeden ve boş bırakılmadan yazı ile açık ifade kullanılarak cevap verilmesi gerekmektedir)
3) 18 yaşını doldurmuş ve 25 yaşını geçmemiş erkek yetimlerden öğrenime devam edenlerden ilgili okul idaresinden alınacak olan tasdikli Öğrenim Belgesi aslı
4) Aylık bağlanması istenilen Bireylere ait 3 adet fotoğraf
5) Emekli iken ölenlere ait özel belge ve sağlık karnelerinin iadesi edilmesi
6) Erkek yetimlerden 18 yaşını doldurup da öğrenime devam etmeyenlerden ortaöğretimde 20 yaşına kadar, yükseköğretimde 25 yaşına kadar malul olanlar için tam teşekküllü Devlet Hastanesinden resimli ve onaylı olarak alınacak sağlık kurulu raporu aslı,Bu durumda olanlardan kayyum ve vasi tayini edilenlerden kayyum ve vasi ilamları,
7) Yine bu durumda olanlardan bağlı bulundukları il veya İlçe İdare Kurulunca düzenlenecek muhtaçlık belgesi ile mahalle muhtarınca onaylanacak mal bildirim belgesi
8) Sandığımıza gönderilecek belgelerin aslı veya ilgili makamlarca onaylanmış örneği (aslı olmalıdır)
9) Vefat edenin annesi, bekar, dul veya boşanmış ise müracaatı ile birlikte (1), (2), (4) ve (7) şıklarında belirtilen belgelerin düzenlenerek hangi Sandık ise gönderilmesi gerekmektedir
10) Vefat edenin Babasının aylık talebinde bulunması halinde, (1), (2), (4) ve (7) şıklarında belirtilen belgelerin düzenlenerek Sandığımıza gönderilmesi gerekmektedir. Ancak, baba 65 yaşından küçük ise istenilen belgelere ek olarak tam teşekküllü bir devlet hastanesinden alınacak olan, çalışarak hayatını kazanıp-kazanamayacağını belirtir sağlık kurulu raporunun aslı istenilmektedir.
Ölüm geliri nedir?
Ölüm geliri; sigortalının sürekli iş göremezlik geliri almakta iken ya da iş kazası veya meslek hastalığı sonucu hayatını kaybetmesi sonucu sigortalının hak sahiplerine bağlanan gelirdir. Ölen sigortalıların hak sahiplerine ölüm geliri bağlanması için sigortalılık süresi, yaş veya prim ödeme gün sayısı gibi koşullar bulunmamaktadır. Kişi sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı gün iş kazası veya meslek hastalığı sonucu hayatını kaybettiği takdirde bile, hak sahiplerine ölüm geliri bağlanmaktadır.